English
Polish
In the First Circle. Letters of a Man in Hiding
Marcin Kula
j.m.kula@uw.edu.pl BioProfessor of Human Studies, historian, sociologist, retired lecturer at Warsaw University, currently lectures at the Aleksander Zelwerowicz National Academy of Dramatic Art in Warsaw; specializes in social history; author of a number of publications on history of Poland and Latin America, as well on historical memory and memory carriers; in 2007 published Autoportret rodziny X. Fragment żydowskiej Warszawy lat międzywojennych, which received the Polityka weekly Historical Award; recntly published the series of Wykłady z socjologii historycznej: Trzeba mieć pieniądze (2014), Trzeba pracować i produkować (2014), Trzeba jeść (2015), Trzeba mieszkać, myć się i ubierać (2015), Trzeba wydorośleć (2016), Trzeba zapanować nad przestrzenią (2018), and Trzeba oswoić własne miejsce (2018).
https://orcid.org/0000-0002-2539-6895
Aleksander Zelwerowicz National Academy of Dramatic Art in Warsaw
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, No. 16 (2020), pages: 464-494
Publication date: 2020-12-15
Abstract
These are letters of the Warsaw physician Dr Józef Jabłoński, who as a Jew was hiding during the occupation in a village in the Lublin region. There are 13 surviving texts, written between September and December 1942. Unlike most of the information that came from those hiding, these are astonishing in their descriptions of pleasant situations. Some sound as if Dr Jabłoński had gone on holiday in the countryside, visiting friends. Naturally, the question arises, to what degree the published letters reflect the actual situation. It is clear that they certain kind of information could not be included in them. Nevertheless, for the author what he writes about seems to be rather true. How to explain that the author felt so good in hiding? Undoubtedly, he found himself among enlightened, good people. The statistical chance of finding such people by someone in need of hiding was nonetheless quite small. The commentary accompanying the publication analyzed elements of the social situation that in the case of Dr Jabłoński increased this chance.
Keywords
hiding Jews, occupation, Lublin region, underground, physicians, letters as a historical source
References
Blady-Szwajgier Adina, I więcej nic nie pamiętam, Warszawa: Nisza, 2019.
Brodowska-Kubicz Helena, Z chłopskiej łąki. Wspomnienia, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 1994.
Ciesielska Maria, Lekarze getta warszawskiego, Warszawa: Wydawnictwo Dwa Światy, 2017.
Frister Roman, Autoportret z blizną, tłum. Elżbieta i Roman Frister, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Przybylik&, 2019.
Grossman Leonid, Śmierć poety, tłum. Władysław Broniewski, Warszawa: Książka, 1939.
Huxley Aldous, Nad Zatoka Meksykańską, tłum. Stanisława Kuszelewska, Warszawa: wyd. J. Przeworski, 1938.
Kula Marcin, Jerzy Jedlicki, historyk nietypowy, Warszawa: Otwarta Rzeczpospolita i Nisza, 2018.
Kula Marcin, Mimo wszystko bliżej Paryża niż Moskwy. Książka o Francji, PRL i o nas, historykach, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2010.
Kula Marcin, W drodze przez walące się Niemcy, „Mówią Wieki” 2000, nr 5.
Kula Marcin, Wspomnienia o wspomnieniach. Syn o pobycie Witolda Kuli w niewoli, „Łambinowicki Rocznik Muzealny” (Opole) 2009, t. 32.
Kula Witold, Dziennik czasu okupacji, do druku podali Nina Assorodobraj-Kula, Marcin Kula, wstępem i przypisami opatrzył Marcin Kula, Warszawa: PIW, 1994.
Kula Witold, Rozdziałki, Warszawa: Wydawnictwo Trio, 1996.
Lipszyc Rywka, Dziennik z getta łódzkiego, oprac. i wstęp Ewa Wiatr, posłowie Anita Friedman, Kraków–Budapeszt: Austeria, 2017.
Morcinek Gustaw, Gołębie na dachu, Warszawa: Rój, 1939.
Najmniej jestem tam gdzie jestem… Listy Zofii z Vorzimmerów Breustedt z Warszawy i getta warszawskiego do córkami Marysi w Szwajcarii (1939–1942), wstęp, oprac. i komentarze Elżbieta Orman, tłum. listów niemieckojęzycznych Elżbieta Wrońska, konsultacja językowa Ewa Górbiel, Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego i Księgarnia Akademicka, 2016.
Rachmanowa Aleksandra, Tragedia pewnej miłości. Powieść o małżeństwie Lwa Tołstoja, Katowice: Księgarnia i Drukarnia Katolicka, 1938.
Rodziewiczówna Maria, Atma. Powieść, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1929.
Spis rzeczy z nienapisanej książki, z Jerzym Jedlickim rozmawiała Justyna Dąbrowska, „Tygodnik Powszechny” 2011, nr 13.
Steinhaus Hugo, Wspomnienia i zapiski, oprac. Aleksandra Zgorzelska, Londyn: Aneks, 1992.
Sułek Antoni, Badacz i świadek drugiej generacji. O ratowaniu lokalnej pamięci zagłady Żydów, „Więź” 2017, nr 4.
Sułek Antoni, Both Researcher and Second-Generation Witness. On Rescuing Local Memory of the Holocaust in Poland, „East European Politics and Societies and Cultures” 2018, t. 20, nr 10.
Sułek Antoni, Droga do Sobiboru, „Tygodnik Powszechny” 2019, nr 15.
Sułek Antoni, Kto pomagał, kto zabijał, „Tygodnik Powszechny” 2018, nr 8.
Sułek Antoni, Ocalenie Lejbusia Goldberga. Kropla historii Zagłady [w:] Co się dzieje z polskim społeczeństwem? Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Ireneuszowi Krzemińskiemu, red. Urszula Kurczewska, Małgorzata Głowania, Wojciech Ogrodnik, Dominik Wasilewski, Warszawa: WUW, 2019.
Sułek Antoni, Śmierć prawdziwym zwycięzcą, „Tygodnik Powszechny” 2019, nr 36.
[Sułek Antoni], Wobec Żydów więcej było wolno, z prof. Antonim Sułkiem rozmawia Maciej Stasiński, „Gazeta Wyborcza”, 2–3 VI 2018.
Tokarska-Bakir Joanna, Bracia miesiące. Studia z antropologii historycznej Polski 1939–1946, Warszawa: IBL PAN, 2020 (w druku).
Wells Herbert George, Ludzie jak bogowie, tłum. Janina Sujkowska, Warszawa: Biblioteka Groszowa, 1928.
Wiktor Jan, Błogosławiony chleb ziemi czarnej, Warszawa: Książnica-Atlas, 1939.
Wójcik Przemysław, Wstęp [w:] Rychliński Stanisław, Wybór pism, Warszawa: PWN, 1976.
Żywoty historyczne, wstęp i przypisy Ryszard Stemplowski, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2020.
License
Copyright (c) 2020 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Other articles by the same auhtor(s)
- Marcin Kula, Document Drawer [Czarna księga, red. Wasilij Grossman, Ilja Erenburg, oprac. Joanna Nalewajko-Kulikov] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 17 (2021)
- Marcin Kula, Parts of the picture may be wrong, but the whole is most certainly true. Jedwabne, Radziłów, Wąsosz… [Mirosław Tryczyk, Miasta śmierci] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 17 (2021)
- Marcin Kula, The Celebrations of March 1968 Have Come to an End so Let Us Discuss It yet Again from the Perspective of Long Duration , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 14 (2018)
- Kula Marcin, Auschwitz as a Social fact , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 2 (2006)
- Marcin Kula, A Study of a Case (Even If of an Unusual One) or a Study of Cultural General History? [Maria Ferenc, Każdy pyta co z nami będzie. Mieszkańcy getta warszawskiego wobec wiadomości o wojnie i Zagładzie] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 18 (2022)
- Marcin Kula, Reflections after Reading The Behemoth , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 12 (2016)
- Marcin Kula, To the parade – or to psychotherapy? Michał Bilewicz, Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 20 (2024)
