„Raz napadł na nas młody chłopak i strzelał, myśmy już nie uciekali”. Morderstwa popełniane przez członków AK i BCh na Żydach ze wsi Strzegom
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 10 (2014), strony: 428-442
Data publikacji: 2014-12-01
Abstrakt
Grupa ponad trzydziestu Żydów ukryła się w ziemiance w lesie pod Strzegomiem, małej wsi na skraju lasu w województwie świętokrzyskim. Napadnięci i ograbieni przez mieszkańców wsi, należących do Armii Krajowej do bądź Batalionów Chłopskich, od tej pory w mniejszych grupkach ukrywali się w lesie. Byli wyłapywani przez tę samą grupę partyzantów, która na nich napadła w ziemiance, i mordowani, też kobiety i dzieci. Przeżyło 8 osób: dzieci i młodzież oraz jeden dorosły. Artykuł rekonstruuje ich półtoraroczne ukrywanie się na podstawie przejmującego świadectwa jednej z uratowanych dziewczynek, Dory Zoberman, które złożyła je, gdy miała 11 lat, ponadto na podstawie materiałów z powojennych procesów z tzw. dekretu sierpniowego, a także rozmów przeprowadzonych współcześnie z uratowanymi i z mieszkańcami Strzegomia. Artykuł rekonstruuje działania wymiaru sprawiedliwości wobec zbrodni popełnianych na Żydach. Morderców skazano na karę śmierci, ale zostali ułaskawieni i po 1956r. wyszli na wolność. Jeden z nich w latach dziewięćdziesiątych dostał odszkodowanie za to, że był represjonowany za działalność na rzecz niepodległości Polski.
Słowa kluczowe
Żydzi, morderstwa, Armia Krajowa, Bataliony Chłopskie, relacje uratowanych, procesy z dekretu sierpniowego, procesy rehabilitacyjne
Licencja
Copyright (c) 2010 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Anna Bikont, „Marzeniem pana Poteraja jak i moim jest, aby te niechlubne wydarzenia zostały opisane”. O zbrodni oddziału AK na Żydach ukrywających się na bagnach koło wsi Podosie w Łomżyńskiem , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Anna Bikont, “A young boy attacked us once and started shooting; we didn’t even run any more.” Murders committed on Jews from the village of Strzegom by AK and BCh members , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Anna Bikont, Nasza polska gorączka złota: Paweł Piotr Reszka, Płuczki [Anna Bikont] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Anna Bikont, „Nie trzeba było domu palić, tylko Żydów wyprowadzić i pozabijać” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 7 (2011)
- Anna Bikont, „W sprawie zamordowania rodziny mojej…”. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Anna Bikont, “They did not need to burn the house. They could have led the Jews out and killed them off” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2013)