View No. 17 (2021)

No. 17 (2021)

ISSN:
1895-247X
eISSN:
2657-3571

Publication date:
2021-12-20

Section: From the editors

Affective Holocaust Kitsch – Introduction

Jacek Leociak

jleociak@gmail.com

full professor in the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences, head of the Holocaust Literature Studies Department of the Institute of Literary Studies of the Polish Academy of Sciences, member of the Polish Center for Holocaust Research of the Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences, editor of the annual Holocaust. Studies and Materials. Together with Barbara Engelking he is a scholarly supervisor of the Holocaust gallery in the POLIN Museum of the History of Polish Jews in Warsaw. Interested in various forms of recording limit experiences (including the Holocaust experience). Recently published a new, amended, improved and extended edition of Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście (2013, (co-author with Barbara Engelking) [English edition: The Warsaw Ghetto: A Guide to the Perished City], Tekst wobec Zagłady. O relacjach z getta warszawskiego (2 nd edition 2016), Biografie ulic. O ulicach Warszawy od narodzin po Zagładę (2017), Młyny boże. zapiski o Kościele i Zagładzie (2018). Published in 2019: Limit Experiences. A Study of Twientieth-Century Forms of Representation

https://orcid.org/0000-0003-1471-6926

Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences

Marta Tomczok

marta.tomczok@us.edu.pl

works at the Institute of Polish Literary Research of the University of Silesia. She is interested in the relationship between the Holocaust and pop culture, and postmodernism. Recently, she published Czyja dzisiaj jest Zagłada? Retoryka – ideologia – popkultura (2017). Editor-in-chief of the „Narracje o Zagładzie”

https://orcid.org/0000-0001-9512-007X

Silesian University

Zagłada Żydów. Studia i Materiały, No. 17 (2021), pages: 17-43

Publication date: 2021-12-22

https://doi.org/10.32927/zzsim.870

Abstract

The article addresses the issues of various types of abuse in the presentation of the Holocaust in literature, art, and music. Kitsch is both ubiquitous and extremely difficult to define, and the Holocaust kitsch should not be separated from kitsch as a general category. The question is whether it is possible to talk at all about the appropriateness/inappropriateness of presentations of the Holocaust and where to look for benchmarks, standards, or criteria. The boundaries between evident abuse and artistically justification by provocation are sometimes difficult to define, as are the boundaries between aesthetic experimentation, which is intended to deepen the cognitive value of the presentation, and a trick calculated for commercial success. The presentation of the Holocaust falls within the field of tension between the “ethical content and literary form”, as Berel Lang puts it. The authors of the article suggest looking at the Holocaust kitsch from the perspective of the category of affect, pointing to various examples of the use of narrative techniques, which generate high-intensity emotions for the public, but which highlight the author himself, his writer, his emotional state, his concern or his transgressions. The presented world of the Holocaust becomes a pretext, background or decoration for showing the “Holocaust experiences” of the writer or poet himself. This narcissist characteristic seems to be one of the most pronounced manifestations of modern Holocaust kitsch. The authors' analyses also lead to the conclusion that Holocaust kitsch should be seen outside ethics and aesthetics as a tool for social influence and impact.

Anglada Maria Ángels, Skrzypce z Auschwitz, tłum. Anna Sawicka, Warszawa: Muza, 2010.

Baranowska Małgorzata, Robak z cukru, „Teksty” 1979, nr 3 (45).

Bart Andrzej, Dybuk mniemany, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2021.

Bart Andrzej, Fabryka muchołapek, Warszawa: W.A.B., 2008.

Barthes Roland, Śmierć autora, tłum. Michał Paweł Markowski, „Teksty Drugie” 1999, nr 1/2.

Bielobradek Joanna, Bracia Żydzi, Londyn: Oficyna Poetów i Malarzy, 1981.

Buryła Sławomir, Wokół Zagłady. Szkice o literaturze Holokaustu, Kraków: Universitas, 2016, s. 87.

Cambron Kristy, Motyl i skrzypce, tłum. Marcin Sieduszewski, Kraków: Znak, 2020.

Cambron Kristy, Wróbel w getcie, tłum. Aleksandra Gietka-Ostrowska, Kraków: Znak, 2021.

Chełkowska-Zacharewicz Maria, Zagadka emocji muzycznych. Czym są, jak powstają i czy są podatne na zmiany?, Katowice: Uniwersytet UŚ, 2021.

Czaja Dariusz, Czarna ściana. Pytania do „Pasażerki” [w:] idem, Gramatyka bieli. Antropologia doświadczeń granicznych, Kraków: Wydawnictwo Pasaże, 2018.

Czaja Dariusz, Kwintesencje. Pasaże barokowe, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2014.

Draguła Andrzej, Kicz nasz powszedni, „Więź” 2012, nr 4 (642)

Eisner Jack, Holocaust. Opowiadania / Unusual Short Stories, tłum. Małgorzata Bartok i Ewa Raczyńska, Warszawa: Espiol Film Video LTD, 1993.

Eisner Jack, Przeżyłem!, tłum. Barbara Durbajło, Warszawa: KAW, 1988 [wyd. oryginalne: The Survivor, New York: Morrow, 1980].

Foenkinos David, Charlotte, tłum. Bożena Sęk, Katowice: Wydawnictwo Sonia Draga, 2015.

Fridman Leora, Writing at the Edges of Holocaust Kitsch, https://lithub.com/writing-at-the-edges-of-holocaust-kitsch/.

Głowacka Dorota, Po tamtej stronie. Świadectwo, afekt, wyobraźnia, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2016.

Głowiński Michał, Kicz [w:] Słownik terminów literackich, red. Janusz Sławiński, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1999.

Gross Natan, Poeci i Szoa. Obraz zagłady Żydów w poezji polskiej, Sosnowiec: Offmax, 1993.

Historie afektywne i polityki pamięci, red. Elżbieta Wichrowska, Anna Szczepan-Wojnarska, Roma Sendyka, Ryszard Nycz, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2015.

Homer, Iliada, tłum. Kazimiera Jeżewska, Warszawa Prószyński i S-ka, 2005.

Hutcheon Linda, Historiograficzna metapowieść: parodia i intertekstualność historii, tłum. Janusz Margański [w:] Postmodernizm. Antologia przekładów, wybór, oprac., przedm. Ryszard Nycz, Kraków: Baran i Suszczyński, 1998.

Kertész Imre, Do kogo należy Auschwitz? [w:] idem, Język na wygnaniu, tłum. Elżbieta Sobolewska, Warszawa: W.A.B., 2004.

Kliche Dieter, Kitsch [w:] Ästehtische Grundbegriffe. Studienausgabe, t. 3: Harmonie – Material, red. Karlheinz Barck i in., Stuttgart–Weimar: Verlag J. B. Metzler, 2010.

Kocot Maria, Popiół i róże, [Łódź:] rozpisani.pl, 2021.

Kołcz Bogusław, Kicz [w:] Słownik literatury popularnej, red. Tadeusz Żabski, Wrocław: Wydawnictwo UWr, 2006.

Krall Hanna, Król kier znów na wylocie, Warszawa: Świat Książki, 2006.

Kultura afektu – afekty w kulturze. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. Ryszard Nycz, Anna Łebkowska, Agnieszka Dauksza, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2015.

[LaCapra Dominick], An Interview with Professor Dominick LaCapra, Interviewer: Amos Goldberg, „Shoah Resource Center” (Yad Vashem) 1998, https://www.yadvashem.org/odot_pdf/Microsoft%20Word%20-%203870.pdf.

LaCapra Dominick, Representing the Holocaust. History, Theory, Trauma, Ithaca–London: Cornell University Press, 1996 [wyd. 1 1994].

LaCapra Dominick, Studia nad traumą: jej krytycy i powikłane losy [w:] idem, Historia w okresie przejściowym. Doświadczenie, tożsamość, teoria krytyczna, tłum. Katarzyna Bojarska, Kraków: Universitas, 2009.

LaCapra Dominick, Wobec wydarzeń granicznych: sytuowanie Agambena [w:] idem, Historia w okresie przejściowym. Doświadczenie, tożsamość, teoria krytyczna, tłum. Katarzyna Bojarska, Kraków: Universitas, 2009.

LaCapra Dominick, Writing History, Writing Trauma, Baltimore–London, The Johns Hopkins University Press, 2001.

Lejeune Philippe, Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. Regina Lubas-Bartoszyńska, tłum. Wincenty Grajewski i in., Kraków: Universitas, 2001.

Leociak Jacek, Mówić czy milczeć? O (nie)wyrażalności doświadczenia Holokaustu i (nie)możności jego zapisu [w:] Literatura i wiedza, red. Włodzimierz Bolecki, Elżbieta Dąbrowska, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2006.

Massumi Brian, Autonomia afektu, tłum. Adam Lipszyc, „Teksty Drugie” 2013, nr 6.

Mikołajewski Jarosław, Cień w cień. Za cieniem Zuzanny Ginczanki, Warszawa: Dowody na Istnienie, 2019.

Mozart Leopold, Gruntowna szkoła skrzypcowa, przedruk z oryginału wydania trzeciego, Augsburg 1789, z przedmową Dawida Ojstracha oraz objaśnieniami i komentarzami Hansa Rudolfa Junga, Poznań: Stowarzyszenie Miłośników Kultury i Sztuki, 2007.

Olejniczak Józef, Pryncypia i marginesy Schulza. Eseje, Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2019.

Pamięć i afekty, red. Zofia Budrewicz, Roma Sendyka, Ryszard Nycz, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2014.

Piątkowski Krzysztof, Kicz jako problem antropologiczny [w:] Kiczosfery współczesności, red. Wojciech J. Burszta, Elżbieta A. Sekuła, Warszawa: Wydawnictwo SWPS „Academica”, 2008.

Saltzman Lisa, Awangarda i kicz raz jeszcze. O etyce reprezentacji, tłum. Katarzyna Bojarska, „Literatura na Świecie” 2004, nr 1/2.

Sołtysik Marek, Mocne ramiona pani Kicz, Warszawa: Świat Książki, 2012.

Tomczok Marta, Style odbioru polskiej powieści o Zagładzie. Wokół „Tworek” Marka Bieńczyka i „Fabryki muchołapek” Andrzeja Barta, „Pamiętnik Literacki” 2019, nr 4.

Tomczok Paweł, Narrator [w:] Ilustrowany słownik terminów literackich. Historia, anegdota, etymologia, red. Zbigniew Kadłubek, Beata Mytych-Forajer, Aleksander Nawarecki, Gdańsk: Słowo/obraz/terytoria, 2018.

Williams John, Schindler’s list [ścieżka dźwiękowa filmu], https://www.youtube.com/watch?v=YqVRcFQagtI.

Witkowski Michał, Drwal, Warszawa: Świat Książki, 2011.

Wójcik Michał, Baronówna. Na tropie Wandy Kronenberg – najgroźniejszej polskiej agentki. Śledztwo dziennikarskie, Kraków: Znak Litera Nova, 2018.

License

Copyright (c) 2021 Zagłada Żydów. Studia i Materiały

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0

Other articles by the same auhtor(s)

1 2 3 4 5 > >> 

Altmetrics

Google Scholar citations - click icon to view

Statistics

Leociak, J., & Tomczok, M. (2021). Affective Holocaust Kitsch – Introduction. Zagłada Żydów. Studia I Materiały, (17), 17-43. https://doi.org/10.32927/zzsim.870

Share it

                            View No. 17 (2021)

No. 17 (2021)

ISSN:
1895-247X
eISSN:
2657-3571

Data publikacji:
2021-12-20

Dział: From the editors