English
Język Polski
Wszechobecność Sprawiedliwych
Justyna Kowalska-Leder
j.kowalska-leder@uw.edu.pl Biogramadiunkt w Instytucie Kultury Polskiej UW, kieru- je w IKP Zakładem Historii Kultury i Zespołem Badań Pamięci o Zagładzie, au- torka książki Doświadczenie Zagłady z perspektywy dziecka w polskiej literaturze dokumentu osobistego (2009), która ukazała się również w wersji anglojęzycznej Their Childhood and the Holocaust. A Child’s Perspective in Polish Documentary and Autobiographical Literature (2015). Opracowała książkowe wydanie Dzien- nika Reni Knoll (2012). Aktualnie wraz z Zespołem Pamięci o Zagładzie kończy prace nad tomem zbiorowym Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej.
https://orcid.org/0000-0003-4727-4431
Instytut Kultury Polskiej, Uniwersytet Warszawski
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 10 (2014), Strony: 1073-1082
Data zgłoszenia: 2020-10-26Data publikacji: 2014-12-01
https://doi.org/10.32927/ZZSiM.578
Abstrakt
W opublikowanej w tym numerze „Zagłady Żydów” recenzji książki Grzegorza Górnego Sprawiedliwi. Jak Polacy ratowali Żydów przed Zagładą Agnieszka Haska trafnie charakteryzuje podstawowe założenia dyskursu, który określa hasłem „dominacja Sprawiedliwych”. Jego przekaz sprowadza się do konstatacji, że ratowanie Żydów przez Polaków podczas drugiej wojny światowej było zjawiskiem powszechnym, a polskie nazwiska, które widnieją na Ścianie w Ogrodzie Sprawiedliwych w Yad Vashem, to tylko „wierzchołek góry lodowej”. Swoim życiem ryzykowali przedstawiciele wszystkich warstw społecznych i grup zawodowych, natomiast zjawisko szkodzenia Żydom miało charakter marginalny – w obu znaczeniach tego słowa: mowa bowiem jedynie o incydentach, za którymi stali przedstawiciele marginesu społecznego. Kolejne dwa podstawowe założenia tego schematu można sprowadzić do haseł mówiących o „absolutnej wyjątkowości Polaków na tle innych narodów europejskich” oraz „niedocenieniu heroizmu polskich Sprawiedliwych” w okresie powojennym, właściwie aż do czasów współczesnych, kiedy to w końcu pojawiają się inicjatywy mające zaradzić tej krzywdzie. Haska trafnie wskazuje rozmaite manipulacje, na których ufundowany jest taki przekaz. Nie ma sensu rekapitulować jej tekstu, ale warto podkreślić dwa zasadnicze wątki, które wyraźnie wskazują na kierunek, w jakim rozwija się ten rodzaj narracji o Sprawiedliwych.
Słowa kluczowe
Sprawiedliwi , Zagłada , polityka historyczna , nadużycia
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 Autor&"Zagłada Żydów. Studia i Materiały"
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
Czasopismo publikowane jest w standardzie Diamond Open Access na licencji CC-BY-4.0 Deed - Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa - Creative Commons
Inne teksty tego samego autora
- Justyna Kowalska-Leder, „Zawołani po imieniu”, czyli Krzywda i Sprawiedliwość , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Justyna Kowalska-Leder, Fetyszyzacja autentyczności – casus muzeum-miejsca pamięci , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Justyna Kowalska-Leder, Literatura polska ostatniego dziesięciolecia wobec Zagłady – próby odpowiedzi na nowe wzywania , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Justyna Kowalska-Leder, Pomaganie skazanym na zagładę jako źródło destrukcji – na podstawie dokumentów osobistych Brandli Siekierkowej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 8 (2012)
- Justyna Kowalska-Leder, Kłopotliwa kategoria. Wokół tomu Świadek: jak się staje, czym jest? , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Justyna Kowalska-Leder, Helping Those Doomed to Annihilation as a Source of Destruction – On the Basis of Brandla Siekierkowa’s Personal Documents , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2013)
- Justyna Kowalska-Leder, „Coraz to nowe żądania, coraz to nowe grymasy” – relacja władzy i podporządkowania między Polakami a Żydami w kryjówkach po aryjskiej stronie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Justyna Kowalska-Leder, Recenzja: Reprezentacje Zagłady w kulturze polskiej (1939–2019). Problematyka Zagłady w sztukach wizualnych i popkulturze, t. 1–2, red. Sławomir Buryła, Dorota Krawczyńska, Jacek Leociak, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2021, 672 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Justyna Kowalska-Leder, The Omnipresence of the Righteous , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Justyna Kowalska-Leder, Trzy modele zaufania wobec nie-Żydów po aryjskiej stronie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 20 (2024)
Podobne artykuły
- Monika Polit, Pinkes Szczekocin. Księga Pamięci Szczekocin (Życie i zagłada żydowskiego miasteczka), red. Isroel Szwajcer (Ben-Awrom), Wydawnictwo Ziomkostwa Szczekocinian w Izraelu, Tel Awiw [5]720–1959; wydanie polskie: Pinkes Szczekocin. Księga Pamięci Szczekocin (Ż , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Stanisław Obirek, Problem , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Adam Puławski, Zagłada Żydów na polskich terenach wcielonych do Rzeszy, red. Aleksandra Namysło, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2008 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Edward Kossoy, Barbara Engelking, Dariusz Libionka, Żydzi w powstańczej Warszawie, Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, Warszawa 2009 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Marcin Zaremba, “That load of Jews is finally dead.” Extermination of Jews as presented in 1942 letters of German soldiers , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Barbara Engelking, The Memoir of Doctor Chaim Einhorn, a Physician from a Warsaw Ghetto Hospital , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Barbara Engelking, “Germans have killed our Jews, so we’re getting rid of them.” The case of Edward Toniakiewicz , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Przemysław Czapliński, The Auschwitz Virus , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Elżbieta Janicka, Instead of negationism. The symbolic topography of the former Warsaw ghetto vis-à-vis Holocaust narratives , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Karolina Panz, “Why did they, who had suffered so much and endured, had to die?” The Jewish victims of armed violence in Podhale (1945–1947) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
