W literaturze polskiej ostatniego dziesięciolecia podejmującej problematykę Zagłady wyłaniają się nowe tematy oraz rozwiązania formalne. Przede wszystkim słychać w niej pogłos dyskusji wywołanych głośnymi publikacjami Jana Tomasza Grossa, szczególnie książką Sąsiedzi. W wypowiedziach literackich tego okresu wyraźnie wybrzmiewa głos tak zwanego drugiego pokolenia, którego przedstawiciele dają świadectwo dorastania „w cieniu Auschwitz”. Uwagę zwracają również liczne publikacje skierowane do dzieci i młodych czytelników, którym o Zagładzie opowiada się w sposób dojrzały, unikając uproszczeń i infantylizmu. Tematyka Holokaustu jest coraz odważniej podejmowana w gatunkach literatury popularnej, czego przykładem powieści sądowe, kryminalne, sensacyjne, niekiedy odwołujące się do poetyki horroru czy thrillera psychologicznego. Nie wszystkie można uznać za udane, część z nich bowiem wyraźnie ociera się o kicz. Jednak wskazują one kierunek, w jakim rozwija się literatura podejmująca tematykę Zagłady w kontekście odchodzenia ostatnich świadków i ocalałych.