English
Polish
What Was Visible Immediately After the War? Forgotten 1940s Images of the Holocaust
Jan Borowicz
j.borowicz@uw.edu.pl BioPh.D., culture scientist and psychologist, employee of the Section for Film and Visual Culture and the Holocaust Remembrance Research Team of the Institute of Polish Culture, Warsaw University . Interests: psychoanalytic theory, Holocaust and Polish memory research. Member of the Scientific Council of the Center of Psychoanalytical Thought of the Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences. Author of books: Nagość i mundur. Ciało w filmie Trzeciej Rzeszy (2015) and Pamięć perwersyjna. Pozycje polskiego świadka Zagłady (2020), coauthor of: Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej (2017).
https://orcid.org/0000-0003-2847-2686
Institute of Polish Culture, Warsaw University
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, No. 17 (2021), pages: 202-228
Publication date: 2021-12-20
Abstract
This article concerns forgotten short stories, films, and plays written during the first years after the war (1945‒1949) which evoked the chronologically close Holocaust experience. The author ventures a thesis that during that short period emerged representations that touched upon the most difficult aspects of the Holocaust and the relations between the Jewish victims and the ethnically Polish witnesses. The re-articulation of those issues was possible only nowadays. The works which took up the topic of the Polish surroundings’ hostility to the Jews, the appropriation of Jewish property by the Poles and the their compliance in the Holocaust have either been forgotten or – as in the case of movies – their distribution was discontinued. The period immediately after the war facilitates a closer look on the Polish awareness of the wartime and occupation-period events and also shows how the dominant Holocaust narration which was being born at that time obscures those diagnoses.
Keywords
Holocaust memory, postwar period, Filipowicz, Rudnicki, Sandauer, Wohl, Wyszomirski, Zahorska, Zeman
References
Filipowicz Kornel, Krajobraz niewzruszony, Warszawa: Czytelnik, 1948.
Gross Jan Tomasz, Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie. Historia moralnej zapaści, Kraków: Znak, 2008.
Gross Jan Tomasz, Upiorna dekada. Eseje o stereotypach na temat Żydów, Polaków, Niemców, komunistów i kolaboracji 1939–1948, Kraków: Austeria, 2007.
Hering Ludwik, Meta, „Kuźnica” 1945, nr 11; Meta, „Głos Ludu” 1945, nr 279.
Hering Ludwik, Ślady, „Kuźnica” 1946, nr 12.
Hurwic-Nowakowska Irena, Żydzi Polscy (1947–1950). Analiza więzi społecznej ludności żydowskiej, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 1996.
Keff Bożena, Strażnicy fatum, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2020.
Krzyżanowski Łukasz, Dom, którego nie było. Powroty ocalałych do powojennego miasta, Wołowiec: Czarne, 2018.
Lata czterdzieste. Początki polskiej narracji o Zagładzie, red. Maryla Hopfinger i Tomasz Żukowski, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2019.
Literatura polska wobec Zagłady (1939–1968), red. Sławomir Buryła, Dorota Krawczyńska i Jacek Leociak, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2016.
Niziołek Grzegorz, Polski teatr Zagłady, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej i Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2013.
Opowieść o niewinności. Kategoria świadka Zagłady w kulturze polskiej (1942–2015), red. Maryla Hopfinger, Tomasz Żukowski, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2018.
Przeciw antysemityzmowi, wybór, wstęp i oprac. Adam Michnik, t. 2, Kraków: Universitas, 2010.
Rudnicki Adolf, Szekspir, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Książka, 1948.
Rudnicki Adolf, Ucieczka z Jasnej Polany, Warszawa: Książka i Wiedza, 1949.
Sandauer Artur, Śmierć liberała, Warszawa: Książka i Wiedza, 1949.
Wóycicka Zofia, Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady 1944–1950, Warszawa: Trio, 2009.
Wróbel Józef, Tematy żydowskie w prozie polskiej 1939–1987, Kraków: Universitas, 1991.
Wyka Kazimierz, Pogranicze powieści, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2003.
Zahorska Stefania, Smocza 13. Dramat w trzech aktach, Rzym: Biblioteka „Orła Białego”, 1945.
Zaremba Marcin, Wielka trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków: Znak, Warszawa: ISP PAN, 2012.
Żukowski Tomasz, Pod presją. Co mówią o Zagładzie ci, którym odbieramy głos, Warszawa: Wielka Litera, 2021.
Żukowski Tomasz, Wielki retusz. Jak zapomnieliśmy, że Polacy zabijali Żydów, Warszawa: Wielka Litera, 2018.
License
Copyright (c) 2021 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Other articles by the same auhtor(s)
- Jan Borowicz, Bożena Keff, Strażnicy fatum , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 16 (2020)
- Jan Borowicz, Agnieszka Dauksza, Klub Auschwitz. Rwane opowieści przeżywców , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 13 (2017)
- Jan Borowicz, Anatol Chari, Timothy Braatz, Podczłowiek. Wspomnienia członka Sonderkomanda , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 9 (2013)
- Jan Borowicz, Joshua M. Greene, Sprawiedliwość w Dachau. Opowieść o procesach nazistów , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 9 (2013)
