After the Holocaust. Before the Second Vatican Council. Image of Jews in letters to Tygodnik Powszechny after the publication of Jerzy Turowicz’s article Antisemitism (March 1957)
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, No. 19 (2023), pages: 634-650
Publication date: 2023-12-23
Abstract
The article discusses reactions of readers to Jerzy Turowicz’s text Antisemitism, published in March 1957 in Tygodnik Powszechny. It presents their way of thinking about Jews, dominatem by resentment, hostility, and perception of Jews as outsiders. He notes the presence of such a pattern in diverse areas (religion, past, politics, economy, culture), and locates it in a historical context. It also describes the readers and analyzes their emotions.
Keywords
Catholics in Poland and Jews after World War II, Tygodnik Powszechny, Jewish issues in Poland after 1945, anti-Semitism
References
Źródła archiwalne / Archival Sources
Archiwum Akt Nowych w Warszawie
Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk
Biblioteka Narodowa
Archiwum Anny i Jerzego Turowiczów, Antysemityzm – 1957, Listy nt. artykułu J.T.
Prasa / Press
„Homo Dei”, 1949.
„Kultura”, 1957. „Po Prostu”, 1956.
„Tygodnik Powszechny”, 1946, 1957.
Publikacje / Publications
Connelly John, Od wrogości do braterstwa. Rewolucja w katolickim nauczaniu o Żydach w latach 1933–1965, tłum. Elżbieta Tabakowska, Kraków–Budapeszt–Syrakuzy: Austeria, 2022.
Isaac Jules, Teaching of Contempt: Christian Roots of Antisemitism, New York: Holt, Rinehart and Winston, 1964.
Kamykowski Łukasz, Obraz Izraela i Żydów w myśli chrześcijańskiej, Kraków: Wydawnictwo WAM, 2022.
Księga listów PRL, wybór tekstów i oprac. Grzegorz Sołtysiak, cz. 2, Warszawa: „Baobab”, 2005.
Machcewicz Paweł, Polski rok 1956, Warszawa: „Mówią Wieki”, 1993.
Pałka Damian, Kościół katolicki wobec Żydów w Polsce międzywojennej, Warszawa: Wydawnictwo Nomos, 2008.
Przeciw antysemityzmowi 1936–2009, wybór, wstęp i oprac. Adam Michnik, t. 2, Kraków: Universitas, 2010 (https://www.tygodnikpowszechny.pl/antysemityzm-145226). Ronald Modras, Kościół katolicki i antysemityzm w Polsce 1933–1939, tłum. Witold Turo-
polski, Kraków: Homini, 2004.
Skwarczyńska Stefania, Teoria listu, na podstawie lwowskiego pierwodruku, oprac. Elżbieta Feliksiak i Mariusz Leś, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2006.
Szaynok Bożena, „Ten ton mnie w uchu źle brzmi…” – tematyka żydowska na forum Komitetu Centralnego PZPR w „polskim roku 1956”, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2016, nr 1 (27).
Szaynok Bożena, Jewish Themes in the Sermons Delivered by Catholic Priests in Communist Poland (1944–1989), „Catholic Historical Review”, wiosna 2022.
Szaynok Bożena, Zatrzymane w archiwach. Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk w Poznaniu wobec tematyki żydowskiej na łamach czasopism katolickich (1945–1950), „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2018, nr 14.
Turowicz Jerzy, Bilet do raju, Kraków: Znak, 1999.
Węgrzyn Ewa, Wyjeżdżamy! Wyjeżdżamy?! Alija gomułkowska 1956–1960, Kraków–Budapeszt: Austeria, 2016.
License
Copyright (c) 2023 Zagłada Żydów. Studia i Materiały

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
The journal is published under the Diamond Open Access Standard, CC-BY-4.0 Deed - Attribution 4.0 International - Creative Commons
Other articles by the same auhtor(s)
- Bożena Szaynok, Retained in the Archives. Provincial Office for the Control of Presentations and Public Performances in Poznań Towards the Jewish Subject Matter in the Catholic Press (1945–1950) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 15 (2019)
- Bożena Szaynok, Remarks on a New Book about the Kielce Pogrom , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 14 (2018)
- Bożena Szaynok, “Right After the Holocaust”. The Church vis-`a-vis Jewish Issues (July 1944–July 1946) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 5 (2009)
- Bożena Szaynok, Gross Jan Tomasz, Strach Fear. Anti-Semitism In Poland after Auschwitz, Random House, New York 2006 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 2 (2006)
- Bożena Szaynok, Sine ira et studio...In memory of Krystyna Kersten , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 4 (2008)
- Bozena Szaynok, The Church's story of saving the Jews (1944-1987). , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 20 (2024)