Zarejestruj Zaloguj się
English flag  English Język Polski flag  Język Polski
Pokaż Nr 12 (2016)

Nr 12 (2016)

ISSN:
1895-247X
eISSN:
2657-3571

Data publikacji:
2016-11-30

Dział: Z warsztatów badawczych

Śmierć antykwariusza na Chłodnej

Nawojka Cieślińska-Lobkowicz

nawojka.lobkowicz@arcor.de

historyk sztuki, niezależna badaczka proweniencji, ekspert w zakresie problematyki dzieł sztuki i innych dóbr kultury zrabowanych podczas drugiej wojny światowej ze zbiorów publicznych, a także prywatnych polskich i żydowskich właścicieli, oraz kwestii powojennych restytucji; autorka licznych polskich i obcojęzycznych publikacji na ten temat. Ostatnio ukazały się: Kunstmuseum zu Litzmannstadt i wystawa „sztuki zwyrodniałej” w okupowanej Łodzi (w: Muzeum Sztuki w Łodzi. Monografia, t. 1, 2015); Grabieżca ze znakiem Q. O rabunkowej działalności Pietera Nicolaasa Mentena (1899–1987) („Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2015, nr 11); Who Owns Bruno Schulz? The Changing Postwar Fortunes of Works of Art by Jewish Artists Murdered in Nazi-Occupied Poland (http://art.claimscon.org/wp-content/uploads/2016/03/Cieslinska-Lobkowicz-Who-owns-Bruno-Schulz-21-March-2016.pdf); Umgang mit dem sogenannten „postjüdischen” Kulturgut in Polen von 1945 bis heute (w: Treuhändersiche Übernahme und Verwahrung, red. Olivia Kaiser, Christina Köstner-Pemsel, Markus Stumpf, 2018). Mieszka w Warszawie i Starnbergu pod Monachium.

Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 12 (2016), Strony: 262-278

Data zgłoszenia: 2020-10-19

Data publikacji: 2016-11-30

DOI logo https://doi.org/10.32927/ZZSiM.416
PDF

Abstrakt

22 lipca 1942 r. w getcie warszawskim rozpoczęła się wielka akcja likwidacyjna w czasie której ponad 250 tysięcy jego mieszkańców wywieziono do obozu zagłady w Treblince. Dzień wcześniej dla wzbudzenia nastroju przerażenia i rezygnacji Niemcy urządzili odstrzał znanych przedstawicieli gettowej inteligencji. Szerokim echem odbiło się po obu stronach muru zamordowanie wówczas w mieszkaniu na ulicy Chłodnej żydowskiego antykwariusza i wezwanego doń ze strony aryjskiej znanego polskiego lekarza, prof. Franciszka Raszei. W relacjach ocalałych i powojennych wspomnieniach oraz powstałych na ich podstawie opracowaniach przyjęło się uważać, że zamordowanym antykwariuszem był Abe Gutnajer, najbardziej znany przed wojną warszawski kunsthendler, właściciel prestiżowego Salonu Sztuki na Mazowieckiej. Wraz z nim i Raszeją miała zginąć także niemal cała rodzina Abego oraz osoby towarzyszące Raszei w zabiegu operacyjnym. Autorka zajmująca się od lat historią okupacyjnego rynku sztuki dowodzi, że ofiarą tej zbrodni, która prawdopodobnie miała miejsce przedpołudniem 22 lipca 1942 roku, nie padł Abe Guntajer lecz jego starszy brat Bernard, przed wojną właściciel antykwariatu na Wierzbowej oraz Albert Schulberg, antykwariusz ze Lwowa, który w getcie warszawskim zajmował się za zgodą Niemców m. in. skupem dzieł sztuki i antyków dla okupacyjnego salonu sztuki Zofii Leśniewskiej. I to on wezwał prof. Raszeję na konsylium do swego mieszkania na Chłodnej.

Słowa kluczowe

Getto warszawskie , akcja likwidacyjna , 21 i 22 lipca 1942 , ul. Chłodna , żydowscy kunsthendlerzy , Abe Gutnajer , Bernard Gutnajer , dr Albert Schulberg , okupacyjny rynek sztuki , Franciszek Raszeja

Licencja

Prawa autorskie (c) 2016 Autor&"Zagłada Żydów. Studia i Materiały"

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

https://creativecommons.org/licenses/by/4.0

Czasopismo publikowane jest w standardzie Diamond Open Access na licencji CC-BY-4.0 Deed - Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa - Creative Commons

Inne teksty tego samego autora

1 2 > >> 

Altmetryki

Cytowania w Google Scholar - kliknij ikonę, aby sprawdzić

HTML tutorial

Statystyki

Cieślińska-Lobkowicz, N. (2016). Śmierć antykwariusza na Chłodnej. Zagłada Żydów. Studia I Materiały, (12), 262–278. https://doi.org/10.32927/ZZSiM.416

Udostępnij

Pokaż Nr 12 (2016)

Nr 12 (2016)

ISSN:
1895-247X
eISSN:
2657-3571

Data publikacji:
2016-11-30

Dział: Z warsztatów badawczych

 
 
Zagłada Żydów. Studia i Materiały/Holocaust Studies and Materials ISSN: 1895-247X eISSN: 2657-3571 DOI: 10.32927