English
Polish
Rabin Josef Lejb Gelernter ze Skępego i jego ślady w Archiwum Ringelbluma
Maria Ferenc
maria.ferenc@gmail.com BiogramMaria Ferenc – doktorantka na Uniwersytecie Warszawskim, obecnie kończy przygotowywać rozprawę zatytułowaną „Źródła i znaczenia wiadomości w getcie warszawskim”. Pracuje w Dziale Naukowym Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma, gdzie koordynuje przygotowanie Encyklopedii getta warszawskiego. Opatrzyła wstępem i opracowała trzy tomy dokumentów z Archiwum Ringelbluma. Opublikowała artykuły m.in. w „Zagładzie Żydów. Studia i Materiały”, „Gal Ed”, „Media History”, „Annales de démographie historique”.
https://orcid.org/0000-0002-4937-9563
Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 15 (2019), strony: 355-370
Data publikacji: 2019-12-20
Abstrakt
Publikowany tekst składa się z dwóch części: w pierwszej przedstawiono biograϐię rabina Josefa Lejba Gelerntera. Od 1931 r. Gelernter był rabinem w Skępem, potem traϐił do getta warszawskiego, gdzie angażował się w organizowanie opieki społecznej dla ortodoksyjnych uchodźców i przesiedleńców. W drugiej części zamieszczono trzy teksty źródłowe: relację o wygnaniu Żydów ze Skępego w 1939 r. oraz szczególnej roli, jaką Gelernter odgrywał w swojej społeczności; sprawozdanie Gelerntera dotyczące problemu koszerności wśród uchodźców do getta warszawskiego oraz przypisywaną mu odezwę na temat zaniedbania obyczajów pogrzebowych w dzielnicy zamkniętej.
Słowa kluczowe
zagłada Żydów, getto warszawskie, życie religijne, rabin, koszerność, opieka społeczna
Bibliografia
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 1: Listy o Zagładzie, oprac. Ruta Sakowska, Warszawa: Ż IH, 2017.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 8: Tereny wcielone do
Rzeszy: Okręg Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, rejencja ciechanowska, Górny Śląsk, oprac. Magdalena Siek, Warszawa: Ż IH i WUW, 2012.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 27: Żydowska Samopomoc Społeczna w Warszawie (1939–1943), oprac. Aleksandra Bańkowska, Maria Ferenc Piotrowska, Warszawa: Ż IH, 2017.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 29: Pisma Emanuela Ringelbluma, oprac. Joanna Nalewajko-Kulikov, Warszawa: Ż IH, 2018.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 32: Pisma rabina Szymona Huberbanda, oprac. Anna Ciałowicz, Warszawa: Ż IH, 2017.
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 33: Getto warszawskie, cz. 1, oprac. Katarzyna Person, Tadeusz Epsztein, Warszawa: Ż IH, 2016.
Dreifuss Havi, “The Work of My Hands is Drowning in the Sea, and You Would Offer Me Song?!”: Orthodox Behavior and Leadership in Warsaw during the Holocaust [w:]
Warsaw. The Jewish Metropolis. Essays in Honor of the 75th Birthday of Professor Antony Polonsky, red. Glenn Dynner, Francois Guesnet, Leiden–Boston: Brill, 2015.
Engelking Barbara, Leociak Jacek, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, wyd. 2, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013.
Kassow Samuel D., Kto napisze naszą historię? Ukryte Archiwum Emanuela Ringelbluma, tłum. Grażyna Waluga, Olga Zienkiewicz, Warszawa: ŻIH, 2017.
Licencja
Copyright (c) 2019 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Maria Ferenc, „Gdzież źródło błogosławione, z którego czerpał on swą moc…” Pamięć o Mordechaju Anielewiczu w Polsce w latach 1943–1949 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Maria Ferenc, Empatia jako szansa i jako ograniczenie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 15 (2019)
- Maria Ferenc, Zagłada i niepamięć. Recenzja książki Rebeki Clifford Survivors. Children’s Lives After the Holocaust (New Haven and London, 2022) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Maria Ferenc, „Zrozumiałe, że zostajemy na miejscu”. Działacze chalucowi wobec perspektywy ucieczki z okupowanej Polski , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Maria Ferenc, Aleksandra Bańkowska, „Czy może być jakieś odszkodowanie moralne za zatarcie wszelkich śladów tysiącletniego istnienia Żydów w Polsce?” Nieznane pisma Emanuela Ringelbluma z 1943 r. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 20 (2024)
