English
Polish
Zagłada ludności żydowskiej i polskiej w Miechowie widziana oczyma nastolatka. Nieopublikowane wspomnienia Andrzeja Wędzkiego z lat 1939–1945
Wojciech Mądry
wojciech.madry@ispan.waw.pl Biogramdoktor, adiunkt w Zakładzie Historii Instytutu Slawistyki PAN. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół problematyki związanej z historią średniowieczną Polski, polityką dynastyczną Piastów, a zwłaszcza miejscami pochówku jej przedstawicieli. Prowadzi również badania nad historią polskiej slawistyki z podkreśleniem specyfiki działalności poznańskiego ośrodka slawistycznego w latach 1919–1939. Ostatnio opublikował monografię Władysław Kowalenko (1884–1966). Badacz dziejów dawnej Słowiańszczyzny na lądzie i na morzu (2019).
https://orcid.org/0000-0001-5078-9714
Zakład Historii Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 17 (2021), strony: 310-325
Data publikacji: 2021-12-20
Abstrakt
Niniejszy artykuł zawiera dotąd nieopublikowany, odnaleziony w poznańskim oddziale Archiwum PAN w 2020 r. fragment wspomnień spisanych krótko po zakończeniu drugiej wojny światowej przez 20-letniego studenta, późniejszego profesora Andrzeja Wędzkiego. Po napaści Niemiec na Polskę 1 września 1939 r. został zmuszony wraz z rodziną do opuszczenia mieszkania w Lesznie i przez Kraków dotarł do Miechowa, gdzie przebywał od połowy 1941 do końca wojny w 1945 r. Był tam świadkiem prześladowania, a następnie wymordowania licznej społeczności żydowskiej mieszkającej na tym terenie, co szczegółowo przedstawił w sporządzonym opisie. Na szczególną uwagę zasługuje przedstawiony w nim stosunek Polaków wobec zbrodni dokonywanej przez Niemców na ludności żydowskiej. Wspomnienia te są zarówno ważnym dokumentem ukazującym zbrodnie Niemców na ludności żydowskiej i polskiej w powiecie miechowskim, jak i stanowią kolejny głos w dyskusji nad postawą ludności polskiej wobec Zagłady.
Słowa kluczowe
getto, Miechów, Niemcy, spuścizna, wywożenie, eksterminacja, zbrodnie, Żydzi
Bibliografia
Źródła archiwalne / Archival Sources
Archiwum PAN w Warszawie Oddział w Poznaniu
Spuścizna naukowa prof. Andrzeja Wędzkiego., sygn. P III-128
Publikacje / Publications
Grzesik Ryszard, Andrzej Wędzki (14.XI.1927–13.XII.2017), „Kwartalnik Historyczny” 2018, z. 4.
Libionka Dariusz, Powiat miechowski [w:] Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski, t. 2, red. Barbara Engelking, Jan Grabowski, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2018.
Mądry Wojciech, Spuścizna jako źródło do badań nad biografią i działalnością naukową historyka – badacza dziejów Słowiańszczyzny Andrzeja Wędzkiego (1927–2017), „Przegląd Archiwalno-Historyczny” 2018, t. 5.
Słownik starożytności słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, t. 1–8, red. Antoni Gąsiorowski, Władysław Kowalenko, Gerard Labuda, Tadeusz Lehr-Spławiński, Andrzej Wędzki, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1961–1996.
Wędzki Andrzej, Miechowskie zapiski z lat okupacji, cz. 1, „Wieści Miechowskie. Dwutygodnik lokalny”, 25 kwietnia 2008, nr 8 (193); cz. 2, ibidem, 9 maja 2008, nr 9 (194).
Licencja
Copyright (c) 2021 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
