English
Język Polski
Grabieżca ze znakiem Q. O rabunkowej działalności Pietera Nicolaasa Mentena (1899–1987)
Nawojka Cieślińska-Lobkowicz
nawojka.lobkowicz@arcor.de Biogramhistoryk sztuki, niezależna badaczka proweniencji, ekspert w zakresie problematyki dzieł sztuki i innych dóbr kultury zrabowanych podczas drugiej wojny światowej ze zbiorów publicznych, a także prywatnych polskich i żydowskich właścicieli, oraz kwestii powojennych restytucji; autorka licznych polskich i obcojęzycznych publikacji na ten temat. Ostatnio ukazały się: Kunstmuseum zu Litzmannstadt i wystawa „sztuki zwyrodniałej” w okupowanej Łodzi (w: Muzeum Sztuki w Łodzi. Monografia, t. 1, 2015); Grabieżca ze znakiem Q. O rabunkowej działalności Pietera Nicolaasa Mentena (1899–1987) („Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2015, nr 11); Who Owns Bruno Schulz? The Changing Postwar Fortunes of Works of Art by Jewish Artists Murdered in Nazi-Occupied Poland (http://art.claimscon.org/wp-content/uploads/2016/03/Cieslinska-Lobkowicz-Who-owns-Bruno-Schulz-21-March-2016.pdf); Umgang mit dem sogenannten „postjüdischen” Kulturgut in Polen von 1945 bis heute (w: Treuhändersiche Übernahme und Verwahrung, red. Olivia Kaiser, Christina Köstner-Pemsel, Markus Stumpf, 2018). Mieszka w Warszawie i Starnbergu pod Monachium.
https://orcid.org/0000-0002-8646-285X
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 11 (2015), Strony: 173-206
Data zgłoszenia: 2020-10-21Data publikacji: 2015-12-01
https://doi.org/10.32927/ZZSiM.468
Abstrakt
Nazistowska grabież dzieł sztuki i dóbr kultury w latach 1933–1945 bywa zwykle dzielona na zorganizowaną i dziką. Zorganizowaną przeprowadzały specjalne organizacje i komórki aparatu władzy; dzika, rozpowszechniona przede wszystkim na wschodzie, sprowadzała się do prywatnego rabunku dokonywanego na własną rękę przez wielu Niemców. Autorka proponuje wprowadzenie odrębnej kategorii grabieży kwalifikowanej. Odnosi ją do osób z premedytacją parających się grabieżą – na własny rachunek i/lub na zlecenie – których kompetencje obejmowały ocenę wartości poszukiwanych dóbr artystycznych oraz orientację, gdzie i u kogo ich szukać. W Rzeszy, okupowanej Francji i Holandii było wielu takich kwalifikowanych rabusiów. W okupowanej Polsce po pierwszej fali oficjalnych konfiskat trafiali się rzadko. Wyjątkiem był Holender Pieter Nicolaas Menten (1899–1987), po wojnie jeden z najzamożniejszych obywateli Holandii i właściciel niedostępnej publicznie kolekcji dzieł sztuki.
Słowa kluczowe
grabież dzieł sztuki w GG , żydowskie antykwariaty i salony artystyczne w Krakowie po 1939 r. , okupacyjny handel sztuką , mord profesorów lwowskich , Einsatzgruppe zur besonderen Verwendung Schöngartha , holenderski nazista , korupcja w niemieckim aparacie władzy i policji bezpieczeństwa GG , ściganie zbrodniarzy hitlerowskich , powojenne procesy sprawców
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Autor&"Zagłada Żydów. Studia i Materiały"
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
Czasopismo publikowane jest w standardzie Diamond Open Access na licencji CC-BY-4.0 Deed - Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa - Creative Commons
Inne teksty tego samego autora
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Polskie. Żydowskie. „Pożydowskie”. Nazistowska grabież dzieł sztuki i problemy restytucji w Polsce 1945–2000 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Śladami nieznanych przedwojennych żydowskich kolekcjonerów i właścicieli dzieł sztuki , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Predator. The Looting Activity of Pieter Nicolaas Menten (1899–1987) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Nowe Muzeum Holocaustu w Amsterdamie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 20 (2024)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Śmierć antykwariusza na Chłodnej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Habent sua fata libelli. Okupacyjny rynek sztuki w Warszawie a własność żydowska , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Losy mienia kulturalnego polskich Żydów w okresie okupacji hitlerowskiej i w pierwszych latach powojennych , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Muzeum Pomnik Tragedii Drugiej Wojny Światowej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, O wystawie „Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu” w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Żydowska Biblia pauperum , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
Podobne artykuły
- Zofia Wóycicka, W poszukiwaniu trzeciej drogi. Nowa wystawa stała w Muzeum Żydowskim w Berlinie (część „Katastrofa”) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Ariko Katō, Japońskie publikacje o Zagładzie wydane po 1995 r. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Alexander V. Prusin, Polska Norymberga: siedem procesów przed Najwyższym Trybunałem Narodowym, 1946–1948 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 9 (2013)
- Jan Grabowski, Józef Górski, Na przełomie dziejów , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)
- Jan Grabowski, Tadeusz Tomasz Krasnodębski, Policjant konspiratorem. Szesnaście lat na muszce Gestapo i bezpieki [Policeman-Conspirator. Sixteen years on a sight of Gestapo and State Security] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Elżbieta Janicka, Zamiast negacjonizmu. Topografia symboliczna terenu dawnego getta warszawskiego a narracje o Zagładzie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Antoni Sułek, Lament nad Izbicą: Rafał Hetman, Izbica, Izbica [Antoni Sułek] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Filip Gańczak, Prawnicy kontra zbrodniarze Recenzja: Joanna Lubecka, Niemiecki zbrodniarz przed polskim sądem. Krakowskie procesy przed Najwyższym Trybunałem Narodowym, Kraków: IPN i Ośrodek Myśli Politycznej, 2021, 392 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Justyna Kowalska-Leder, „Coraz to nowe żądania, coraz to nowe grymasy” – relacja władzy i podporządkowania między Polakami a Żydami w kryjówkach po aryjskiej stronie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Krzysztof Persak, Co dziś wiemy o niemieckich represjach za pomoc udzielaną Żydom? O książce Represje za pomoc Żydom na okupowanych ziemiach polskich w czasie II wojny światowej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
