English
Polish
Muzyka jako forma upamiętnienia powstania w getcie warszawskim
Maria Sławek
maria.slawek@amuz.krakow.pl Biogramskrzypaczka, doktor habilitowana sztuki, pracuje w Katedrze Skrzypiec i Altówki w Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie na stanowisku adiunkta; prowadzi tam swoją klasę skrzypiec. Współzałożycielka (wraz z Anią Karpowicz) i prezeska Instytutu Mieczysława Wajnberga. Pomysłodawczyni i koordynatorka Międzynarodowej Konferencji „Mieczysław Wajnberg – twórca wobec historii: tożsamość, interpretacje, konteksty”, która odbyła się w krakowskiej AM w 2019 r., kuratorka projektu „Domówka u Mietka Wajnberga”, współkuratorka Spacerowika „Warszawa Wajnberga”, inicjatorka powstania ulicy Mieczysława Wajnberga na warszawskim Mirowie. Współpracuje z „Ruchem Muzycznym”. Ma w dorobku trzy płyty. Występowała w wielu miastach Polski, a także w Niemczech, Izraelu, Wielkiej Brytanii, Brazylii, Belgii, Ukrainie, USA, we Włoszech i we Francji.
https://orcid.org/0000-0002-4228-1969
Akademia Muzyczna im. K. Pendereckiego w Krakowie
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 19 (2023), strony: 653-667
Data publikacji: 2023-12-23
Abstrakt
Artykuł poświęcony jest obecności muzyki w obchodach poszczególnych rocznic powstania w getcie warszawskim. Autorka tworzy kategorię „muzycznego upamiętnienia”, za pomocą której opisuje sposoby, strategie i formy, jakie podejmowali i podejmują zarówno kompozytorzy, jak i osoby odpowiedzialne za dobór programu. Opisując repertuar koncertów i akademii rocznicowych, zarysowuje również zmiany historyczne i polityczne, które zauważalne są także w wyborze kompozycji i charakterze obchodów. Podejmuje też temat nowych dzieł zamawianych u różnych twórców i ich roli, wagi i znaczenia dla upamiętnienia walk w powstaniu. W artykule stara się wyjaśnić, dlaczego tak kluczowa jest rola muzyki podczas obchodów i jakie treści mogą nieść wybory repertuarowe organizatorów.
Słowa kluczowe
upamiętnienie, muzyka, powstanie, getto, Warszawa, kompozytorzy, Żydzi, rocznica
Bibliografia
Źródła archiwalne / Archival Sources
Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego
/XIII
Polska Kronika Filmowa
B/68, http://repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/6051
Literatura przedmiotu / Content related Literature
Buber Martin, Zen i chasydyzm, tłum. Adam Szostkiewicz, „Znak” 1980, nr 7.
Cała Alina, Datner-Śpiewak Helena, Dzieje Żydów w Polsce 1944–1968. Teksty źródłowe, Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny, 1997.
Janion Maria, Bohater, spisek, śmierć. Wykłady żydowskie, Warszawa: WAB, 2009.
Piotr Matywiecki, Poza ludzką mową. Rozważania nad sensem historii i poezji po Shoah [w:] Literatura polska wobec Zagłady, red. Sławomir Buryła, Dorota Krawczyńska, Jacek Leociak, Warszawa: IBL PAN, 2016.
Tamara Włodarczyk, Ignacy Einhorn, Żydowska pamięć o powstaniu w getcie warszawskim, Warszawa: TSKŻ, Muzeum Getta Warszawskiego, 2023.
Netografia
Jagiełło-Skupińska Aleksandra, Krzysztof Penderecki, „Dies irae”, https://culture.pl/pl/ dzielo/krzysztof-penderecki-dies-irae
Społeczeństwo polskie w uroczystościach 5-ej rocznicy powstania w getcie, „Mosty” 1948,
R. 3, nr 48 (170), https://crispa.uw.edu.pl/object/files/408880/display/Default
Uroczystości w kraju, „Nowe Życie. Trybuna Wojewódzkiego Komitetu Żydów na Dolnym Śląsku”, 1 V 1947, https://cbj.jhi.pl/collections/606926
https://culture.pl/pl/dzielo/marta-ptaszynska-holocaust-memorial-cantata https://www.gov.pl/web/kultura/pamiec-i-przyszlosc--koncert-z-okazji-80-rocznicy-powstania-w-getcie-warszawskim-w-teatrze-wielkim--operze-narodowej
Licencja
Copyright (c) 2023 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Maria Sławek, Skrzypce w Auschwitz , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
