Wyświetl Nr 18 (2022)

Nr 18 (2022)

ISSN:
1895-247X
eISSN:
2657-3571

Data publikacji:
2022-12-25

Dział: Sylwetki: świadkowie Zagłady

Karski–Zygielbojm. Historia pewnej rozmowy

Michał Trębacz

mtrebacz@polin.pl

historyk, kierownik Działu Naukowego Muzeum Historii Żydów Polskich Polin oraz adiunkt w Centrum Badań Żydowskich Uniwersytetu Łódzkiego. Jego zainteresowania badawcze obejmują historię społeczno-polityczną XX w., ze szczególnym uwzględnieniem dziejów Żydów oraz biografistyki. Był uczestnikiem kilku międzynarodowych grantów z dziedziny historii międzywojnia oraz drugiej wojny światowej, m.in. „Archiwum Ringelbluma – pełna edycja”. Opublikował książkę Izrael Lichtenstein (1883–1933). Biografia żydowskiego socjalisty, jest współredaktorem tomów: Zagłada Żydów na polskiej prowincji oraz Józef Zelkowicz. Notatki z getta łódzkiego (1941–1944).

http://orcid.org/0000-0003-1591-4473

Muzeum Historii Żydów Polskich Polin; Uniwersytet Łódzki

Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 18 (2022), strony: 203-221

Data publikacji: 2023-03-11

https://doi.org/10.32927/zzsim.958

Abstrakt

Spotkanie Jana Karskiego ze Szmulem Zygielbojmem było dotychczas znane z relacji tego pierwszego. W nieuporządkowywanej części spuścizny Zygielbojma przechowywanej w archiwum JIVO w Nowym Jorku znajduje się notatka z tego spotkania sporządzona przez bundystę. Pozwala ona w nowy sposób spojrzeć na tę rozmowę i postawić pytania nie tylko o jej przebieg, ale przede wszystkim o efekt. Wydaje się bowiem, że uzyskane podczas niej informacje zmieniły sposób, w jaki Zygielbojm patrzył na sytuację Żydów w okupowanej Polsce.

Źródła archiwalne / Archival sources

Archiwum YIVO Institute for Jewish Research

RG 1454, BOX Supplement, Notatnik

RG 1454, BOX Supplement (Iwińska Honigwill), List Szmula Zygielbojma do Estery Iwińskiej

RG 1454, BOX 31, Listy Szmula Zygielbojma do Emanuela Nowogródzkiego

Instytut Polski i Archiwum im. gen. Sikorskiego w Londynie

A.5.2/55

Źródła publikowane / Published sources

Karski Jan, Story of a Secret State, Boston: Houghton Mifflin 1944.

Karski Jan, Tajne państwo. Opowieść o polskim podziemiu, oprac. Waldemar Piasecki,

Warszawa: Twój Styl, 2000.

Karski Jan, Tajne państwo. Opowieść o polskim Podziemiu, tłum. Grzegorz Siwek, Kraków: Znak, 2014.

W obliczu Zagłady. Rząd polski na uchodźstwie wobec Żydów 1939–1945, red. Piotr Długołęcki, Warszawa: PISM, 2021.

Literatura przedmiotu / Content related literature

Bauer Yehuda, The Holocaust in Historical Perspective, Canberra: The Australian National University Press, 1978.

Bernardini Luca, Listy Jana Kozielewskiego, czyli postać Jana Karskiego między narracją literacką a wiedzą historiograficzną [w:] Jan Karski: świadek, emisariusz, człowiek, red. Agnieszka Kasperek, Agnieszka Żmuda, Sławomir Jacek Żurek, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2015.

Lewandowski Józef, Jak to było w rzeczywistości. Informacje o Zagładzie w listach Bundu, „Biuletyn ŻIH” 2000, nr 2 (194).

Libionka Dariusz, ZWZ-AK i Delegatura Rządu RP wobec eksterminacji Żydów polskich [w:] Polacy i Żydzi pod okupacją niemiecką 1939–1945. Studia i materiały, red. Andrzej Żbikowski, Warszawa: IPN, 2006.

Puławski Adam, Wobec „niespotykanego w dziejach mordu”. Rząd RP na uchodźstwie, Delegatura Rządu RP na Kraj, AK a eksterminacja ludności żydowskiej od „wielkiej akcji” do powstania w getcie warszawskim, Chełm: Stowarzyszenie Rocznik Chełmski, 2018.

Rappak Wojtek, „Raport Karskiego” – kontrowersje i interpretacje, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2014, nr 10, t. 1.

Rowiński Aleksander, Zygielbojma śmierć i życie, Warszawa: Rój, 2000.

Netografia

Jan Karski opowiada Claude’owi Lanzmannowi o spotkaniu ze Szmulem Zygielbojmem,

https://www.youtube.com/watch?v=Nss_60aNbTE

Altmetryki

Cytowania w Google Scholar - kliknij ikonę by sprawdzić

Statystyki

Trębacz, M. (2023). Karski–Zygielbojm. Historia pewnej rozmowy. Zagłada Żydów. Studia I Materiały, (18), 203-221. https://doi.org/10.32927/zzsim.958

Udostępnij

                            Wyświetl Nr 18 (2022)

Nr 18 (2022)

ISSN:
1895-247X
eISSN:
2657-3571

Data publikacji:
2022-12-25

Dział: Sylwetki: świadkowie Zagłady