Źródła publikowane

Kancelaria Sejmu, Biuro Komisji Sejmowych, Pełny zapis przebiegu posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu (nr 101) z dnia 25 stycznia 2018 r., http://orka. sejm.gov.pl/zapisy8.nsf/0/661F8DE3499C3155C125822600396659/%24Fi- le/0278308.pdf.

Rydzyk Tadeusz, Być prawdziwie bliźnim [w:[ Pamięć i nadzieja, Warszawa: Fundacja Lux Veritatis, 2017.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 19 IX 2008 r., sygn. akt K 5/07 (Dz.U. 2008, nr 173, poz. 1080.

Żydzi i Polacy to sojusznicy, Jan Żaryn w rozmowie z Joanną Miziołek, „Wprost”2016, nr 16.

Literatura przedmiotu

Ankersmit Frank, Historiografia i postmodernizm, tłum. Ewa Domańska [w:] Postmodernizm. Antologia przekładów, red. Ryszard Nycz, Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński, 1997.

Arens William, Mit ludożercy. Antropologia i antropofagia, tłum. Włodzimierz Pessel, Warszawa: WUW, 2010.

Bilewicz Michał i in., Marzec w lutym? Studium stosunku Polaków do Żydów i historii Holokaustu w kontekście debaty wokół ustawy o IPN, „Nauka” 2018, nr 2.

Buszkowska Katarzyna, Polska duma zamiast wstydu. Nowe symbole narodowej pamięci [w:] Debaty po 1989 roku. Literatura w procesach komunikacji, red. Maryla Hopfinger, Zygmunt Ziątek, Tomasz Żukowski, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2017.

Cała Alina, Żyd – wróg odwieczny? Antysemityzm w Polsce i jego źródła, Warszawa: Nisza, 2012.

Dobrosielski Paweł, Pierzyna [w:] Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej, red. Paweł Dobrosielski, Justyna Kowalska-Leder, Iwona Kurz Małgorzata Szpakowska, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2017.

Dobrosielski Paweł, Spory o Grossa. Polskie problemy z pamięcią o Żydach, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2017.

Forecki Piotr, Od „Shoah” do „Strachu”. Spory o polsko-żydowską przeszłość i pamięć, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010.

Forecki Piotr, Po Jedwabnem. Anatomia pamięci funkcjonalnej, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2018.

Foucault Michel, Archeologia wiedzy, tłum. Marek Siemek, Warszawa: PIW, 1977. Foucault Michel, Kim jest autor?, tłum. Bogdan Banasiak [w:] idem, Szaleństwo i literatura, oprac. Tadeusz Komendant, Warszawa: Aletheia, 1999.

Foucault Michel, Porządek dyskursu, tłum. Michał Kozłowski, Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2002.

Grabowski Jan, Libionka Dariusz, Bezdroża polityki historycznej. Wokół Markowej, czyli o czym nie mówi Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2016, nr 12.

Gross Jan Tomasz, Historia to nie księgowość, „Więź” 2011, nr 8.

Gross Jan Tomasz, PiS i antysemityzm, czyli pośmiertne zwycięstwo Dmowskiego, Kraków: Austeria, 2019.

Gross Jan Tomasz, Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie. Historia moralnej zapaści, Kraków: Znak, 2008

Gross Jan Tomasz, Wschodnioeuropejski kryzys wstydu, „Krytyka Polityczna”, 17 IX 2015. Haska Agnieszka, Sprawiedliwi są wśród nas, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2014,

nr 10, t. 2.

Holsti Kalevi Jaako, National Role Conceptions in the Study of Foreign Policy, „International Studies Quarterly” 1970, nr 14.

Janowski Maciej, Polskie obozy śmierci i polskie dobre imię, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2018, nr 14.

Keefe Durso Patricia, The „White Problem”. The Critical Study of Whiteness in American

Literature, „Modern Language Studies”, wiosna 2002, t. 32, nr 1.

Kończal Kornelia, Mnemonic Populism. The Polish Holocaust Law and its Afterlife, „Euro- pean Review” 2021, t. 29, nr 4.

Kott Jan, BACHANTKI albo ZJADANIE BOGA [w:] idem, Zjadanie bogów i inne eseje, Kraków: Universitas, 1999.

Leociak Jacek, Osobliwe zrządzenie Opatrzności Bożej… Polska pamięć Zagłady w perspektywie katolicko-narodowej, „Teksty Drugie” 2016, nr 6.

Leociak Jacek, Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2010.

Molisak Alina, Sprawiedliwi w kaplicy [w:] Pomniki pamięci. Miejsca niepamięci, red. Katarzyna Chmielewska, Alina Molisak, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2017.

Musiał Bogdan, Tezy dotyczące pogromu w Jedwabnem [w:] Cena „Strachu”: Gross w oczach historyków, red. Robert Janowski, Warszawa: Fronda, 2008.

Nowicka-Franczak Magdalena, Niechciana debata. Spór o książki Jana Tomasza Grossa, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno, 2017.

Od redakcji, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2015, nr 11.

Od redakcji, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2019, nr 15.

Podbielska Alicja, Święta rodzina z Markowej. Kult Ulmów i polityka historyczna, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2019, nr 15.

Podbielska Alicja, Toruńskie Yad Vashem, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2020, nr 16.

Radzik Zuzanna, Protokoły biskupa Jeża, https://www.tygodnikpowszechny.pl/protoko- ly-biskupa-jeza-158620

Rothberg Michael, Pamięć wielokierunkowa. Pamiętanie Zagłady w epoce dekolonizacji, tłum. Katarzyna Bojarska, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2015.

Schudson Michael, Watergate in American Memory. Howe We Remember, Forget and Reconstruct the Past, New York: Basic Books, 1992.

Sierakowski Sławomir, Chcemy innej historii, „Gazeta Wyborcza”, 11 IV 2001.

Strzembosz Tomasz, Zstąpienie szatana czy przyjazd Gestapo? [w:] Cena „Strachu”: Gross w oczach historyków, red. Robert Janowski, Warszawa: Fronda, 2008.

Subotić Jelena, The Appropriation of Holocaust Memory in Post-Communist Eastern Euro- pe, „Modern Languages Open” 2020, nr 1.

Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej, red. Paweł Dobrosielski, Justyna Kowal- ska-Leder, Iwona Kurz Małgorzata Szpakowska, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2017.

Theweleit Klaus, Męskie fantazje, tłum. Mateusz Falkowski, Michał Herer, Warszawa: Wy- dawnictwo Naukowe PWN, 2015.

Tokarska-Bakir Joanna, Legendy o krwi. Antropologia przesądu, Warszawa: W.A.B., 2008. Tokarska-Bakir Joanna, Strach w Polsce, „Gazeta Wyborcza”, 13 I 2008.

Wapiński Roman, Narodowa demokracja 1893–1939. Ze studiów na dziejami myśli nacjonalistycznej, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980.

White Hayden, Poetyka pisarstwa historycznego, tłum. Ewa Domańska i in., Kraków: Universitas, 2010.

Żukowski Tomasz, Sprawiedliwi – sposób dyskryminacji Żydów?, „Przekrój” 2012, nr 41.

Netografia

minut starcia na wyborczym ringu, 17 V 2015, http://www.tvp.info/20097155/80-

-minut-starcia-na-wyborczym-ringu-zobacz-cala-debate-komorowskiduda

Awantura o Jedwabne i słowa prezydenta, 23 IV 2015, https://www.rp.pl/artyku- l/1195890-Awantura-o-Jedwabne-i-slowa-prezydenta.html

Czy prezydent Bronisław Komorowski przeprosi za słowa o Polakach jako narodzie spraw- ców, 20 IV 2015, https://wpolityce.pl/polityka/241585-czy-prezydent-bronislaw-komorowski-przeprosi-za-slowa-o-polakach-jako-narodzie-sprawcow

Dr Gontarczyk o „Dalej jest noc”: Gdyby ktoś w mojej pracy magisterskiej znalazł takie numery, wyleciałbym z hukiem ze studiów, 17 II 2021, https://wpolityce.pl/historia-

/539404-dr-gontarczyk-o-dalej-jest-noc-student-by-za-to-wylecial

Dr Mateusz Szpytma z IPN: Polska w Holokauście nie uczestniczyła ani przez chwilę, 1 I 2017, https://dzieje.pl/aktualnosci/dr-mateusz-szpytma-z-ipn-polska-w-holokauscie- nie-uczestniczyla-ani-przez-chwile

Gądek Jacek, Prof. Jan Żaryn: nadszedł czas na rozpoczęcie narodowej kontrrewolucji, 3

XI 2015, https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/prof-jan-zaryn-nadszedl- czas-na-rozpoczecie-spoznionej-kontrrewolucji/0zehps

Gądek Jacek, Wypominają Komorowskiemu słowa z 2011 r. o mordzie w Jedwab- nem, 28 IV 2015, https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/wypominaja- komorowskiemu-slowa-z-2011-r-o-mordzie-w-jedwabnem/1855xg

Gdula Maciej, twitt „Polacy pomagali Żydom. Naszym sprawiedliwym rodakom udało się uratować być może nawet 100 tys. Żydów. Polacy mordowali Żydów. Naszym roda- kom udało się zamordować być może nawet 200 tys. Żydów. Te liczby mówią całą prawdę”, 4 IX 2021, https://twitter.com/m_gdula/status/1434102854013394946

German Death Camps Not Polish, https://www.germandeathcampsnotpolish.pl/

Gross Jan Tomasz, Wschodnioeuropejski kryzys wstydu, 17 IX 2015, https://krytykapoli- tyczna.pl/kraj/wschodnioeuropejski-kryzys-wstydu/

Gross obraża Polaków, Reduta Dobrego Imienia zawraca się do ABW, 28 IX 2015, https:// wpolityce.pl/historia/266781-gross-obraza-polakow-reduta-dobrego-imienia- zwraca-sie-do-abw-to-moze-byc-skoordynowany-i-swiadomy-atak-na-pozycje- miedzynarodowa-polski

Gross skandalista i Polska jako chłopiec do bicia. Naród, który nie szanuje sam siebie, nie zasługuje na miano narodu, 14 IX 2015, https://wpolityce.pl/swiat/265303- gross-skandalista-i-polska-jako-chlopiec-do-bicia-narod-ktory-nie-szanuje-sam- siebie-nie-zasluguje-na-miano-narodu

Instytut Pileckiego, https://instytutpileckiego.pl/pl

Jachira Klaudia, twitt „Polacy tak samo pomagają uchodźcom jak kiedyś Żydom w cza- sie wojny”, 23 VIII 2021, https://twitter.com/JachiraKlaudia/status/142976085

Kaczyński: Powstaje wielki biało-czerwony ruch, 2 V 2016, https://dzieje.pl/aktualnosci/

kaczynski-powstaje-wielki-bialo-czerwony-ruch

Kandydat na szefa IPN: Wykonawcą zbrodni w Jedwabnem byli Niemcy, 19 VII 2016, https:// tvn24.pl/polska/kandydat-na-szefa-ipn-wykonawca-zbrodni-w-jedwabnem-byli- niemcy-ra662139

Kaplica Pamięci „By pamięć o nich trwała”, http://kaplica-pamieci.pl/

Karpiński Jarosław, IPN będzie miał swojego młodszego brata. Za 75 mln złotych powsta- je Instytut Solidarności i Męstwa, 11 XI 2017, https://natemat.pl/222541,ipn- bedzie-bedzie-mial-swojego-mlodszego-brata-za-75-mln-zlotych-powstaje- instytut-solidarnosci-i-mestwa

Klauziński Sebastian, Sąd: Engelking i Grabowski nie muszą przepraszać za wyniki badań nad Zagładą, 16 VIII 2021, https://oko.press/grabowski-engelking-wyrok-dalej-

-jest-noc/

Ks. Małkowski: Przynależności do KOD-u nie da się pogodzić z praktyką wiary katolickiej,

III 2016, https://www.fronda.pl/a/ks-stanislaw-malkowski-przynaleznosci- do-kod-u-nie-da-sie-pogodzic-z-praktyka-wiary-katolickiej,67986.html

Kto odpowiada za pogrom kielecki? „Różne były zawiłości historyczne”, 13 VII 2016, https://tvn24.pl/polska/kto-odpowiada-za-pogrom-kielecki-rozne-byly- zawilosci-historyczne-ra660799

Kula Artur, Antysemityzm i atak na naukowców [korespondencja z Paryża], 25 II 2019, https://

krytykapolityczna.pl/swiat/konferencja-antysemityzm-korespondencja-z-paryza/

Kuria odpowiada ks. Lemańskiemu: Arcybiskup Hoser nie pytał o obrzezanie, 12 VII 2013, https://wyborcza.pl/7,75398,14269300,kuria-odpowiada-ks-lemanskiemu-ar- cybiskup-hoser-nie-pytal.html

Leociak Jacek, Cały naród ratuje swoich Żydów, 18 VIII 2016, http://krytykapolityczna. pl/kraj/caly--narod-ratuje-swoich-zydow/

Lepczyński Krzysztof, Debata prezydencka. Duda pyta o Jedwabne. „Narodowy zaka- pior. Od 25 lat nikt nie grał kartą żydowską”, 18 V 2015, https://wiadomosci. gazeta.pl/wiadomosci/7,143907,17936509,debata-prezydencka-duda-pyta-

-o-jedwabne-narodowy-zakapior.html

Leszczyński Adam, Dzień Polaków ratujących Żydów. Ambasada Izraela odrzuca rządową propagandę, 27 III 2021, https://oko.press/dzien-polakow-ratujacych-zydow- ambasada-izraela-odrzuca-rzadowa-propagande/?utm_medium=Social&utm_ source=Facebook#Echobox=1616837660

Leszczyński Adam, Prof. Guz bredził o mordzie rytualnym. Dla KUL to „nierozstrzygnięta dyskusja naukowa”, 3 IV 2021, https://oko.press/ks-prof-guz-bredzil-o-mordzie-

-rytualnym/

Leszczyński Adam, Szydło wraca do Auschwitz. Znowu będzie straszyła uchodźcami?, 14 IV

, https://oko.press/szydlo-wraca-do-auschwitz-czy-znowu-bedzie-straszyla- tam-uchodzcam/

List prezydenta [Bronisława Komorowskiego] odczytany w Jedwabnem, 10 VII 2011, https:// www.prezydent.pl/archiwum-bronislawa-komorowskiego/aktualnosci/wypowie- dzi-prezydenta/inne/art,47,list-prezydenta-odczytany-w-jedwabnem.html

Lux Veritatis Park Pamięci, https://luxveritatis.pl/park-pamieci

Majmurek Jakub, Pedagogika wstydu, której nigdy nie było, 6 VIII 2016, https://oko. press/pedagogika-wstydu-ktorej-nigdy-bylo/

Makowski Jarosław, Czy Kościół się budzi? Księża kontra „dobra zmiana”, 25 IX 2016, https://www.newsweek.pl/opinie/ksieza-i-pis/v7sxc42

Markusz Katarzyna, „Jeśli sami się nie upamiętnimy, nikt nas nie upamiętni”. Czym się zaj- muje Instytut Pileckiego?, 11 V 2021, https://krytykapolityczna.pl/kultura/histo- ria/katarzyna-markusz-instytut-pileckego-polityka-historyczna/?s=03

Międzynarodowa Konferencja „Pamięć i Nadzieja”, Radio Maryja, 26 XI 2017, https://

www.youtube.com/watch?v=BX8rHcS489Q

Mowa premier Szydło wywołała wściekły atak, bo to znak, że nie pozwolimy, by Niemcy pisali naszą historię, 15 VI 2017, https://wpolityce.pl/historia/344462-mowa-premier-szydlo-wywolala-wsciekly-atak-bo-to-znak-ze-nie-pozwolimy-by- niemcy-pisali-nasza-historie

Muzeum Polaków Ratujących Żydów w czasie II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej, https://muzeumulmow.pl/pl/

Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką, 24 III 2018, https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,931,narodowy-dzien- pamieci-polakow-ratujacych-zydow-pod-okupacja-niemiecka-pleng.html

Osęka Piotr, PiS hoduje sobie naukowców-patriotów. Jak za komuny, 30 V 2017, https://

oko.press/naukowcy-patrioci-pis-za-komuny/

Ostra wymiana zdań ws. pogromu w Jedwabnem, 8 II 2018, https://wpolityce.pl/po- lityka/380509-ostra-wymiana-zdan-ws-pogromu-w-jedwabnem-dziennikarka- polacy-zamordowali-zydow-zalek-nie-zamordowali-niemcy

Oświadczenie bp. A. Jeża dot. tegorocznej wielkoczwartkowej homilii, 10 V 2019, https:// www.ekai.pl/oswiadczenie-bp-a-jeza-dot-tegorocznej-wielkoczwartkowej-homilii/ Oświadczenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN, [2019] https://ifispan.pl/

oswiadczenie-centrum-badan-nad-zaglada-zydow-ifis-pan/

Otwarcie Parku Pamięci Narodowej „Zachowali się jak trzeba”, 8 IX 2020, https://wsksim. edu.pl/otwarcie-parku-pamieci-narodowej-zachowali-sie-jak-trzeba/

Piotr Gursztyn: Nikt nie robi więcej dla rozbudzania antysemityzmu niż „Gazeta Wybor- cza” i Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 20 V 2021, https://wpolityce.pl/spo- leczenstwo/551701-gursztyn-gazeta-wyborcza-rozbudza-antysemityzm

Prawo i Sprawiedliwość, wpis na FB: „Premier Szydło w Oświęcimiu: Auschwitz to lek- cja tego, że należy uczynić wszystko, aby chronić swoich obywateli”, 14 VI 2017, https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10155401752849513&set=a.

489245.752754512&type=3

Premier Mateusz Morawiecki: Nie ma naszego przyzwolenia na relatywizację zła, 27 I

, https://www.premier.gov.pl/wydarzenia/aktualnosci/premier-mateusz- morawiecki-nie-ma-naszego-przyzwolenia-na-relatywizacje-zla.html

Prof. Nowak: „Nowa Szkoła Holokaustu” jest motywowana nienawiścią do polskiej wspól- noty narodowej, 28 II 2019, https://wpolityce.pl/polityka/435965-prof-nowak- motywem-nowej-szkoly-holokaustu-jest-nienawisc

Prof. Żaryn o ataku „G[azety] W[wyborczej]” na dr. Szarka: To manipulacja i brak wiedzy,

VII 2016, https://wpolityce.pl/historia/301490-prof-zaryn-o-ataku-gw-na- dr-szarka-to-manipulacja-i-brak-wiedzy-glownymi-wykonawcami-zbrodni-w- jedwabnem-byli-niemcy-nasz-wywiad?strona=1

SP apeluje do prezydenta, by przeprosił za słowa o narodzie sprawców, 24 IV 2015, https:// wiadomosci.onet.pl/kraj/sp-apeluje-do-prezydenta-by-przeprosil-za-slowa-o- narodzie-sprawcow/5mkgcj

Szokujące! Środowiska naukowe atakują przedstawicieli Polonii, którzy zareagowali na oplu- wanie polskiej historii w Paryżu, 1 III 2019, https://wpolityce.pl/polityka/436097- srodowiska-naukowe-atakuja-przedstawicieli-polonii

Wystąpienie na uroczystości otwarcia Muzeum Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów w Markowej, 17 III 2016, https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-

-prezydenta-rp/wystapienia/art,33,wystapienie-na-uroczystosci-otwarcia-muze um-polakow-ratujacych-zydow-im-rodziny-ulmow-w-markowej-.html

Zawołani po imieniu, https://instytutpileckiego.pl/pl/zawolani-po-imieniu

Żaryn zdecydowanie o skandalicznej konferencji w Paryżu: „My sami jako Polacy dostarczy- liśmy amunicji antypolskiej”, 25 II 2019, https://wpolityce.pl/polityka/435532- zaryn-zdecydowanie-o-skandalicznej-konferencji-w-paryzu