English
Polish
Dziennik Hindy i Chaniny Malachi
Jan Grabowski
grabows@uottawa.ca Biogramprofesor historii na Uniwersytecie w Ottawie (Kanada), członek Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Opublikował m.in. Judenjagd. Polowanie na Żydów 1942–1945. Studium dziejów pewnego powiatu (2011); w 2013 r. ukazało się rozszerzone wydanie anglojęzyczne tej książki – Hunt for the Jews: Betrayal and Murder in German-Occupied Poland, a w 2016 r. nakładem Yad Vashem edycja hebrajskojęzyczna; redaktor wielu tomów zbiorowych, np. Klucze i kasa. O mieniu żydowskim w Polsce pod okupacją niemiecką i we wczesnych latach powojennych 1939–1950 (2014, z Dariuszem Libionką); opracowuje też krytyczne wydania źródeł, np. Szraga Fajwel Bielawski, Ostatni Żyd z Węgrowa. Wspomnienia ocalałego z Zagłady w Polsce (2015); „Szczęście posiadać dom pod ziemią”. Losy kobiet ocalałych z Zagłady w okolicach Dąbrowy Tarnowskiej (2016).
https://orcid.org/0000-0002-6916-9379
Uniwersytet w Ottawie
Lea Balint
redakcja@holocaustresearch.plZagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 3 (2007), strony: 241-265
Data publikacji: 2007-12-01
Abstrakt
Relacja Hindy Malachi jest wprowadzeniem do obszernego dziennika, spisanego przez nią i przez jej męża – Chaninę Malachiego. Świadectwo Malachich jest dokumentem ważnym, wstrząsającym i zmuszającym do refleksji. Z wielu powodów.
Autorka spisuje swoje przeżycia „na gorąco”, będąc nadal w ukryciu po „aryjskiej stronie” w Warszawie. Pisze, chcąc ocalić pamięć własnego cierpienia, agonii najbliższych i zagłady swego narodu. Pisze, używając skrótów myślowych, jakby w obawie przed nadchodzącym nieuchronnym końcem. Nawet na tle dzienników i zapisków z lat wojny tekst Malachi odznacza się niesłychaną barwnością, wręcz namacalnym zagęszczeniem treści i aż do bólu trafnymi spostrzeżeniami. W perspektywnie prześladowań niemieckich, łapanek i wywózek, niezwykle wyraźnie rysuje się nie tyle obojętność wielu Polaków wobec tragedii narodu żydowskiego, ile ich narastająca wrogość do ofiar ludobójstwa. Hinda Malachi wśród Polaków czuje się jak tropione zwierzę. Niewłaściwie wymówiona głoska „ł”, ciemne włosy, smutne spojrzenie, wolne ruchy, szybkie ruchy, przygarbiona postać – wszystkie te z pozoru nic nieznaczące cechy nader łatwo mogą ściągnąć na nią śmierć. A zwiastunami śmierci nie są żandarmi niemieccy, którzy nie mają najmniejszego pojęcia, czym się różni Żyd od nie-Żyda, lecz Polacy, współpasażerowie w pociągu, współlokatorzy w kamienicy bądź zwykli przechodnie.
Słowa kluczowe
Zagłada, ukrywanie się, strona aryjska, życie codzienne Żydów pod okupacją niemiecką
Licencja
Copyright (c) 2007 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Jan Grabowski, Przegląd dyskusji o kolaboracji na łamach „Slavic Review” 2005, t. 4 (64) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)
- Jan Grabowski, Nikolay Koposov, Memory Laws, Memory Wars. The Politics of the Past in Europe and Russia, Cambridge: Cambridge University Press, 2018, 321 s , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Jan Grabowski, Ad van Liempt, Hitler's Bounty Hunters. The Betrayal of the Jews , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
- Jan Grabowski, Klaus-Michael Mallmann, Martin Cüppers, Półksiężyc i swastyka. III Rzesza a świat arabski , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
- Lea Balint, 60 lat borykania się z brakiem tożsamości , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 7 (2011)
