Tadeusz Tomasz Krasnodębski, Policjant konspiratorem. Szesnaście lat na muszce Gestapo i bezpieki [Policeman-Conspirator. Sixteen years on a sight of Gestapo and State Security]
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 2010: Holocaust Studies and Materials, strony: 483-489
Data publikacji: 2010-11-30
Abstrakt
Książka Policjant konspiratorem (pięknie wydana, w twardej oprawie, z kredową wkładką ze zdjęciami) jest dokumentem dość niecodziennym, choćby z tego powodu, że stanowi pierwszą znaną mi autobiografię „granatowego” policjanta. Zacznijmy od autora: Krasnodębski urodził się w roku 1916 w Wolborzu, koło Piotrkowa Trybunalskiego. W końcu lat trzydziestych ukończył szkołę policyjną w Mostach Wielkich i na krótko przed wybuchem wojny zaczął pełnić służbę posterunkowego w Dąbrowie Tarnowskiej. Na jesieni 1939 r. zgłosił się do granatowej policji i pełnił w niej służbę aż do lata 1944 r. Równocześnie jako żołnierz podziemia pod pseudonimem „Kostek” działał w Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), a potem w AK – rozpracowywał policję od środka, uprzedzając swoich „leśnych” przełożonych o planowanych posunięciach wroga. W lecie 1944 r. „Kostek” zdezerterował z policji i przeszedł do partyzantki.
Po nadejściu Armii Czerwonej Krasnodębski dalej konspiruje, tym razem w NIE oraz w Zrzeszeniu Wolność i Niezawisość (WiN). Ukrywa się do początku lat
pięćdziesiątych, kiedy to zostaje postawiony przed sądem i oskarżony o kolaborację oraz o mordowanie Żydów. Z zarzutów tych został jednak oczyszczony i powrócił do normalnego życia, oddając się pracy zawodowej oraz działalności patriotyczno-kombatanckiej. Omawianą autobiografię spisał w połowie lat osiemdziesiątych. Tak wyglądają losy autora opowiedziane w wielkim skrócie.
Słowa kluczowe
curiosa, policja granatowa, kolaboracja, Zagłada
Licencja
Copyright (c) 2010 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Jan Grabowski, Dariusz Libionka, Bezdroża polityki historycznej. Wokół Markowej, czyli o czym nie mówi Muzeum , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Dariusz Libionka, Jan Grabowski, Anatomia donosu ks. Stanisława Trzeciaka na ks. Tadeusza Pudra , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Jan Grabowski, Barbara Engelking, Warszawscy Żydzi wydaleni ze Szwajcarii do Generalnego Gubernatorstwa. Studium przypadku , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Dariusz Libionka, Jan Grabowski, Meldunki Obwodu „Praga” Policji Polskiej o zatrzymaniach Żydów w Warszawie w okresie maj–lipiec 1943 r. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Jan Grabowski, Dariusz Libionka, Reports on the Jews Apprehended in Warsaw During May–July 1943 Submitted by the ‘Praga’ District of the Polish Police , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Jan Grabowski, Biedni Polacy patrzą na warszawskich Żydów i na getto warszawskie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Jan Grabowski, Polscy zarządcy powierniczy majątku żydowskiego - zarys problematyki. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Jan Grabowski, Propaganda antyżydowska w Generalnej Guberni, 1939–1945 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Jan Grabowski, Ratowanie Żydów za pieniądze – przemysł pomocy , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
- Jan Grabowski, Redakcja, From the editor , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials