Tadeusz Tomasz Krasnodębski, Policjant konspiratorem. Szesnaście lat na muszce Gestapo i bezpieki [Policeman-Conspirator. Sixteen years on a sight of Gestapo and State Security]
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 2010: Holocaust Studies and Materials, strony: 483-489
Data publikacji: 2010-11-30
Abstrakt
Książka Policjant konspiratorem (pięknie wydana, w twardej oprawie, z kredową wkładką ze zdjęciami) jest dokumentem dość niecodziennym, choćby z tego powodu, że stanowi pierwszą znaną mi autobiografię „granatowego” policjanta. Zacznijmy od autora: Krasnodębski urodził się w roku 1916 w Wolborzu, koło Piotrkowa Trybunalskiego. W końcu lat trzydziestych ukończył szkołę policyjną w Mostach Wielkich i na krótko przed wybuchem wojny zaczął pełnić służbę posterunkowego w Dąbrowie Tarnowskiej. Na jesieni 1939 r. zgłosił się do granatowej policji i pełnił w niej służbę aż do lata 1944 r. Równocześnie jako żołnierz podziemia pod pseudonimem „Kostek” działał w Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), a potem w AK – rozpracowywał policję od środka, uprzedzając swoich „leśnych” przełożonych o planowanych posunięciach wroga. W lecie 1944 r. „Kostek” zdezerterował z policji i przeszedł do partyzantki.
Po nadejściu Armii Czerwonej Krasnodębski dalej konspiruje, tym razem w NIE oraz w Zrzeszeniu Wolność i Niezawisość (WiN). Ukrywa się do początku lat
pięćdziesiątych, kiedy to zostaje postawiony przed sądem i oskarżony o kolaborację oraz o mordowanie Żydów. Z zarzutów tych został jednak oczyszczony i powrócił do normalnego życia, oddając się pracy zawodowej oraz działalności patriotyczno-kombatanckiej. Omawianą autobiografię spisał w połowie lat osiemdziesiątych. Tak wyglądają losy autora opowiedziane w wielkim skrócie.
Słowa kluczowe
curiosa, policja granatowa, kolaboracja, Zagłada
Licencja
Copyright (c) 2010 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Jan Grabowski, Hunting down Emanuel Ringelblum. The Participation of the Polish Kriminalpolizei in the ‘Final Solution of the Jewish Question , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Jan Grabowski, Tropiąc Emanuela Ringelbluma. Udział polskiej Kriminalpolizei w „ostatecznym rozwiązaniu kwestii żydowskiej” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Jan Grabowski, Józef Górski, At the Turn of History , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Jan Grabowski, Havi Dreifuss, Relations between Jews and Poles During the Holocaust. The Jewish Perspective, Jerusalem: Yad Vashem, 2017, 304 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Jan Grabowski, „Chcę nadmienić, że nie byłem uświadomiony i wykonywałem zadanie jako żołnierz Armii Krajowej”. O wymordowaniu ukrywających się pod Racławicami Żydów przez kompanię miechowskiej AK , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 6 (2010)
- Jan Grabowski, Józef Górski, Na przełomie dziejów , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)
- Jan Grabowski, Lea Balint, Dziennik Hindy i Chaniny Malachi , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 3 (2007)
- Redakcja Czasopisma, Jan Grabowski, From the editors , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Jan Grabowski, Przyczynek do biografii Ireny Sendlerowej (z dokumentów warszawskiego Ratusza) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Jan Grabowski, Doris Tausendfreund, Erzwungener Verrat. Jüdische “Greifer” im Dienst der Gestapo, 1943-1945 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)