„Życie moje zacznie się od tego dnia, kiedy pisma od was otrzymam” Korespondencja Żydów ocalałych z Zagłady na terenie ZSRR i poszukujących swoich bliskich w Polsce (1944–1945)
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 20 (2024), Strony: 475-495
Data zgłoszenia: 2024-04-26Data akceptacji: 2024-08-26
Data publikacji: 2024-12-17
    https://doi.org/10.32927/zzsim.1055
                                
                                Abstrakt
Artykuł opisuje zgromadzoną w Archiwum Państwowym w Rzeszowie korespondencję z lat 1944–1945 wytworzoną przez Żydów ocalałych na Wschodzie. Nadawcami byli Żydzi pochodzący z Rzeszowa i okolic, którzy usiłowali odnaleźć bliskich w dawnym miejscach zamieszkania, a także krewnych wysiedlonych przez Niemców z terenów przyłączonych do Rzeszy (m.in. z Łodzi i Kalisza) oraz z Krakowa. Adresaci to przede wszystkim członkowie rodziny, znajomi, sąsiedzi, koledzy szkolni, a także instytucje miejskie i Komitet Żydowski w Rzeszowie. Listy mają bardzo emocjonalny wydźwięk, wiele z nich zawiera osobiste wiadomości kierowane do bliskich, którzy jednak nigdy ich nie przeczytali. Część listów dostarcza licznych szczegółów na temat osób poszukiwanych, miejsca ich zamieszkania i zatrudnienia przed wojną, topografii miasta, a także losów samych deportowanych. Zawierają one też pewne informacje o warunkach życia i zajęciu osób, które przeżyły w ZSRR, choć dość skąpe ze względu na cenzurę. Korespondencja stanowi przyczynek do poznania losów konkretnych osób i rodzin, w szczególności związanych z Rzeszowem.
Słowa kluczowe
Syberia , ZSRR , Rzeszów , Holokaust , druga wojna światowa , ocalali , korespondencja , deportacje na Wschód
Bibliografia
Źródła archiwalne / Archival Sources
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
zespół nr 226: Zarząd Miejski w Rzeszowie, Komitet Żydowski w Rzeszowie, Korespondencja osób poszukujących swych rodzin w Rzeszowie 1944–1945, t. I–IV, sygn. 80–83
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Literatura przedmiotu / Content related Literature
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Barański Stanisław, Falkowski Józef, Korespondencja obozowa w okresie II wojny światowej, Warszawa: Polski Związek Filatelistów Okręgu Warszawskiego, 1993.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Dzieje Rzeszowa, t. 3: Rzeszów w okresie międzywojennym i okupacji (1918–1944), red. Feliks Kiryk, Rzeszów: Urząd Miasta, 2001.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Kotula Franciszek, Losy Żydów rzeszowskich 1939–1944. Kronika tamtych dni, Rzeszów: Społeczny Komitet Wydania Dzieł Franciszka Kotuli „Mitel”, 1999.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Ochenduszko Tadeusz, Leksykon nauczycieli i wychowanków I Gimnazjum i Liceum w Rzeszowie urodzonych pomiędzy XVII wiekiem a 1945 rokiem, Rzeszów: Wydawnictwo Collegium Ressoviense, Bonus Liber, 2010.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Poradowski Stanisław, Zagłada Żydów rzeszowskich, cz. 1–4, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1983, nr 2/3; 1984, nr 1/2; 1985, nr 3/4; 1988, nr 1/2.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Rączy Elżbieta, Zagłada Żydów w dystrykcie krakowskim w latach 1939–1945, Rzeszów: IPN, Uniwersytet Rzeszowski, 2014.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Syberiada Żydów polskich. Losy uchodźców z Zagłady, red. Lidia Zessin-Jurek, Katharina Friedla, Warszawa: ŻIH, 2020.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Widziałem Anioła Śmierci. Losy deportowanych Żydów polskich w ZSRR w latach II wojny światowej. Świadectwa zebrane przez Ministerstwo Informacji i Dokumentacji Rządu Polskiego na Uchodźstwie w latach 1942–1943, wstęp i oprac. Siekierski Maciej, Tych Feliks, Warszawa: Rosner i Wspólnicy, 2006.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Netografia / Websites
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
https://www.jewishgen.org/yizkor/strzyzow/str233.html
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
https://www.jewishgen.org/yizkor/rzeszow/rze264.html
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
https://www.jewishgen.org/yizkor/lancut/lancut.html
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Autor&"Zagłada Żydów. Studia i Materiały"

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
Czasopismo publikowane jest w standardzie Diamond Open Access na licencji CC-BY-4.0 Deed - Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa - Creative Commons
Podobne artykuły
- Jacek Leociak, „Za wyżej wymienione pamiętniki nie żądałem żadnej zapłaty”. Jak Władysław Wójcik ratował dziennik Chaima Arona Kapłana i Archiwum Ringelbluma , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
 - Jurij Radczenko, „Niemcy znaleźli u nich zrabowane żydowskie rzeczy i dlatego ich rozstrzelali”: Kureń Bukowiński, Holokaust w Kijowie i świadectwo Marty Zybaczynskiej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
 - Dariusz Libionka, Polish Church Hierarchy and the Holocaust – an Essay from a Critical Perspective , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
 - Natalia Aleksiun, Polska i zagraniczna historiografia na temat stosunków polsko-żydowskich w okresie drugiej wojny światowej , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
 - Małgorzata Melchior, Zagłada i stosunki polsko – żydowskie w opracowaniach socjologicznych. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
 - Aleksandra Bańkowska, Partyzantka polska lat 1942–1944 w relacjach żydowskich , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
 - Marek Bem, Tomasz Blatt. Pamięć nie zna przedawnienia , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
 - Agnieszka Haska, Fakty i fikcje. Na marginesie filmu Azyl , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
 - Dariusz Libionka, Apokryfy z dziejów Żydowskiego Związku Wojskowego i ich autorzy. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
 - Alina Skibinska, „Ludzie opowiadali rzeczy potworne o tym, co się tam działo”. Dwa świadectwa Zagłady – Adama Ulricha z Zakrzówka i Stanisława Ż(Rz)emińskiego z Łukowa , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
 
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
 
                        English
                    
 
                        Język Polski
                    
                        
            
                                        
                    
        https://orcid.org/0009-0004-6766-4327 
    