English
Język Polski
Tajemnica donosu na bunkier „Krysia” odkryta
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 19 (2023), Strony:
Data zgłoszenia: 2024-04-04Data publikacji: 2024-04-04
https://doi.org/10.32927/zzsim.1053
Abstrakt
Artykuł opublikowany wyłącznie w wersji Online
Tematem artykułu są odnalezione przez autora dokumenty konspiracyjnego kontrwywiadu Okręgu Warszawskiego AK pozwalające poznać tożsamość osoby, która złożyła donos do niemieckiej Policji Kryminalnej o miejscu ukrycia kilkudziesięciu Żydów (bunkier „Krysia” przy ul. Grójeckiej 81), wśród nich historyka Emanuela Ringelbluma. Przez dziesięciolecia funkcjonowało w tej kwestii wiele przypuszczeń. Donosicielem, wedle meldunku informatora ulokowanego najprawdopodobniej w strukturach policyjnych, był przedsiębiorca budowlany Marian Nowicki, który za swój postępek otrzymał nagrodę pieniężną i obietnicę wciągnięcia na listę płatnych agentów. Prawdopodobnie działał w AK, gdzie występował pod pseudonimem ‘Budowlany’. Zginął podczas powstania warszawskiego. Pewne jest tylko, że sprawa nie stała się przedmiotem śledztwa ze strony konspiracyjnych komórek śledczych, a postępek donosiciela pozostał bezkarny.
Słowa kluczowe
bunkier „Krysia” , Emanuel Ringelblum , Mieczysław Wolski , Gestapo , Kripo , policja granatowa , Warszawa ul. Grójecka 81
Bibliografia
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Biuro Udostępniania, 00/231/14, Współpraca z okupantem. Podejrzani o współpracę z Gestapo (Archiwum AK).
Google Scholar
Grabowski Jan, Na posterunku. Udział polskiej policji granatowej i kryminalnej w zagładzie Żydów, Wołowiec: Czarne, 2020.
Google Scholar
Grabowski Jan, Tropiąc Emanuela Ringelbluma. Udział polskiej Kriminalpolizei w „ostatecznym rozwiązaniu kwestii żydowskiej”, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2014, nr 10, t. 1.
Google Scholar
Kassow Samuel D., Kto napisze naszą historię? Ukryte archiwum Emanuela Ringelbluma, tłum. Grażyna Waluga, Olga Zienkiewicz, Warszawa: ŻIH, 2009.
Google Scholar
Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, t. 2, red. Israel Gutman, Sara Bender, Shmuel Krakowski, red. wyd. polskiego Dariusz Libionka, Robert Kuwałek, Adam Kopciowski, Kraków: Fundacja Instytutu Studiów Strategicznych, 2009.
Google Scholar
Libionka Dariusz, Polska Podziemna wobec szantażystów i szmalcowników w Warszawie. Korekta obrazu, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2018, nr 14.
Google Scholar
Sandak Adrian, Muszkieterowie 1939–1942. Historia tajnej organizacji wywiadowczej, Warszawa: Libra, 2022.
Google Scholar
Wywiad i kontrwywiad Armii Krajowej, red. Władysław Bułhak, Warszawa: IPN, 2008.
Google Scholar
Żydzi ukryci w bunkrze. Tajemniczy donos do Niemców, https://wiadomosci.onet.pl/kraj/zydzi-ukryci-w-bunkrze-tajemniczy-donos-do-niemcow/kd58gs1
Google Scholar
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Autor&"Zagłada Żydów. Studia i Materiały"
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
Czasopismo publikowane jest w standardzie Diamond Open Access na licencji CC-BY-4.0 Deed - Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa - Creative Commons
Podobne artykuły
- Katarzyna Person, The Adventures of a Stamp Collector in the Warsaw Ghetto: Franz Konrad’s Story , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2013)
- Andrzej Żbikowski, August Grabski (red.), Pogromy Żydów na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, t. 4: Holokaust i powojnie (1939–1946) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Agnieszka Żółkiewska, Magdalena Ruta, Nowe życie? Antologia literatury jidysz w powojennej Łodzi (1945–1949) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Piotr Kendziorek, Martyna Jonas-Kowalik, Jutro wolni? Komuniści w ruchu oporu w getcie warszawskim , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Alina Skibińska, Jakub Petelewicz, Udział Polaków w zbrodniach na Żydach na prowincji regionu Świętokrzyskiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Jerzy Mazurek, “Józek, what are you doing?” The Massacre of Jews Committed by the AK in the Village of Kosowice , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2013)
- Katarzyna Person, Jürgen Stroop Speaks: The Trial of the Warsaw Ghetto Uprising Liquidator before the Warsaw Provincial Court , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2013)
- Agnieszka Haska, Adam Żurawin, a Hero of a Thousand Faces , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Iwona Kurz, “This picture is a little horrific”. The story of a film, or the Polish nation face-to-face with the Jew , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Iwona Kurz, Ten obraz jest trochę straszliwy”. Historia pewnego filmu, czyli naród polski twarzą w twarz z Żydem , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
