English
Język Polski
Tajemnica donosu na bunkier „Krysia” odkryta
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 19 (2023), Strony:
Data zgłoszenia: 2024-04-04Data publikacji: 2024-04-04
https://doi.org/10.32927/zzsim.1053
Abstrakt
Artykuł opublikowany wyłącznie w wersji Online
Tematem artykułu są odnalezione przez autora dokumenty konspiracyjnego kontrwywiadu Okręgu Warszawskiego AK pozwalające poznać tożsamość osoby, która złożyła donos do niemieckiej Policji Kryminalnej o miejscu ukrycia kilkudziesięciu Żydów (bunkier „Krysia” przy ul. Grójeckiej 81), wśród nich historyka Emanuela Ringelbluma. Przez dziesięciolecia funkcjonowało w tej kwestii wiele przypuszczeń. Donosicielem, wedle meldunku informatora ulokowanego najprawdopodobniej w strukturach policyjnych, był przedsiębiorca budowlany Marian Nowicki, który za swój postępek otrzymał nagrodę pieniężną i obietnicę wciągnięcia na listę płatnych agentów. Prawdopodobnie działał w AK, gdzie występował pod pseudonimem ‘Budowlany’. Zginął podczas powstania warszawskiego. Pewne jest tylko, że sprawa nie stała się przedmiotem śledztwa ze strony konspiracyjnych komórek śledczych, a postępek donosiciela pozostał bezkarny.
Słowa kluczowe
bunkier „Krysia” , Emanuel Ringelblum , Mieczysław Wolski , Gestapo , Kripo , policja granatowa , Warszawa ul. Grójecka 81
Bibliografia
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Biuro Udostępniania, 00/231/14, Współpraca z okupantem. Podejrzani o współpracę z Gestapo (Archiwum AK).
Google Scholar
Grabowski Jan, Na posterunku. Udział polskiej policji granatowej i kryminalnej w zagładzie Żydów, Wołowiec: Czarne, 2020.
Google Scholar
Grabowski Jan, Tropiąc Emanuela Ringelbluma. Udział polskiej Kriminalpolizei w „ostatecznym rozwiązaniu kwestii żydowskiej”, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2014, nr 10, t. 1.
Google Scholar
Kassow Samuel D., Kto napisze naszą historię? Ukryte archiwum Emanuela Ringelbluma, tłum. Grażyna Waluga, Olga Zienkiewicz, Warszawa: ŻIH, 2009.
Google Scholar
Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, t. 2, red. Israel Gutman, Sara Bender, Shmuel Krakowski, red. wyd. polskiego Dariusz Libionka, Robert Kuwałek, Adam Kopciowski, Kraków: Fundacja Instytutu Studiów Strategicznych, 2009.
Google Scholar
Libionka Dariusz, Polska Podziemna wobec szantażystów i szmalcowników w Warszawie. Korekta obrazu, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2018, nr 14.
Google Scholar
Sandak Adrian, Muszkieterowie 1939–1942. Historia tajnej organizacji wywiadowczej, Warszawa: Libra, 2022.
Google Scholar
Wywiad i kontrwywiad Armii Krajowej, red. Władysław Bułhak, Warszawa: IPN, 2008.
Google Scholar
Żydzi ukryci w bunkrze. Tajemniczy donos do Niemców, https://wiadomosci.onet.pl/kraj/zydzi-ukryci-w-bunkrze-tajemniczy-donos-do-niemcow/kd58gs1
Google Scholar
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Autor&"Zagłada Żydów. Studia i Materiały"
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
Czasopismo publikowane jest w standardzie Diamond Open Access na licencji CC-BY-4.0 Deed - Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa - Creative Commons
Podobne artykuły
- Andrzej Żbikowski, Texts Buried in Oblivion. Testimonies of Two Refugees from the Mass Grave at Poniatowa , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Ewa Koźmińska-Frejlak, A Testimony of Silence… Interview with Jerzy Lewiński, a former functionary of the Order Service in the Warsaw ghetto , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Jan Grabowski, Barbara Engelking, Warsaw Jews Expelled from Switzerland to the General Government , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Kaja Kaźmierska, Krzysztof Malicki, Poza wspólnotą pamięci. Życie i zagłada Żydów w pamięci mieszkańców rejonu podkarpackiego, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozoϐii i Socjologii PAN, 2017, 363 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Teresa Fazan, Andrzej Frączysty, Archiwum Ringelbluma: słowa i rzeczy , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 14 (2018)
- Dariusz Libionka, Polish Literature on Organized and Individual Help to the Jews (1945–2008) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Dariusz Libionka, Polish Church Hierarchy and the Holocaust – an Essay from a Critical Perspective , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Barbara Engelking, “We are competely dependent on them . . .” – relations between the helpers and the hiding as exemplified by Fela Fischbein’s diary , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Marcin Zaremba, Szaber Frenzy , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Andrzej Żbikowski, Joanna Beata Michlic, Poland’s threatening other. The image of the Jew from 1880 to the present , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
<< < 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
