English
Polish
Stanislaw Sreniowski, From a Book of Madness And Atrocity
Jacek Leociak
jleociak@gmail.com Biogramprofesor zwyczajny w Instytucie Badań Literackich PAN, kierownik Zakładu Badań nad Literaturą Zagłady IBL PAN, członek Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy IFiS PAN, redaktor rocznika „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Wraz z Barbarą Engelking jest opiekunem naukowym galerii Zagłada w Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie Zajmuje się różnymi formami zapisu doświadczeń granicznych (w tym doświadczenia Zagłady). W ostatnich latach wydał nowe, zmienione, poprawione i rozszerzone wydanie książki Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście (2013, wspólnie z Barbarą Engelking), Tekst wobec Zagłady. O relacjach z getta warszawskiego
(wyd. 2 2016), Biografie ulic. O ulicach Warszawy od narodzin po Zagładę (2017), Młyny boże. zapiski o Kościele i Zagładzie (2018).
https://orcid.org/0000-0003-1471-6926
Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 2008: Holocaust Studies and Materials, strony: 312-316
Data publikacji: 2008-12-01
Abstrakt
Tytuł publikowanego tu po raz pierwszy tekstu – „Z księgi obłędu i ohydy” – wskazuje na jego gatunkową i stylistyczną specyfikę. Sygnalizuje fragmentaryczność, ułamkowość, niekompletność. Sugeruje, że objęty nim tekst jest tylko częścią większej całości; całości jeszcze nie ukończonej bądź takiej, której nie sposób ogarnąć. W tym sensie Śreniowski odwołuje się do toposu niewyrażalności doświadczenia Holocaustu. Tekst ma charakter refleksyjny, jest nasycony metaforyką, a jego modernistyczna stylistyka nie stroni od patosu. Mamy więc do czynienia z emanującymi poetycką aurą medytacjami, a nie z reportażem czy relacją o wydarzeniach. Autor kładzie nacisk na rozpaczliwą samotność ginących, ich opuszczenie, na niewspółmierność między doświadczeniem getta i okupacji, na brak wspólnoty losu Żydów i Polaków („Wymarłe Miasto w żywej Stolicy”; „Miasto w Mieście”; „A Stolica? Stolica, w której dogorywa Miasto Śmierci...? No, Stolica żyje normalnie. Pod okupacją wprawdzie...”).
Słowa kluczowe
getto warszawskie, stosunki polsko-żydowskie, powstanie w getcie warszawskim
Licencja
Copyright (c) 2008 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Jacek Leociak, Marta Tomczok, Afektywny kicz holokaustowy – wprowadzenie , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Jacek Leociak, Adam Mazur, Artur Żmijewski, „Berek jest głosem o niemocy wobec okrucieństwa; pragnieniem, by Zagłada się nie wydarzyła”. Z Arturem Żmijewskim rozmawiają Jacek Leociak i Adam Mazur , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 17 (2021)
- Dariusz Libionka, Jacek Leociak, 75. rocznica akcji „Reinhardt” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Jacek Leociak, Redakcja Czasopisma, Od Redakcji , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
- Jacek Leociak, Literatura dokumentu osobistego jako źródło do badań nad Zagładą Żydów (Rekonesans metodologiczny) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Jacek Leociak, „…rozmawiałem z Bogiem (uśmiechacie się! tylko z nim mogę jeszcze rozmawiać!)”. Modlitewne lamentacje w pamiętniku Karola Rotgebera z getta warszawskiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 15 (2019)
- Jacek Leociak, Ginczanka , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Jacek Leociak, Ewa Wiatr, Krystyna Radziszewska (red.), Oblicza getta. Antologia tekstów z getta łódzkiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Jacek Leociak, Stanisław Śreniowski, z księgi obłędu i ohydy , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Jacek Leociak, Redakcja Czasopisma, Dyskurs o pomocy , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
