English
Polish
Fetishization of Authenticity – The Casus of the Museum and Memorial Site
Justyna Kowalska-Leder
j.kowalska-leder@uw.edu.pl Biocultural studies expert at the Institute of Polish Culture of Warsaw University, where she heads the Holocaust Memory Research Team. Author of: Doświadczenie Zagłady z perspektywy dziecka w polskiej literaturze dokumentu osobistego (2009) and “Nie wiem, jak ich mam cenić…” Strefa ambiwalencji w świadectwach Polaków i Żydów (2019); also of the academic edition of Renia Knoll’s diaries (2012); co-author and co-editor of the volume Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej (2017)
http://orcid.org/0000-0003-4727-4431
Institute of Polish Culture, Warsaw University
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, No. 17 (2021), pages: 73-98
Publication date: 2021-12-20
Abstract
This article is devoted to the phenomenon of fetishization of the authenticity of exhibits connected with the Holocaust and the space of museums/memorial sites, such as the Auschwitz-Birkenau Museum and Memorial Site or the Stutthof Museum in Sztutowo. This fetishization is founded on faith in the potency of Holocaust artifacts and it is manifested in the assumption that the artifacts are vehicles of the story about the victims and have an enormous potential of affecting museum visitors’ emotions. The fetishization is also connected with the sacralization of the artifacts and it results in the imperative to protect material traces of the Holocaust. This article presents various contradictions born from such assumptions and manifested in exhibition practices, conservation projects, principles of creating museum collections as well as ways of experiencing visits to museums/memorial sites and reception of exhibitions. The phenomenon of fetishization of authenticity is presented here in connection with the increase in the number of Holocaust representations in broad cultural circulation and the expansion of the multimedia culture and mass tourism, including Thana tourism.
Keywords
fetish, authenticity, museum-memorial site, exhibition, extrahuman Holocaust witness, Thana tourism, Auschwitz-Birkenau Museum, Stutthof Museum
References
Autentyczność, oprac. Ewa Klekot [w:] Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Robert Traba, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2014.
Banaszkiewicz Magdalena, Tanatoturystyka: doświadczenie, pamięć, etyka, „Politeja” 2015, nr 3.
Benjamin Walter, Dzieło sztuki w dobie reprodukcji technicznej, tłum. Janusz Sikorski [w:] idem, Anioł historii. Eseje, szkice, fragmenty, wybór i oprac. Hubert Orłowski, tłum. Krystyna Krzemieniowa i in., Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1996.
Cohen Erik, Authenticity and Commodification in Tourism, „Annals of Tourism Research” 1988, t. 15; Tom Selwyn, The Tourist Image. Myths and Myth Making in Tourism, Chichester, New York: Willey&Sons, 1996.
Cywiński Piotr M.A., Epitafium… i inne spisane niepokoje, Oświęcim: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, 2012.
Domańska Ewa, Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszłości w nowej humanistyce, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2006.
,32 miliona odwiedzających Miejsce Pamięci Auschwitz w 2019 r., http://auschwitz.org/muzeum/aktualnosci/2-32-miliona-odwiedzajacych-miejsce-pamieci-auschwitz-w-2019-r-,2105.html.
Dyskusja nad miejscem sztuki w muzeach martyrologicznych (fragmenty), Muzeum Stutthof w Sztutowie, 11 maja 2012 [w:] Obóz – Muzeum. Trauma we współczesnym wystawiennictwie, red. Małgorzata Fabiszak, Marcin Owsiński, Kraków: Universitas, 2013.
Fetysz, oprac. Jakub Mikurda [w:] Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Robert Traba, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2014.
Foley Malcolm, Lennon J. John, JFK and Dark Tourism. A Fascination with Assassination, „International Journal of Heritage Studies” 1996, t. 2, nr 4.
Freud Sigmund, Fetyszyzm [w:] Charles de Brosses, O kulcie fetyszów, tłum, wstęp i przypisy Marian Skrzypek, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 1992.
Fundacja Auschwitz-Birkenau, http://www.fundacja.auschwitz.org/index.php/artykuly/12-articles/22-ratowac-auschwitz-birkenau.
Gawlik Jan Paweł, Uwagi o muzeum zbrodni, „Tygodnik Powszechny”, 25 IX 1949.
Gortat Michał, Proszę państwa do gazu, czyli wizyta w Auschwitz, https://natemat.pl/blogi/michalgortat/98973,prosze-panstwa-do-gazu-czyli-wizyta-w-auschwitz.
Historia ratownicza, oprac. Ewa Domańska [w:] Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Robert Traba, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2014.
Jacobs Janet, From the Profane to the Scared: Ritual and Mourning at Sites of Terror and Violence, „Journal for the Scientific Study of Religion” 2004, t. 43, nr 3.
Kącki Marcin, Oświęcim. Czarna śmierć, Kraków: Znak, 2020.
Kermisz Józef, Na największym cmentarzysku narodu żydowskiego, „Opinia. Pismo Syjonistyczno-Demokratyczne”, 12 VIII 1947, nr 22.
Kobielska Maria, Muzeum narracyjne – muzeum doświadczeniowe, „Teksty Drugie” 2020, nr 4.
Korczak Tadeusz, Czy zburzyć i zaorać? W odpowiedzi na drażliwy problem, „Wolni Ludzie”, 1–15 XI 1948.
Koźniewski Kazimierz, Drażliwy problem, „Przekrój”, 19 IX 1948, nr 179.
Kucia Marek, Auschwitz jako fakt społeczny. Historia, współczesność i świadomość społeczna KL Auschwitz w Polsce, Kraków: Universitas, 2005.
Kurz Iwona, Buty [w:] Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej, red. Paweł Dobrosielski i in., Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2017.
Lachendro Jacek, Zburzyć i zaorać…? Idea założenia Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w świetle prasy polskiej w latach 1945–1948, Oświęcim: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, 2007.
MacCannel Dean, Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej, tłum. Ewa Klekot, Anna Wieczorkiewicz, Warszawa: Wydawnictwo Literackie Muza, 2005.
Małczyński Jacek, Historia środowiskowa Zagłady, „Teksty Drugie” 2017, nr 2.
Małczyński Jacek, Jak drzewa świadczą? W stronę nie-ludzkich figuracji świadka [w:] Świadek. Jak się staje, czym jest? , red. Agnieszka Dauksza, Karolina Koprowska, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2019.
Małczyński Jacek, Krajobrazy Zagłady. Perspektywa historii środowiskowej, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2018.
Miles William F.S., Auschwitz. Museum Interpretation and Darker Tourism, „Annals of Tourism Research” 2002, t. 29, nr 4.
Muzeum Auschwitz-Birkenau. Miejsce pamięci. Sprawozdanie 2011, red. Bartosz Bartyzel i in., Oświęcim: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, 2012.
Muzeum Stutthof w Sztutowie, Konserwacja, http://stutthof.org/konserwacja/.
Myszkowski Tadeusz, Stare buty i okulary. W odpowiedzi na „Drażliwy problem”, „Wolni Ludzie”, 15 X 1948, nr 19.
Oryginał napisu „Arbeit mach frei” powrócił nad bramę do byłego KL Auschwitz, http://auschwitz.org/muzeum/aktualnosci/oryginal-napisu-arbeit-macht-frei-powrocil-nad-brame-do-bylego-kl-auschwitz,426.html.
r.m., Słuszny artykuł, „Kuźnica”, 26 IX 1948, nr 39.
Różewicz Tadeusz, Warkoczyk [w:] idem, Pięć poematów, Warszawa: Czytelnik, 1950. Pierwodruk: idem, Warkoczyk, „Odrodzenie” 1949, nr 2.
Różewicz Tadeusz, Wycieczka do muzeum [w:] idem, Wycieczka do muzeum, Wrocław: Biuro Literackie, 2010. Pierwodruk: idem, Wycieczka do muzeum, „Nowa Kultura” 1961, nr 52/53.
Sąd skazał Anglików za uszkodzenie w Auschwitz zabytku o szczególnym znaczeniu, https://www.radiokrakow.pl/aktualnosci/malopolskazachodnia/sad-skazal-anglikow-za-uszkodzenie-w-auschwitz-zabytku-o-szczegolnym-znaczeniu.
Seaton Anthony V., From Thanatopsis to Thanatourism. Guided by the Dark, „International Journal of Heritage Studies” 1996, t. 2, nr 4.
Shallcross Bożena, Rzeczy i Zagłada, Kraków: Universitas, 2010.
Smykowski Mikołaj, Recykling poobozowy. Nowe u-życie przedmiotów ocalonych z KL Stutthof [w:] Sztutowo czy Stutthof? Oswajanie krajobrazu kulturowego, red. Łukasz Banaszek, Małgorzata Wosińska, Poznań–Sztutowo: Muzeum Stutthof w Sztutowie, 2011.
Stec Katarzyna, Symbolika i znaczenia miejsc pamięci utworzonych na terenach byłych obozów koncentracyjnych i zagłady z perspektywy współczesnego młodego człowieka [w:] Antysemityzm, Holokaust, Auschwitz w badaniach społecznych, red. Marek Kucia, Kraków: Wydawnictwo UJ, 2011.
Sulej Karolina, Rzeczy osobiste. Opowieść o ubraniach w obozach koncentracyjnych i zagłady, Warszawa: Czerwone i Czarne, 2020.
Świadek. Jak się staje, czym jest?, red. Agnieszka Dauksza, Karolina Koprowska, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2019.
Thurnell-Read Thomas P., Engaging Auschwitz: an analysis of young traveller’s experiences of Holocaust Tourism, „Journal of Tourism Consumption and Practise” 2009, t. 1, nr 1.
Trojański Piotr, Sytuacja na terenach poobozowych w pierwszych latach po wyzwoleniu Auschwitz (1945–1947), „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2015, t. 37, nr 2 („Acta Universitatis Wratislaviensis” No 3687).
Weissberg Liliane, In Plain Sight [w:] Visual Culture and the Holocaust, red. Barbie Zelizer, New Brunswick–New Jersey: Rutgers University Press, 2001.
Weissmann Gary, Fantasies of Witnessing. Postwar Efforts to Experience the Holocaust, Ithaca–London: Cornell University Press, 2004.
Williams Paul, Memorial Museums. The Global Rush to Commemorate Atrocities, Oxford–New York: Berg, 2007.
Włoch zatrzymany za kradzież drutu w Auschwitz, https://dzieje.pl/aktualnosci/wloch-zatrzymany-za-kradziez-drutu-z-auschwitz-0.
Wosińska Małgorzata, Pomnik bliski ciała. Lokalne formy reprezentacji ludobójstwa w Rwandzie [w:] Pomniki w epoce antropocenu, red. Ewa Dobosz, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2017.
Wóycicka Zofia, Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady 1944–1950, Warszawa: Trio, 2009.
Wysok Wiesław, Wokół problematyki uwarunkowań i efektów edukacji w muzeach upamiętnienia, „Zeszyty Majdanka” 2004, nr 26.
Young James E., The Texture of Memory. Holocaust Memorial and Meaning, New Haven–London: Yale University Press, 1994.
Zaremba Marcin, Wielka trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków: Znak i ISP PAN, 2012.
Zawodna Marta, Wokół tego, co pozostało. Biograficzne podejście do badań nad szczątkami ludzkimi na przykładzie włosów eksponowanych w Muzeum Auschwitz-Birkenau, „Kultura i Społeczeństwo” 2007, nr 2 (51).
Ziębińska-Witek Anna, Historia w muzeach. Studium ekspozycji Holokaustu, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2011.
Żorecka Zofia, Wiedza oświęcimska, „Odra”, 29 VIII 1948, nr 35.
License
Copyright (c) 2021 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Other articles by the same auhtor(s)
- Justyna Kowalska-Leder, Called by Their Name’ or Harm and Justice , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 18 (2022)
- Justyna Kowalska-Leder, Troublesome Category – On the book Świadek: jak się staje, czym jest? , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 16 (2020)
- Justyna Kowalska-Leder, Polish Literature of the Last Decade about the Holocaust – Attempts to Face the New Challenges , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 10 (2014)
- Justyna Kowalska-Leder, rEVIEW: Reprezentacje Zagłady w kulturze polskiej (1939–2019). Problematyka Zagłady w sztukach wizualnych i popkulturze, t. 1–2, red. Sławomir Buryła, Dorota Krawczyńska, Jacek Leociak, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2021, 672 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 18 (2022)
- Justyna Kowalska-Leder, “Ever New Demands, Ever New Grimaces” – the Power and Subordination Relation between Poles and Jews Hiding on the ‘Aryan’ Side , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 12 (2016)
- Justyna Kowalska-Leder, Omnipresence of the Righteous , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 10 (2014)
- Justyna Kowalska-Leder, Helping Those Doomed to Annihilation as a Source of Destruction – On the Basis of Brandla Siekierkowa’s Personal Documents , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 8 (2012)
- Justyna Kowalska-Leder, The Omnipresence of the Righteous , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. Holocaust Studies and Materials (2017)
- Justyna Kowalska-Leder, Dawid Sierakowiak, Dziennik , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 13 (2017)
- Justyna Kowalska-Leder, Jacek Leociak, Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2010, 313 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 7 (2011)
