English
Język Polski
Judenrats and the Jewish Order Service in the Kreis Lublin-Land. Structure, staff, activities
Jakub Chmielewski
jakob.chmielewski84@gmail.com Author BiographyDr, author of the dissertation “The Judenrat in Lublin (1940–1942)” (awarded second prize in the Majer Bałaban Competition), employee of the History Department at the State Museum at Majdanek; his research interests include the persecution and extermination of Jews in the Lublin District, with particular emphasis on the functioning of ghettos, Judenräte and the Jewish police, forced labor, deportations to the extermination camps during Operation “Reinhardt,” and Polish–Jewish relations. He recently published, among others, Polish Attitudes toward Jews in Light of Occupation‑Era Documents: The Case of the Lublin District (Zagłada Żydów, 2024, no. 20). He is currently preparing an article on the role of railway personnel in the Holocaust in the General Government, as well as a book based on his doctoral thesis.
https://orcid.org/0009-0009-7399-8514
State Museum of Majdanek
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, No. 21 (2025), Pages: 169-212
Submission Date: 2025-02-23Acceptance Date: 2025-12-27
Publication Date: 2025-12-27
https://doi.org/10.32927/zzsim.1098
Abstract
So far, little attention has been paid to the Judenrats and the Jewish Order Service in the historiography of the Holocaust, especially concerning small Jewish settlements in the GG. The author’s aim in this article is to fill this research gap to some extent, as it is the provincial towns in the Kreis Lublin-Land (occupation land district of Lublin) that will serve as the key for the analysis of these institutions. This will require answering questions about the time and rationale for their establishment, their structure, the origins of their members, their numbers, their embedding in local communities, their tasks, the choices they made and their relations with the remaining Jewish population, with particular reference to the entanglement of the Jewish administration in the anti-Semitic policies of the German authorities. The multifaceted analysis requires the use of various sources, mainly from the occupation period, often preserved in fragments, but in the case of some localities they are complete enough to reconstruct the operation of these institutions even up to the autumn of 1942, when the Operation Reinhardt entered its bloodiest phase. The core of the sources used comes from the State Archives in Lublin, mainly from the Lublin County Office collection, which contains a unique set of files on the Judenrats and the Order Service in the county. Other materials from Polish and foreign archives are an important supplement.
Keywords
Jewish Council , Jewish Order Service , Jewish Police , Kreis Lublin-Land , Lublin County
References
Źródła archiwalne | Archival sources
Google Scholar
Archiwum Beit Lochamej ha-Getaot (Domu Bojowników Gett)
Google Scholar
3507, Relacja Mordechaja Goldfarba
Google Scholar
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej
Google Scholar
GK 102, Dowódca SS i policji w dystrykcie lubelskim
Google Scholar
Archiwum Państwowe w Lublinie
Google Scholar
43, Akta miasta Lubartowa
Google Scholar
498, Gubernator Dystryktu Lubelskiego
Google Scholar
498, Gubernator Dystryktu Lubelskiego/Archivamt
Google Scholar
501, Starostwo Powiatowe w Lublinie
Google Scholar
557, Akta gminy Spiczyn
Google Scholar
562, Akta gminy Bychawa
Google Scholar
581, Akta gminy Zemborzyce
Google Scholar
618, Rada Żydowska w Biskupicach
Google Scholar
891, Rada Żydowska w Lublinie
Google Scholar
Archiwum Yad Vashem
Google Scholar
O.33/129, Wspomnienia Ewy Słobodskiej
Google Scholar
Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego
Google Scholar
211/132, Korespondencja Prezydium ŻSS z doradcą przy szefie dystryktu lubelskiego Markiem Altenem, 2 XI – 31 XII 1940 r.
Google Scholar
211/136, Korespondencja Prezydium ŻSS z doradcą przy szefie dystryktu lubelskiego Markiem Altenem, 2–30 VI 1941 r.
Google Scholar
211/137, Korespondencja Prezydium ŻSS z doradcą przy szefie dystryktu lubelskiego Markiem Altenem, 5–30 VII 1941 r.
Google Scholar
211/385, Korespondencja ŻSS z Radą Żydowską i Delegaturą ŻSS w Firleju, 4 XII 1940 – 22 XII 1941 r.
Google Scholar
211/386, Korespondencja ŻSS z Delegaturą ŻSS w Firleju, 5 I – 20 VIII 1942 r.
Google Scholar
211/403, Korespondencja Prezydium ŻSS z Radą Żydowską i Delegaturą ŻSS w Głusku, 23 I – 30 IX 1941 r.
Google Scholar
211/768, Korespondencja Prezydium ŻSS z Delegaturą ŻSS w Ostrowie Lubelskim, 12 I – 5 XI 1942 r.
Google Scholar
301/1813, Relacja Szymona Fajersztajna
Google Scholar
301/2013, Relacja Mojżesza Apelbauma
Google Scholar
301/2183, Relacja Hersza Zylbersztejna
Google Scholar
301/3278, Relacja Rywki Akierman
Google Scholar
301/4402, Relacja Jankiela Grynberga
Google Scholar
313/100, Sprawa Szoela Mojżesza Pressa
Google Scholar
Wiener Library Collection
Google Scholar
1656/3/8/146, Relacja Manfreda Heymanna
Google Scholar
Źródła publikowane | Published sources
Google Scholar
Anordnung Kennzeichnung der aus dem Reichsgebiet evakuierten Juden, „Amtsblatt des Gouverneurs des Distrikts Lublin im Generalgouvernement”, 31 III 1942, nr 3.
Google Scholar
Archiwum Ringelbluma. Konspiracyjne Archiwum Getta Warszawy, t. 6: Generalne Gubernatorstwo. Relacje i dokumenty, oprac. Aleksandra Bańkowska, Warszawa: ŻIH, 2012.
Google Scholar
Erlass über die Änderung der Grenzen der Kreishauptmannschaften Radzyn, Lublin-Land und Pulawy vom 20. August 1941, „Verordnungsblatt für das Generalgouvernement”, 14 XI 1941, nr 106.
Google Scholar
Hindls Arnold, Einer Kehrte Zurück. Bericht eines Deportierten, Stuttgart: Deutsche Verlags-Anstalt, 1965.
Google Scholar
Życie i Zagłada w Hrubieszowie w oczach młodej warszawianki, oprac. Adam Kopciowski i Dariusz Libionka, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2007, nr 3.
Google Scholar
Życie i zagłada Żydów polskich 1939–1945. Relacje świadków, wybór Michał Grynberg, Maria Kotowska, Warszawa: Oficyna Naukowa, 2003.
Google Scholar
Literatura przedmiotu | Subject literature
Google Scholar
Chmielewski Jakub, Udział Żydowskiej Służby Porządkowej w akcjach wysiedleńczych na przykładzie gett w Izbicy, Lublinie i Zamościu – próba porównania [w:] Elity i przedstawiciele społeczności żydowskiej podczas II wojny światowej, red. Martyna Grądzka-Rejak, Aleksandra Namysło, Kraków–Katowice–Warszawa: IPN, 2017.
Google Scholar
Chmielewski Jakub, Zagłada żydowskiego miasta – likwidacja getta na Podzamczu, „Kwartalnik Historii Żydów” 2015, nr 4.
Google Scholar
Chmielewski Jakub, Żydzi w KL Lublin [w:] Więźniowie KL Lublin 1941–1944, red. Tomasz Kranz, Wojciech Lenarczyk, Lublin: Państwowe Muzeum na Majdanku, 2022.
Google Scholar
Discussion: The Judenrat and the Jewish Response [w:] The Holocaust as Historical Experience: Essays and a Discussion, red. Yehuda Bauer, Nathan Rotenstreich, New York–London: Holmes & Meier Publishers, 1981.
Google Scholar
Engelking Barbara, Życie codzienne Żydów w miasteczkach dystryktu warszawskiego [w:] Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim, red. Barbara Engelking, Jacek Leociak, Dariusz Libionka, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, 2007.
Google Scholar
Engelking Barbara, Leociak Jacek, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącej dzielnicy, wyd. 2 zm., popr. i rozsz., Warszawa; Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2013.
Google Scholar
Hilberg Raul, The Ghetto as a Form of Government: An Analysis of Isaiah Trunk’s „Judenrat” [w:] The Holocaust as Historical Experience: Essays and a Discussion, red. Yehuda Bauer, Nathan Rotenstreich, New York–London: Holmes & Meier Publishers, 1981.
Google Scholar
„Jewish Councils” in Nazi Europe, 1938–1945: A Pan-European Perspective, „European Holocaust Studies” 2025, nr 6, red. Laurien Vastenhout, Jan Láníček.
Google Scholar
Kiełboń Janina, Z dziejów łęczyńskich Żydów, „Merkuriusz Łęczyński” 1993, nr 6.
Google Scholar
Kopciowski Adam, Zagłada Żydów w Zamościu, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2005.
Google Scholar
Kuwałek Robert, Obóz zagłady w Bełżcu, Lublin: Państwowe Muzeum na Majdanku, 2010.
Google Scholar
Lenarczyk Wojciech, Obóz pracy przymusowej w Budzyniu (1942–1944) [w:] Erntefest, 3–4 listopada 1943. Zapomniany epizod Zagłady, red. Wojciech Lenarczyk, Dariusz Libionka, Lublin: Państwowe Muzeum na Majdanku, 2009.
Google Scholar
Marszałek Józef, Łęczna w latach wojny i okupacji [w:] Łęczna – studia z dziejów miasta, red. Emil Horoch, Łęczna: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łęczyńskiej, 1989.
Google Scholar
Michman Dan, Reevaluating the Emergence, Funktion, and Form of the Jewish Councils Phenomenon [w:] Ghettos 1939–1945: New Research and Perspectives on Definition, Daily Life, and Survival, Washington, DC: Center for Advanced Holocaust Studies United States Holocaust Memorial Museum, 2005.
Google Scholar
Młynarczyk Jacek, W cieniu Zagłady. Losy kieleckich Żydów w czasie drugiej wojny światowej, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2020.
Google Scholar
Musial Bogdan, Deutsche Zivilverwaltung und Judenverfolgung im Generalgouvernement. Eine Fallstudie zum Distrikt Lublin 1939–1944, Wiesbaden: Harrassowitz, 2011.
Google Scholar
Olshansky-Farkash Talia, Between Authority and Powerlessness: The Tarnów Judenrat under Nazi Rule, „Jewish Culture and History” 2025, t. 26, nr 2.
Google Scholar
Patterns of Jewish Leadership in Nazi Europe 1933–1945: Proceedings of the Third Yad Vashem International Historical Conference Jerusalem, April 4–7, 1977, red. Israel Gutman. Cynthia J. Haft, Jerusalem: Yad Vashem, 1979.
Google Scholar
Person Katarzyna, Policjanci. Wizerunek żydowskiej Służby Porządkowej w getcie warszawskim, Warszawa: ŻIH, 2018.
Google Scholar
Person Katarzyna, Judenräte and the Jewish Communities of Easter Europe [w:] „Jewish Councils” in Nazi Europe, 1938–1945: A Pan-European Perspective, „European Holocaust Studies” 2025, nr 6, red. Laurien Vastenhout, Jan Láníček.
Google Scholar
Piątkowski Sebastian, Naczelna Rada Starszych Ludności Żydowskiej Dystryktu Radomskiego. Portret zbiorowy członków, pracowników i współpracowników [w:] Elity i przedstawiciele społeczności żydowskiej podczas II wojny światowej, red. Martyna Grądzka-Rejak, Aleksandra Namysło, Kraków–Katowice–Warszawa: IPN, 2017.
Google Scholar
Pohl Dieter, Von der „Judenpolitik” zum Judenmord. Der Distrikt Lublin des Generalgouvernements 1939–1944, Frankfurt am Main: Peter Lang, 1993.
Google Scholar
Radzik Tadeusz, Lubelska dzielnica zamknięta, Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1999.
Google Scholar
Rączy Elżbieta, Zagłada Żydów w dystrykcie krakowskim w latach 1939–1945, Rzeszów: IPN, 2014.
Google Scholar
Roth Markus, Die deutschen Kreishauptleute im besetzten Polen – Karrierewege, Herrschaftspraxis und Nachgeschichte, Göttingen: Wallstein, 2009.
Google Scholar
Silberklang David, Bramy łez. Zagłada w dystrykcie lubelskim, tłum. Monika Metlerska-Colerick, Lublin: Ośrodek Brama Grodzka – Teatr NN i Yad Vashem, 2022.
Google Scholar
Sitarek Adam, „Otoczone drutem państwo”. Struktura i funkcjonowanie administracji żydowskiej getta łódzkiego, Łódź: IPN, 2018.
Google Scholar
Strand Maximilian, Zwischenstation „Judensiedlung”. Verfolgung und Deportation der jüdischen Münscher 1941–1945, München: Oldenbourg, 2011.
Google Scholar
Sznajderman Monika, Fałszerze pieprzu. Historia rodzinna, Wołowiec, Czarne 2019.
Google Scholar
Trunk Isaiah, Judenrat: The Jewish Councils in Eastern Europe under Nazi Occupation, Lincoln: University of Nebraska Press, 1972.
Google Scholar
Zajączkowska-Drożdż Agnieszka, Krakowski Judenrat, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2015, nr 37.
Google Scholar
License
Copyright (c) 1970 Author&"Holocaust Studies and Materials"
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
The journal is published under the Diamond Open Access Standard, CC-BY-4.0 Deed - Attribution 4.0 International - Creative Commons
Most read articles by the same author(s)
- Jakub Chmielewski, Attitudes of Poles towards Jews in the light of occupation documents on the example of the Lublin District , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 20 (2024)
Similar Articles
- Gabriel Finder, The Trial of Shepsl Rotholc and the Politics of Retribution in the Aftermath of the Holocaust , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 2 (2006)
- Peter Black, The Sonderdienst in the General Government , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 12 (2016)
- Adam Kopciowski, Anti-Jewish Incidents in the Lublin Region in the Early Years after World War II , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Adam Kopciowski, Anti-Jewish Incidents in the Lublin Region in the Early Years after World War II , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 3 (2007)
- Marta Janczewska, Jewish Council in Warsaw in the Light of Official Documents from Ringelblum’s Archive , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 10 (2014)
- Jan Grabowski, Hunting down Emanuel Ringelblum. The Participation of the Polish Kriminalpolizei in the ‘Final Solution of the Jewish Question , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. Holocaust Studies and Materials (2017)
- Jan Grabowski, Tracking Emanuel Ringelblum. Participation of Polish Kriminalpolizei in the “Final Solution to the Jewish Question” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 10 (2014)
- Jacek Leociak, Understanding the Holocaust. A Task for Generations , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Sławomir Jacek Żurek, Lublin: Holocaust and remembrance. An analysis of Tomasz Pietrasiewicz’s Miasto odchodzi (The City is Departing) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 21 (2025)
- Ewa Wiatr, ‘Turning Jews Over’ – the Participation of ‘Blue’ Policemen in Deportations of Jews Illustrated with the Example of the Radomsko County , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. Holocaust Studies and Materials (2017)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 > >>
You may also start an advanced similarity search for this article.
