Raporty żydowskiego „informatora” z warszawskiego getta [oprac.Christopher R. Browning i Izrael Gutman]
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 2 (2006), strony: 315-332
Data publikacji: 2006-10-12
Abstrakt
W relacjach z życia gett pod okupacją nazistowską często mówi się o dużej liczbie żydowskich „informatorów” pracujących dla Niemców. Na przykład Emanuel Ringelblum odnotował w getcie warszawskim około czterystu „informatorów”, choć miał wrażenie, że to liczba zawyżona. Uważał bowiem, że nawet gdyby ta liczba odpowiadała prawdzie, trudno byłoby wytłumaczyć zakres prowadzonej w getcie pod nosami Niemców nielegalnej działalności. Dotychczas nie odnaleziono żadnych dokumentów niemieckich zawierających raporty „informatorów”, ale w Archiwum Yad Vashem znajdują się kopie dziewięciu „raportów tygodniowych” i jeden raport uzupełniający, dotyczący getta warszawskiego z okresu od 24 marca do 19 maja 1942 roku, łącznie 110 stron. Nie dziwi fakt, że ani autor raportów, ani osoba, dla której zostały one sporządzone, nie zostali wymienieni z nazwiska, jednak kontekst wyraźnie wskazuje, że raporty zostały napisane przez osobę mieszkającą w getcie warszawskim i były skierowane do niemieckiego czytelnika, który na przykład musiał być wprowadzony w zasady żydowskiej diety w trakcie Paschy, aby zrozumieć ich wpływ na ceny żywności. Dokumenty te dotarły do Yad Vashem z Polski przez Zentrale Stelle der Landesjustizverwaltungen w Ludwigsburgu, w Niemczech Zachodnich. Poniższa dokumentacja – w tym cały raport z 7 kwietnia oraz wyjątki z innych raportów tygodniowych – stanowi mniej niż jedną czwartą całości materiałów.
Słowa kluczowe
Zagłada, getto warszawskie, policja żydowska, współpraca z Niemcami, Gestapo
Licencja
Copyright (c) 2006 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Israel Gutman, Barbara Engelking, O tym jak z wewnątrz warszawskiego getta patrzono na stronę aryjską z profesorem Izraelem Gurmanem rozmawia Barbara Engelking , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Israel Gutman, Listy Emanuela Ringelbluma w opracowaniu Israela Gutmana , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Israel Gutman, Artur Eisenbach: historyk i pracownik Żydowskiego Instytutu Historycznego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 3 (2007)