English
Polish
Troublesome Category – On the book Świadek: jak się staje, czym jest?
Justyna Kowalska-Leder
j.kowalska-leder@uw.edu.pl Biocultural studies expert at the Institute of Polish Culture of Warsaw University, where she heads the Holocaust Memory Research Team. Author of: Doświadczenie Zagłady z perspektywy dziecka w polskiej literaturze dokumentu osobistego (2009) and “Nie wiem, jak ich mam cenić…” Strefa ambiwalencji w świadectwach Polaków i Żydów (2019); also of the academic edition of Renia Knoll’s diaries (2012); co-author and co-editor of the volume Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej (2017)
https://orcid.org/0000-0003-4727-4431
Institute of Polish Culture, Warsaw University
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, No. 16 (2020), pages: 792-805
Publication date: 2020-12-15
Abstract
The author discusses the interdisciplinary volume Świadek: jak się staje, czym jest? [Witness: how does one become one, what it is?], edited by Agnieszka Dauksza and Karolina Koprowska that summarizes the long debate on the significance of testimony and the function of witness of various forms of violence. She focuses on the Holocaust witness that plays a substantial role in the research of the attitude of Poles to Jews during the war, showing how imprecise this category is and how it calls for more precision in its formulation. She also touches upon a problem of non-human witnesses as well as the scope of power of the witness and the testimony, and the institution that control it in different ways
Keywords
witness, bystander, non-participant, participating observer, perpetrator, non-human witness, borderline experience
References
Babbie Earl, Badania społeczne w praktyce, tłum. Witold Betkiewicz i in., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
Błoński Jan, Biedni Polacy patrzą na getto, „Tygodnik Powszechny” 1987, nr 2.
Cywiński Piotr M.A., Epitafium… i inne spisane niepokoje, Oświęcim: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, 2012.
Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski, t. 1, red. Barbara Engelking, Jan Grabowski, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2018.
Engelking Barbara, „Jest taki piękny słoneczny dzień…” Losy Żydów szukających ratunku na wsi polskiej 1942–1945, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2011.
Foucault Michel, Nadzorować i karać: narodziny więzienia, tłum. Tadeusz Komendant, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 1993.
Giddens Anthony, Socjologia, tłum. Alina Sulżycka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004.
Gross Jan Tomasz, Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, Sejny: Fundacja Pogranicze, 2000.
Gross Jan Tomasz, Ten jest z ojczyzny mojej, ale go nie lubię, „Aneks” 1986, nr 40/41.
Grynberg Mikołaj, Oskarżam Auschwitz. Opowieści rodzinne, Wołowiec: Czarne, 2014.
Hilberg Raul, Perpetrators, Victims, Bystanders: The Jewish Catastrophe, 1933–1945, New York: HarperCollins Publisher, 1992.
Hilberg Raul, Sprawcy, ofiary, świadkowie: zagłada Żydów 1933–1945, tłum. Jerzy Giebułtowski, Warszawa: Centrum Badań nad Zagładą Żydów i Cyklady, 2007.
„Ja, Fiszbajn Branka, opisałam…” Dziennik Brandli Siekierki [w:] „Chociaż sny mamy wspaniałe…” Okupacyjne dzienniki Żydów z okolic Mińska Mazowieckiego, red. Barbara Engelking, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2016.
Jankowski Stanisław M., Karski. Raporty tajnego emisariusza, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2009.
Klukowski Zygmunt, Zamojszczyzna 1918–1943, Warszawa: Ośrodek Karta, 2008.
Koprowska Karolina, Postronni? Zagłada w relacjach chłopskich świadków, Kraków: Universitas, 2018.
Kowalska-Leder Justyna, „Nie wiem, jak ich mam cenić…” Strefa ambiwalencji w świadectwach Polaków i Żydów, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2019.
Leociak Jacek, Góry śmieci otulały watą smrodu wszystko, co żyło. (Śmieci w getcie warszawskim w perspektywie środowiskowej historii Zagłady), „Teksty Drugie” 2017, nr 2.
Nałkowska Zofia, Dzienniki, t. 5 (1939–1944), oprac. Hanna Kirchner, Warszawa: Czytelnik, 1996.
Nałkowska Zofia, Medaliony, Warszawa: Czytelnik, 1946.
Ringelblum Emanuel, Stosunki polsko-żydowskie w czasie drugiej wojny światowej, Warszawa: Czytelnik, 1988.
Spiegelman Art, Maus: opowieść ocalałego, t. 1–2, tłum. Piotr Bikont, Warszawa: Prószyński Media Wydawnictwo Komiksowe, 2016.
Steinlauf Michael C., Pamięć nieprzyswojona. Polska pamięć Zagłady, tłum. Agata Tomaszewska, Warszawa: Wydawnictwo Cyklady, 2001.
Świadek: jak się staje, czym jest?, red. Agnieszka Dauksza, Karolina Koprowska, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2019.
Żemis Stanisław [Stanisław Ż(Rz)emiński], Pamiętniki. Łuków i okolice – getto, oprac. Alina Skibińska, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2017, nr 13.
License
Copyright (c) 2020 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Other articles by the same auhtor(s)
- Justyna Kowalska-Leder, Called by Their Name’ or Harm and Justice , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 18 (2022)
- Justyna Kowalska-Leder, Fetishization of Authenticity – The Casus of the Museum and Memorial Site , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 17 (2021)
- Justyna Kowalska-Leder, Polish Literature of the Last Decade about the Holocaust – Attempts to Face the New Challenges , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 10 (2014)
- Justyna Kowalska-Leder, rEVIEW: Reprezentacje Zagłady w kulturze polskiej (1939–2019). Problematyka Zagłady w sztukach wizualnych i popkulturze, t. 1–2, red. Sławomir Buryła, Dorota Krawczyńska, Jacek Leociak, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2021, 672 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 18 (2022)
- Justyna Kowalska-Leder, “Ever New Demands, Ever New Grimaces” – the Power and Subordination Relation between Poles and Jews Hiding on the ‘Aryan’ Side , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 12 (2016)
- Justyna Kowalska-Leder, Omnipresence of the Righteous , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 10 (2014)
- Justyna Kowalska-Leder, Helping Those Doomed to Annihilation as a Source of Destruction – On the Basis of Brandla Siekierkowa’s Personal Documents , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 8 (2012)
- Justyna Kowalska-Leder, The Omnipresence of the Righteous , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. Holocaust Studies and Materials (2017)
- Justyna Kowalska-Leder, Dawid Sierakowiak, Dziennik , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 13 (2017)
- Justyna Kowalska-Leder, Jacek Leociak, Ratowanie. Opowieści Polaków i Żydów, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2010, 313 s. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 7 (2011)
