75th Anniversary of Operation Reinhardt
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, No. 13 (2017), pages: 17-53
Publication date: 2017-12-03
Abstract
W nocy z 16 na 17 marca 1942 r. o godzinie 22.00 getto w Lublinie zostało otoczone przez SS i formacje pomocnicze. Na zaciemnionych ulicach włączono oświetlenie. Przedstawiciele Policji Bezpieczeństwa zakomunikowali zebranym pospiesznie członkom Judenratu decyzję o przesiedleniu większości mieszkańców, wyjąwszy posiadaczy wydanych tydzień wcześniej kart pracy. Mieli oni zostać przeniesieni do wydzielonej części getta. Pozostali mieli podlegać deportacji. Wszelkie próby uchylania się od wywózki miały być karane śmiercią. Z miejsca przystąpiono do realizacji tego planu. Oprawcy wdzierali się do mieszkań, wypędzając zdezorientowanych Żydów na ulice. Zastrzelono kilkadziesiąt osób, a 1500 zapędzono na rampę kolejową (...)
Akcja „Reinhardt” była jednym z najbardziej przerażających epizodów w historii XX w. Kilkanaście miesięcy wystarczyło, aby niemieccy i austriaccy kaci położyli ostateczny kres wielowiekowej historii i kulturze polskich Żydów. Niemal każdy rynek polskich miast i miasteczek stawał się miejscem koncentracji deportowanych Żydów, niemal każda ulica polskich miast i miasteczek spłynęła wtedy krwią, niemal każda większa stacja kolejowa była miejscem załadunku jadących na śmierć. Akcja „Reinhardt” odbywała się więc przy odsłoniętej kurtynie, na oczach polskich współmieszkańców, niejednokrotnie przy ich współudziale, a także z ich korzyścią materialną, płynącą z „przejmowania” pozostawionego przez wywiezionych mienia. Skala tego systematycznie przeprowadzonego mordu jest niewyobrażalna. Właśnie dlatego należy wciąż podejmować wysiłki, aby jak najwierniej opisać mechanizm zbrodni oraz działania sprawców. Dziś – według badań przeprowadzonych w 2009 r. na zlecenie Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – wiedza o tej hekatombie jest wciąż znikoma. Na Treblinkę, największy obóz akcji „Reinhardt”, jako miejsce zagłady wskazało 13,8 procent Polaków, na Sobibór 1,9 procent, na Bełżec 0,9 procent. Ta dramatyczna niewiedza i niepamięć po 75 latach od akcji „Reinhardt” domaga się wypełnienia. Tegoroczny numer rocznika „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” można potraktować jako apel o dalsze gruntowne studia nad tym tematem.
Keywords
Aktion Reinhardt, Lublin, Holocaust
License
Copyright (c) 2017 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nc-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Other articles by the same auhtor(s)
- Jan Grabowski, Dariusz Libionka, Reports on the Jews Apprehended in Warsaw During May–July 1943 Submitted by the ‘Praga’ District of the Polish Police , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. Holocaust Studies and Materials (2017)
- Jacek Leociak, Ewa Wiatr, Krystyna Radziszewska (red.), Oblicza getta. Antologia tekstów z getta łódzkiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 16 (2020)
- Dariusz Libionka, Con Men Made into the Accursed. Comments on the Documentary "Torah and the Sword" , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 12 (2016)
- Dariusz Libionka, From The Warsaw Ghetto Through France and Spain to London. The Incredible Story of Edward Rajnfeld-Tohari , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 18 (2022)
- Jacek Leociak, “… I Have Been Talking with God (You Are Smiling! He Is the Only One I Can Still Talk To!).” Prayer Lamentations in Karol Rotgeber’s Warsaw Ghetto Memoir , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 15 (2019)
- Jacek Leociak, Ginczanka , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 11 (2015)
- Anka Grupińska, Dariusz Libionka, Interview with Józef Grynblatt, member of the Betar and the Jewish Military Union (ŻZW) during the Warsaw Ghetto Uprising , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 3 (2007)
- Dariusz Libionka, Alina Skibińska, “I swear to fight for a free and mighty Poland, carry out the orders of my superiors, so help me God.”Jews in the Home Army. An Episode from Ostrowiec Świętokrzyski , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Dariusz Libionka, Apocrypha from the History of the Jewish Military Union and its Authors , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: No. 1 (2005)
- Jacek Leociak, Understanding the Holocaust. A Task for Generations , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials