Źródła archiwalne /Archival sources

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie (AIPN Kr)

/278/1/1, 1/278/2/1, 1/278/3/2

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Łodzi (AIPN Łd)

/58, t. 1–2, 139/63, 222/269, t. 1

Archiwum Państwowe w Łodzi (AP Łódź)

Wydawnictwo Łódzkie, 1587

Archiwum Państwowe w Warszawie Ekspozytura w Nidzicy (APWEN)

Wydawnictwo Iskry, 2/706,

Zbiory Centrum Badań Żydowskich UŁ

Kolekcja Barbary Beatus

Źródła publikowane / Published sources

Dokumenty i materiały do dziejów okupacji niemieckiej w Polsce, t. 3: Getto łódzkie, cz. 1, oprac. Artur Eisenbach, Warszawa–Łódź–Kraków: CŻKH, 1946.

Eisenbach Artur, Hitlerowska polityka eksterminacji Żydów w latach 1939–1945, Warszawa: ŻIH, 1953.

Eisenbach Artur, Hitlerowska polityka zagłady Żydów, Warszawa: Książka i Wiedza, 1961.

Galiński Antoni, Policja w getcie [w:] Getto w Łodzi 1940–1944. Materiały z sesji naukowej – 9 VIII 1984 r., Łódź: Okręgowa Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich – Instytut Pamięci Narodowej, 1988.

Mostowicz Arnold, Żółta gwiazda i czerwony krzyż, Warszawa: PIW, 1988.

Poznański Jakub, Pamiętnik z getta łódzkiego, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1960.

Rubin Icchak (Henryk), Żydzi w Łodzi pod niemiecką okupacją. 1939–1945, Londyn: Kontra, 1988.

Rudnicki Adolf, Kupiec łódzki, Warszawa: PIW, 1963.

Rudnicki Adolf, Słowo wstępne [w:] Dawid Sierakowiak, Dziennik, oprac. Lucjan Dobroszycki, wyd. 2, Warszawa: Iskry, 1960.

Sierakowiak Dawid, Dziennik z getta łódzkiego, „Biuletyn ŻIH” 1958, nr 4 (28).

Sierakowiak Dawid, Dziennik z getta łódzkiego, „Biuletyn ŻIH” 1959, nr 1 (29).

Sierakowiak Dawid, Dziennik z getta łódzkiego, „Biuletyn ŻIH” 1959, nr 2 (30).

Sierakowiak Dawid, Dziennik, oprac. Lucjan Dobroszycki, wyd. 2, Warszawa: Iskry, 1960.

Prasa / Press

„Biuletyn Komisji Historycznej przy KC ZMS” 1960

„Biuletyn ŻIH” 1965, 1972, 1977, 1978, 1979

„Dziennik Łódzki” 1959, 1964, 1968, 1984

„Express Ilustrowany” 1964, 1984

„Filatelista” 1972, 1973, 1975

„Fołks Sztyme” 1970, 1984

„Głos Robotniczy” 1947, 1950, 1953, 1958, 1959, 1964, 1974, 1984

„Mosty” 1947, 1948, 1949

„Muzyka” 1971

„Nowe Książki” 1961, nr 2

„Odgłosy” 1960

„Opinia” 1947

„Prawo i Życie” 1984

„Wojsko Ludowe” 1968

„Życie Literackie” 1960

Literatura przedmiotu / Content related Literature

Aleksiun Natalia, The Central Jewish Historical Commission in Poland 1944–1947, „Polin” 2007, t. 29.

Aleksiun Natalia, An Invisible Web. Philip Friedman and the Network of Holocaust Research [w:] Before the Holocaust Had Its Name, red. Regina Fritz, Eva Kovacs, Bela Rasky, Vienna: New Academic Press, 2016.

Aleksiun Natalia, Philip Friedman and the Emergence of Holocaust Scholarship: A Reappraisal, „Simon Dubnov Insitute Yearbook” 2012, t. 11.

Chwedoruk Rafał, Polityka historyczna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018.

Ciarkowski Błażej, Trudne dziedzictwo Łodzi – historyczna narracja w przestrzeni dawnego Litzmannstadt Getto, „Przegląd Kulturoznawczy” 2016, nr 1.

Czyżewski Andrzej, Młodzi, niewinni, bohaterscy, nasi – wojenna martyrologia polskiej młodzieży jako element komunistycznej polityki pamięci historycznej [w:] To idzie młodość. Młodzież w ideologii i praktyce komunizmu, red. Dariusz Magier, Radzyń Podlaski–Lublin: Archiwum Państwowe i Towarzystwo Nauki i Kultury „Libra”, 2016.

Czyżewski Andrzej, Obóz dziecięcy w Łodzi jako element polityki pamięci historycznej PRL [w:] Łódź pod okupacją 1939–1945, red. Tomasz Toborek, Michał Trębacz, Łódź–Warszawa: IPN, 2018.

Czyżewski Andrzej, Szlakiem „Promienistych” – o budowaniu mitu okupacyjnej Łodzi w czasach PRL. Studium z lokalnej polityki pamięci w czasach PRL [w:] Historia i pamięć. Studia i szkice historiograficzne, red. Jolanta Kolbuszewska, Rafał Stobiecki, Łódź: Wydawnictwo UŁ, 2016.

Dreifuss Havi, Jewish Historiography of the Holocaust in Eastern Europe, „Polin” 2017, t. 29.

Forecki Piotr, Od „Shoah” do „Strachu”. Spory o polsko-żydowską przeszłość i pamięć w debatach publicznych, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010.

Głowiński Michał, Marcowe gadanie. Komentarze do słów 1966–1971, Warszawa: PoMost, 1991.

Głowiński Michał, Propaganda marcowa z perspektywy ćwierćwiecza, „Przegląd Historyczny” 1993, z. 3.

Grabski August, Centralny Komitet Żydów w Polsce (1944–1950), Warszawa: ŻIH, 2015.

Grabski August, Działalność komunistów wśród Żydów w Polsce (1944–1949), Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004.

Haska Agnieszka, „Zbadać i wyświetlić”. Centralna Żydowska Komisja Historyczna (1944–1947), „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2018, nr 13.

Jasiński Łukasz, Sprawiedliwość i polityka. Działalność Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich/Hitlerowskich w Polsce 1945–1989, Warszawa: ISP PAN, 2018.

Judt Tony, Powojnie. Historia Europy od roku 1945, tłum. Robert Bartołd, Poznań: Dom Wydaniwczy Rebis, 2018.

Kalicka Joanna, Witek Piotr, Polityka historyczna [w:] Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Robert Traba, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2014.

Kobylarz Renata, Walka o pamięć. Polityczne aspekty obchodów rocznicy powstania w getcie warszawskim, Warszawa: IPN, 2009.

Leociak Jacek, Instrumentalizacja Zagłady w dyskursie marcowym, „Kwartalnik Historii Żydów” 2005, nr 4.

Libionka Dariusz, Polskie piśmiennictwo na temat zorganizowanej i indywidualnej pomocy Żydom (1945–2008), „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2008, nr 4.

Łuczewski Michał, Kapitał moralny. Polityki historyczne w późnej nowoczesności, Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej, 2017.

Machcewicz Paweł, Przedmowa [w:] Jasiński Łukasz, Sprawiedliwość i polityka. Działalność Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich/Hitlerowskich w Polsce 1945–1989, Warszawa: ISP PAN, 2018.

Majewski Tomasz, Litzmannstadt Getto – pamięć afektywna, fotografia i muzyka [w:] Czas Litzmannstadt Getto. Obrazy filmowe, red. Tomasz Majewski, Joanna Podolska, Tamara Skalska, Łódź: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, 2014.

Malczewska-Pawelec Dorota, Pawelec Tomasz, Rewolucja w pamięci historycznej. Porównawcze studia nad praktykami manipulacji zbiorową pamięcią Polaków, Kraków: Universitats, 2011.

Marrus Michael R., Holocaust. Historiografia, tłum. Agata Tomaszewska, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1993.

Michman Dan, Jewish Leadership in Extremis w: The Historiography of the Holocaust, New York: Palgrave Macmillan, 2004.

Nalewajko-Kulikov Joanna, Dzieje publikacji „Kroniki getta warszawskiego” w Polsce. Rekonesans badawczy [w:] Lesestunde/Lekcja czytania, red. Joanna Nalewajko-Kulikov, Grzegorz Krzywiec, Ruth Leiserowitz, Stephan Lehnstaedt, Warszawa: Deutsches Historisches Institut, Instytut Historii PAN i Neriton, 2013.

Nowinowski Sławomir M., „To błoto nas nie ubrudzi, lecz ich samych”. Przyczynek do dziejów prasy łódzkiej w Marcu ’68 [w:] „Należę do polskiej szkoły historycznej”. Studia i szkice ofiarowane prof. Jakubowi Goldbergowi z okazji odnowienia doktoratu na UŁ, red. Rafał Stobiecki, Jacek Walicki, Łódź: Uniwersytet Łódzki, 2010.

Olejnik Leszek, Łódź jako centrum społeczności żydowskiej w Polsce 1945–1949 [w:] Fenomen getta łódzkiego, red. Wiesław Puś, Paweł Samuś, Łódź: Wydawnictwo UŁ, 2006.

Olejnik Leszek, Polityka narodowościowa Polski w latach 1944–1960, Łódź: Wydawnictwo UŁ, 2002.

Olejnik Leszek, Społeczność żydowska w Łodzi w latach 1945–1950. Zarys problemu, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1997, nr 60.

Olejnik Leszek, Struktury życia społeczno-politycznego łódzkich Żydów w latach 1945–1950 [w:] Społeczność żydowska i niemiecka w Łodzi po 1945 roku, red. Andrzej Lech, Krystyna Radziszewska, Andrzej Rykała, Łódź: Wydawnictwo UŁ, 2010.

Olejnik Leszek, Wojewódzki Komitet Żydowski w Łodzi – powstanie i główne kierunki działalności, „Kwartalnik Historii Żydów” 1998, nr 3.

Osęka Piotr, „Encyklopedyści”, „Magazyn Gazety Wyborczej”, 6 III 1998.

Osęka Piotr, Syjoniści, inspiratorzy, wichrzyciele. Obraz wroga w propagandzie marca 1968, Warszawa: ŻIH, 1999.

Ossowski Artur, Pamięć i niepamięć, „Pamięć.pl” 2015, nr 5.

Ossowski Piotr, Czerwona Michalina. Michalina Tatarkówna-Majkowska. Prządka, działaczka, łodzianka, Łódź: Księży Młyn, 2017.

Paczkowski Andrzej, Peerelowska przeszłość w pamięci społecznej, historiografii i polityce [w:] idem, Od sfałszowanego zwycięstwa do prawdziwej klęski. Szkice do portretu PRL, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1999.

Paczkowski Andrzej, Polska [w:] Sprawiedliwość, zemsta i rewolucja. Rozliczenia z wojną i okupacją w Europie Środkowo-Wschodniej, red. Andrzej Paczkowski, Gdańsk: Muzeum II Wojny Światowej 2016.

Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, red. Sławomir M. Nowinowski, Jan Pomorski, Rafał Stobiecki, Łódź: IPN, 2008.

Person Katarzyna, Artykuł wspomnieniowy Geni Silkes w czwartą rocznicę śmierci Emanuela Ringelbluma, „Kwartalnik Historii Żydów” 2015, nr 4.

Podolska Joanna, „Nie w naszej mocy przebaczać”. Chaim Mordechaj Rumkowski. Przełożony Starszeństwa Żydów w łódzkim getcie [w:] Fenomen getta łódzkiego, red. Wiesław Puś, Paweł Samuś, Łódź: Wydawnictwo UŁ, 2006.

Polit Monika, „Moja żydowska dusza nie obawia się dnia sądu”. Mordechaj Chaim Rumkowski. Prawda i zmyślenie, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2012.

Rakowski-Kłos Igor, Urazińska Agnieszka, Obóz niepamięci cz. 8. Stawiali pomniki, ciągali na akademie, „Gazeta Wyborcza. Łódź”, 30 I 2015.

Romanowski Gustaw, Dopisywali i wyjeżdżali. Jeszcze o marcu 1968 w łódzkiej prasie, „Tygiel Kultury” 1996, nr 4.

Rutkowski Tadeusz P., Adam Bromberg i „encyklopedyści”. Kartka z dziejów inteligencji w PRL, Warszawa: WUW, 2010.

Rutkowski Tadeusz P., Kierunki, cele i rezultaty działań Służby Bezpieczeństwa PRL wobec Żydowskiego Instytutu Historycznego (1961–1970), „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2018, nr 13.

Rutkowski Tadeusz P., Żydowski Instytut Historyczny i jego pracownicy w okresie wydarzeń marcowych 1968 r., „Dzieje Najnowsze” 2011, nr 4.

Shore Marci, Język, pamięć i rewolucyjna awangarda. Kształtowanie historii powstania w getcie warszawskim w latach 1944–1950, „Biuletyn ŻIH” 1998, nr 4.

Sitarek Adam, „Otoczone drutem państwo”. Struktura i funkcjonowanie administracji żydowskiej getta łódzkiego, Łódź: IPN, 2015.

Sitarek Adam, Wstęp [w:] Dawid Sierakowiak, Dziennik, oprac. Adam Sitarek, Ewa Wiatr, Warszawa: ŻIH, 2016.

Skwieciński Piotr, Encyklopedyści ’68, „Res Publica” 1990, nr 1;

Spodenkiewicz Paweł, Scripta manent, „Tygiel Kultury” 1996, nr 3.

Stach Stephan, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” – powstanie, działalność, percepcja [w:] Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego/Kwartalnik Historii Żydów. Wybór artykułów z lat 1950–2017, oprac. Jan Doktór, Paweł Fijałkowski, Ewa Koźmińska-Frejlak, Warszawa: ŻIH, 2017.

Stach Stephan, „Duch czasu wycisnął jednak na tej pracy swe piętno”. Historia Zagłady w badaniach Żydowskiego Instytutu Historycznego w okresie stalinowskim, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2018, nr 13.

Stach Stephan, Walka klas w getcie? Badania nad zagładą prowadzone w ŻIH w Warszawie w okresie stalinowskim [w:] Żydzi i judaizm we współczesnych badaniach polskich, t. 5, red. Krzysztof Pilarczyk, Kraków: PAU i Polskie Towarzystwo Studiów Żydowskich, 2010.

Stańczyk Ewa, Commemorating Young Victims of World War II in Poland: The Forgotten Children’s Camp in Litzmannstadt/Łódź, „East European Politics and Societies and Cultures” 2014, nr 3.

Stauber Roni, Filip Friedman i początki badań nad Zagładą, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2015, nr 11.

Stauber Roni, Philip Friedman and the Beginning of Holocaust Studies [w:] Holocaust Historiography in Context. Emergence Challenges Polemics and Achievements, red. David Bankier, Dan Michman, Jerusalem: Yad Vashem, 2008.

Stola Dariusz, Kampania antysyjonistyczna w Polsce 1967–1968, Warszawa: ISP PAN 2000.

Supruniuk Mirosław Adam, Chagall z Piotrkowa. Adam Muszka (1914–2005), „Archiwum Emigracji. Studia, szkice, dokumenty” 2006, nr 1/2.

Szacka Barbara, Pamięć zbiorowa – funkcje i drogi przekazu [w:] Czas przeszły – pamięć, mit, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2006.

Szaynok Bożena, Konteksty polityczne obchodów powstania w getcie warszawskim w latach 40.i w pierwszej połowie lat 50., „Kwartalnik Historii Żydów” 2004, nr 2.

Szaynok Bożena, Polityczne wykorzystywanie tematyki żydowskiej w działaniach PPR/PZPR (1944–1989) [w:] Partia, społeczeństwo, państwo, red. Konrad Rokicki, Warszawa: IPN, 2016.

Szaynok Bożena, Problematyka żydowska w PPR i PZPR (1944–1989) [w:] PZPR jako machina władzy, red. Dariusz Stola, Krzysztof Persak, Warszawa: ISP PAN i IPN, 2012.

Tomaszewski Jerzy, Dorobek naukowy „Biuletynu ŻIH”, „Biuletyn ŻIH” 1976, nr 4.

Traba Robert, Symbole pamięci. II wojna światowa w świadomości zbiorowej Polaków, „Przegląd Zachodni” 2000, nr 1.

Trunk Isaiah, Judenrat. The Jewish Councils in Eastern Europe under Nazi Occupation, New York: MacMillan, 1972.

Unger Michal, Reassessment of the Image of Mordechai Chaim Rumkowski, Göttingen: Wallstein Verlag, 2004.

Walicki Jacek, Polityka historyczna a nauka. Dzieje badań materiałów archiwalnych getta łódzkiego i jego „Kroniki” do roku 1968 [w:] Kronika getta łódzkiego / Litzmannstadt Getto 1941–1944, t. 5: Suplementy, red. Julian Baranowski i in., Łódź: Wydawnictwo UŁ i Archiwum Państwowe w Łodzi, 2009.

Wawrzyniak Joanna, O roli „rentierów tematyki okupacyjnej” na przykładzie Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, „Kwartalnik Historii Żydów” 2005, nr 4.

Wawrzyniak Joanna, ZBoWiD i pamięć drugiej wojny światowej 1949–1969, Warszawa: Wydawnictwo Trio 2009.

Weiner Amir, Making Sense of War. The Second World War and the Fate of the Bolshevik Revolution, Princeton: Princeton University Press, 2002.

Wiatr Ewa, Życie kulturalne Żydów w Łodzi w latach 1945–1950 [w:] Społeczność żydowska i niemiecka w Łodzi po 1945 roku, red. Andrzej Lech, Krystyna Radziszewska, Andrzej Rykała, Łódź: Wydawnictwo UŁ, 2010.

Wóycicka Zofia, Przerwana żałoba. Polskie spory wokół pamięci nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady 1944–1950, Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2009.

Zapolska-Downar Magdalena, Marzec 1968: kampania „antysyjonistyczna” w Łodzi, „Kronika Miasta Łodzi” 2010, z. 1.

Zaremba Marcin, Komunizm, legitymizacja, nacjonalizm. Nacjonalistyczna legitymizacja władzy komunistycznej w Polsce, Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2005.

Zaremba Marcin, Wielka trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków: Znak i ISP PAN, 2012.

Zaremba Marcin, Zorganizowane zapominanie o Zagładzie w dekadzie Gierka: trwanie i zmiana, „Kwartalnik Historii Żydów” 2004, nr 1.

Żółkiewska Agnieszka, Emanuel Ringelblum. Biografia i dziedzictwo (wprowadzenie), „Kwartalnik Historii Żydów” 2015, nr 4.

Netografia / Internet

Repozytorium Cyfrowe Filmoteki Narodowej FINA:

Biebow przed Sądem, http://repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/9296

Zbrodniarze hitlerowscy w Warszawie, http://repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/4410