Od Redakcji
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 19 (2023), strony: 13-16
Data publikacji: 2023-12-23
Abstrakt
Oddawany do rąk czytelników tom składa się z dwóch bloków tematycznych: 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim i powojennych rozliczeń. Publikacje rocznicowe rozpoczyna niezwykle ważny tekst izraelskiej badaczki Havi Dreifuss o powstaniu i funkcjonowaniu komendy Żydowskiej Organizacji Bojowej. Przynosi on między innymi analizę jednego z najważniejszych dokumentów z tego czasu, jakim jest list Mordechaja Anielewicza do przedstawiciela ŻOB po aryjskiej stronie Icchaka Cukiermana, cytowany w wersjach znacznie się od siebie różniących. Tematem następnego studium, Sharon Gevy, jest rola kobiet w podziemiu żydowskim. Uzupełnieniem są relacje spisane w okresie okupacji przez liderów Poalej Syjon Lewica Polę Elster i Hersza Berlińskiego, członka komendy ŻOB. Zapiski Elster pokazują pierwsze dni powstania, teksty Berlińskiego, o utworzeniu ŻOB i późniejszych epizodach, publikujemy w wersji przejrzanej i uzupełnionej o opuszczone w pierwszej edycji fragmenty dotyczące między innymi postrzegania polskiej konspiracji. Dwa kolejne artykuły poruszają kwestię pamięci o powstaniu w Polsce. Jacek Leociak analizuje upamiętnienia w trzech okresach: te najwcześniejsze, z lat 1944–1945, z krytycznego roku 1968 i współczesne. Ciekawym uzupełnieniem jest omówienie przez Joannę Bachurę-Wojtasik zawartości emitowanych w kontekście rocznicowym audycji Polskiego Radia. Integralną część bloku powstaniowego stanowi sylwetka przywódcy Żydowskiego Komitetu Narodowego Adolfa Bermana nakreślona przez jego syna Emanuela, uzupełniona o trzy teksty poświęcone losom jego archiwum. W sekcji „Materiały” publikujemy opracowane przez Marię Ferenc dokumenty dotyczące planów ratowania działaczy organizacji żydowskich, niepublikowaną relację mężczyzny o nazwisku Maur o ukrywaniu się w bunkrze w pierwszych dniach postania spisaną po aryjskiej stronie (w opracowaniu Barbary Engelking) oraz pamiętnik dziesięcioletniej Rutki Goldman wywiezionej na Majdanek (podany do druku przez Martę Grudzińską). W dziale „Upamiętnienia Zagłady” zamieszczamy między innymi artykuł wybitnej skrzypaczki Marii Sławek o muzyce wykonywanej w kontekście rocznicowym.
Licencja
Copyright (c) 2023 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Dariusz Libionka, Apokryfy z dziejów Żydowskiego Związku Wojskowego i ich autorzy. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Dariusz Libionka, Jak hochsztaplerów na wyklętych przerobić. Uwagi o filmie "Tora i miecz" , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
- Dariusz Libionka, Alina Skibińska, “I swear to fight for a free and mighty Poland, carry out the orders of my superiors, so help me God.”Jews in the Home Army. An Episode from Ostrowiec Świętokrzyski , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2008: Holocaust Studies and Materials
- Dariusz Libionka, Pierwszy zarys historii Żydowskiej Organizacji Bojowej [Icchak Cukierman, Powstanie i rozwój ŻOB] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 9 (2013)
- Dariusz Libionka, Adam Kopciowski, Życie i Zagłada w Hrubieszowie w oczach młodej warszawianki , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 3 (2007)
- Adam Kopciowski, Dariusz Libionka, Relacja działaczki Poalej Syjon-Lewicy Poli Elster o sytuacji na Umschlagplatzu i w transporcie do Poniatowej w kwietniu 1943 r , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Adam Kopciowski, Dariusz Libionka, Zapiski członka Komendy Żydowskiej Organizacji Bojowej Hersza Berlińskiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)
- Dariusz Libionka, W poszukiwaniu miliona Sprawiedliwych , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
- Dariusz Libionka, Polish Literature on Organized and Individual Help to the Jews (1945–2008) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: 2010: Holocaust Studies and Materials
- Dariusz Libionka, Głową w mur. Interwencje Kazimierza Papée, polskiego ambasadora przy Stolicy Apostolskiej, w sprawie zbrodni niemieckich w Polsce, listopad 1942 – styczeń 1943 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)