Polish Church Hierarchy and the Holocaust – an Essay from a Critical Perspective
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 2010: Holocaust Studies and Materials, strony: 76-127
Data publikacji: 2010-11-30
Abstrakt
Tekst traktuje o postawach polskiej hierarchii katolickiej wobec eksterminacji Żydów. Przedmiotem opisu są działania podejmowane na rzecz konwertytów w latach 1940–1941, postrzeganie przez przedstawicieli wyższego duchowieństwa antyżydowskich zajść w Warszawie (wiosna 1940) i mordów Żydów w Łomżyńskiem (lato 1941), a wreszcie bezpośrednie reakcje biskupów na dokonującą się na ziemiach polskich Zagładę. Szczególnie znaczenie ma kwestia wyjaśnienia przyczyn konsekwentnego pomijania tematu eksterminacji Żydów w korespondencji z Watykanem – papieżem Piusem XII i Sekretariatem Stanu - w latach 1942-1943. Z uwagi na jej rangę w strukturach kościelnych w okresie okupacji w centrum zainteresowania znalazła się postać arcybiskupa krakowskiego Adama Sapiehy. Tekst przynosi również analizę wypowiedzi hierarchów znajdujących się poza krajem (prymasa Augusta Hlonda i biskupa Karola Radońskiego) na temat Żydów i Zagłady, a także omawia stosunek przedstawicieli hierarchii kościelnej do zorganizowanej i indywidualnej akcji pomocy Żydom. Celem autora jest próba zrekapitulowania dotychczasowej wiedzy w oparciu o dostępne badaczom źródła kościelne (polskie i watykańskie) i dokumentację polskiej konspiracji, wskazanie na kontrowersje obecne w dotychczasowych interpretacjach, a także na kierunki i ograniczenia dalszych badań tego zagadnienia.
Słowa kluczowe
Holokaust, polski kościół katolicki w okresie II wojny światowej, pomoc Żydom, Adam Sapieha
Licencja
Copyright (c) 2010 Zagłada Żydów. Studia i Materiały
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Inne teksty tego samego autora
- Alina Skibinska, Dariusz Libionka, „Przysięgam walczyć o wolną i potężną Polskę, wykonywać rozkazy przełożonych, tak mi dopomóż Bóg”. Żydzi w AK. Epizod z Ostrowca Świętokrzyskiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
- Dariusz Libionka, Uwagi o ratowaniu Żydów w „okolicach Treblinki” [recenzja: Edward Kopówka, ks. Paweł Rytel-Andrianik, Dam im imię na wieki. Polacy z okolic Treblinki ratujący Żydów] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 9 (2013)
- Dariusz Libionka, Jan Grabowski, Meldunki Obwodu „Praga” Policji Polskiej o zatrzymaniach Żydów w Warszawie w okresie maj–lipiec 1943 r. , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Dariusz Libionka, Polskie piśmiennictwo na temat zorganizowanej i indywidualnej pomocy Żydom (1945-2008) , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 4 (2008)
- Jan Grabowski, Dariusz Libionka, Reports on the Jews Apprehended in Warsaw During May–July 1943 Submitted by the ‘Praga’ District of the Polish Police , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2017)
- Dariusz Libionka, “Truth About Camps” or the Uneventful 1942 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr Holocaust Studies and Materials (2013)
- Dariusz Libionka, Odpowiedź na list Joshui Zimmermana , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
- Dariusz Libionka, Walka i propaganda. Powstanie w getcie warszawskim z perspektywy polskiego Londynu , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 10 (2014)
- Dariusz Libionka, Z getta warszawskiego przez Francję i Hiszpanię do Londynu. Niewiarygodna historia Edwarda Rajnfelda-Tohariego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
- Adam Kopciowski, Dariusz Libionka, Zapiski członka Komendy Żydowskiej Organizacji Bojowej Hersza Berlińskiego , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 19 (2023)