„A we mnie płonie duchowa świeca”. Rabin Josef Guzik i jego dziennik
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 15 (2019), Strony: 320-354
Data zgłoszenia: 2020-09-07Data publikacji: 2019-12-20
    https://doi.org/10.32927/ZZSiM.2020.15.14
                                
                                Abstrakt
Autorka prezentuje fragmenty dziennika rabina Josefa Guzika z Dukli. We wstępie przybliża sylwetkę diarysty, a także tragiczne losy tamtejszej społeczności żydowskiej. Dziennik powstawał w ukryciu w latach 1943–1944. Rabin Guzik pisał go w rabinicznym języku hebrajskim, używając wyrażeń i odnośników do źródeł żydowskich mimo braku dostępu do cytowanych ksiąg. Traktował pisanie jako misję przekazania świadectwa dla potomności. Zapiski Josefa Guzika balansują między światem wewnętrznym i zewnętrznym i krążą wokół czterech osi czasu lub przestrzeni, które przeplatają się w każdej notatce. Oryginał się nie zachował,
niepełna kopia dziennika jest przechowywana w Yad Vashem.
Słowa kluczowe
dziennik Josefa Guzika , judaizm , Dukla
Bibliografia
Źródła archiwalne
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Archiwum Yad Vashem
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Kolekcja Abrahama Weissa
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Prace magisterskie studentów Instytutu Nauk Judaistycznych obronione na Uniwersytecie Warszawskim w latach trzydziestych XX w., 117/16, Josef Guzik, „Psalmy babilońskie a hebrajskie. Studium porównawcze”, praca magisterska.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Źródła publikowane
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Aaronson Jehoszua Mosze, Alei merorot [Liście goryczy], red. Esther Farbstein, wyd. 2, Jeruszalaim: Mosad Haraw Kuk, 2011.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
The Ciano Diaries 1939–1943: The Complete, Unabridged Diaries of Count Galeazzo Ciano, Italian Minister of Foreign Affairs, 1936–1943, Garden City, NY: Doubleday, 1946 [najnowsze wyd. polskie: Galeazzo Ciano, Pamiętniki 1937–1943, tłum. i oprac.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Tomasz Wituch, Pułtusk: Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, 2006].
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Cylkow Izaak, Machzor, cz. 1: Rosz ha-Szana, Kraków–Budapeszt: Austeria, 2013.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Cylkow Izaak, Machzor, cz. 2: Jom Kipur, Kraków–Budapeszt: Austeria, 2013.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Guzik Josef, „A we mnie płonie duchowa świeca” [w jęz. hebrajskim], oprac. Esther Farbstein, Havi Dreifuss (Jeruszalaim: Yad Vashem i College of Jerusalem, 2018).
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Sidur Pardes Lauder. Modlitwy na dni powszedniee i na Szabat, red. Sacha Pecaric, tłum.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Ewa Gordon, Kraków: Stowarzyszenie Pardes, Berlin: The Ronald S. Lauder Foundation, 2005.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Sztajn Chaim, Mi-telz ad telz, Jeruszalaim: Michlelet Mewaseret Jeruszalaim, 2015.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Szternberg Szmuel, „Wspomnienia o utraconym świecie i życiu” [w jęz. hebrajskim], Petach Tikwa 1996.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Tora. Pięcioksiąg Mojżesza, tłum. Izaak Cylkow, Kraków: Austeria, 2010.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Literatura przedmiotu
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Aleksiun Natalia, „Żydowscy historycy i wizja nowego rodzaju rabinatu. Seminarium Rabinackie Tachkemoni i Instytut Nauk Judaistycznych w Warszawie w okresie międzywojennym” [w:] „Z Breslau do Jerozolimy. Seminaria rabinackie: przeszłość,
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
teraźniejszość, przyszłość” [w jęz. hebrajskim], red. Guy Miron, Jeruszalaim: Machon Schechter, 2009.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Bankier David, Michman Dan, Nidam-Orvieto Iael, Pius XII and the Holocaust: Current state of research, Jerusalem: Yad Vashem, 2013.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Farbstein Esther, Hidden in Thunder. Perspectives on Faith, Halachah and Leadership during the Holocaust, Jerusalem: Feldheim, 2007.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Gilbert Martin, Czerczil we-ha-jeudim, tłum. Naomi Carmel, Szoham: Dwir 2009 [wyd. oryg.: Churchill and the Jews: A lifelong friendship, New York: Henry Holt & Co, 2007].
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Grabowski Jan, Hunt for the Jews: Betrayal and Murder in German Occupied Poland, Bloomington: Indiana University Press, 2013 [wyd. polskie: Judenjagd. Polowanie na Żydów 1942–1945. Studium dziejów pewnego powiatu, Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2011].
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Leibner William, The Last Days of the Dukla Jewish Community, https://kehilalinks.jewishgen.org/zmigrod/zmigroddukla2.htm#HOLO2.
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Neuderfer Rami, Akcjat ha-sfarim be-geto kowna [Akcja książkowa w getcie kowieńskim], „Biszwil ha-zikaron”, nr 22
                                                                
                                                                Google Scholar
                                                            
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Autor&"Zagłada Żydów. Studia i Materiały"

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
Czasopismo publikowane jest w standardzie Diamond Open Access na licencji CC-BY-4.0 Deed - Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa - Creative Commons
Inne teksty tego samego autora
- Esther Farbstein, Uczniowie jesziw jako uchodźcy w Związku Radzieckim , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 18 (2022)
 
Podobne artykuły
- John Pawlikowski OSM, Kościół katolicki a zagłada Żydów: Perspektywy instytucjonalne , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
 - Vincent A. Lapomarda, SJ, Papież Pius XII i Żydzi. Dlaczego powinien zostać beatyfikowany? , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
 - Stanisław Obirek, Dialog chrześcijańsko-żydowski z Zagładą w tle , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
 - Paweł Wolski, Tekst – autor – świadectwo. Na marginesie lektury Patrzyłam na usta… Dziennik z warszawskiego getta , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
 - Łukasz Biedka, Pamiętnik Cesi Gruft "W Imię Boże!" , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
 - Dagmara Swałtek, Listy Gusty Ehrlich , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 5 (2009)
 - Alina Skibinska, „Ludzie opowiadali rzeczy potworne o tym, co się tam działo”. Dwa świadectwa Zagłady – Adama Ulricha z Zakrzówka i Stanisława Ż(Rz)emińskiego z Łukowa , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
 - Justyna Kowalska-Leder, Dawid Sierakowiak, Dziennik , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 13 (2017)
 - Mikołaj Grynberg, Samuel Willenberg in memoriam , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 12 (2016)
 - Adam Sitarek, Dawid Sierakowiak, Dziennik. Pięć zeszytów z łódzkiego getta , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 11 (2015)
 
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
 
                        English
                    
 
                        Język Polski
                    
                        
            
                                        
                    