„Podczas wojny przebywał w łódzkim getcie”. Portret architekta Ignacego Gutmana
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, Nr 16 (2020), Strony: 324-340
Data zgłoszenia: 2020-11-07Data publikacji: 2020-12-15
https://doi.org/10.32927/ZZSiM.677
Abstrakt
Artykuł przedstawia Ignacego Gutmana (1900–1972), inżyniera architekta, autora licznych projektów domów mieszkalnych i budynków użyteczności publicznej w Łodzi. Gutman przeżył pięć lat drugiej wojny światowej w getcie łódzkim. Był kierownikiem Wydziału Budowlanego. Wyrysował pierwszy plan getta i zaprojektował banknoty używane w getcie. Po wojnie zeznawał w procesie Hansa Biebowa, niemieckiego zarządcy getta. W 1947 r., na skutek donosu, został oskarżony o przestępstwa wobec ogółu żydowskiego, którym stanowczo zaprzeczył. Jego życiorys został zrekonstruowany na podstawie zeznań sądowych, dokumentów emigracyjnych, archiwum domowego Gutmanów i wywiadów historii mówionej
Słowa kluczowe
Ignacy Gutman , getto łódzkie , Zagłada , Sąd Społeczny
Bibliografia
Źródła archiwalne / Archival sources
Google Scholar
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowe Oddział w Łodzi (AIPN Łd)
Google Scholar
sygn. 0184/48, Ignacy Gutman
Google Scholar
Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego (AŻIH)
Google Scholar
sygn. 313/39, Gutman Ignacy
Google Scholar
Muzeum Historii Żydów Polskich Polin (MHŻP)
Google Scholar
sygn. DPO.4161.39.2020, Życiorys Ignacego Gutmana
Google Scholar
Wywiad z Moniką Gutman oraz dokumenty rodzinne Gutmanów, oprac. Lesław Migalski, projekt „Polskie korzenie Izraela”, Tel Awiw 2008 (zbiory cyfrowe).
Google Scholar
Zbiory autorki / Author's collection
Google Scholar
Joanna Król, Zapiski z rozmów Moniką Gutman z lat 2008–2011
Google Scholar
Joanna Król, Katarzyna Szurmiak, Wywiad z Moniką Gutman, Tel Awiw, 2011
Google Scholar
Literatura przedmiotu / Content related Literature
Google Scholar
Bulkiewicz Stanisław, Pieniądz getta łódzkiego 1940–1944, Piła: nakładem autora, 1993.
Google Scholar
Gutman Monika, Myśli zebrane i rozebrane, Warszawa: Wydawnictwo Nowy Świat, 2009.
Google Scholar
Kozieł Małgorzata, Olejnik Izabela, Podolska Joanna, Sitarek Adam, Nauka pomogła nam przetrwać… Żydowskie tradycje edukacyjne w Europie. Litzmannstadt getto 1940–1944, Łódź: Instytut Tolerancji, 2007.
Google Scholar
Kronika getta łódzkiego / Litzmannstadt Getto 1940–1944, t. 4, red. Julian Baranowski i in., Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego i Archiwum Państwowe w Łodzi, 2009.
Google Scholar
Lewiński Jerzy, Proces Hansa Biebowa, Warszawa: PRS Andrzej Multanowski, 1999.
Google Scholar
Stola Dariusz, Kraj bez wyjścia? Migracje z Polski 1949–1989, Warszawa: IPN i ISP PAN, 2010.
Google Scholar
Sumorok Aleksandra, Architektura i urbanistyka Łodzi okresu realizmu socjalistycznego, Warszawa: Neriton, 2010.
Google Scholar
Trębacz Michał, Getto w Łodzi, hasło w portalu Wirtualny Sztetl Muzeum Historii Żydów Polskich Polin.
Google Scholar
Trębacz Michał, Gutman – Nejman – Stupaj. Żydowskie życie w powojennej Łodzi na przykładzie wybranych biografii [w:] Druga Rzeczpospolita i nie tylko. Ludzie, środowiska, idee, red. Jacek Pietrzak, Łódź: Wydawnictwo 34 Studio Tomasz Wajnkaim, 2016.
Google Scholar
Żbikowski Andrzej, Sąd społeczny przy CKŻP. Wojenne rozliczenia społeczności żydowskiej w Polsce, Warszawa: ŻIH, 2014.
Google Scholar
Filmografia / Filmography
Google Scholar
Nasz dom, reportaż telewizyjny, realizacja Joanna Król, Telewizja Polska, 2008
Google Scholar
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Autor&"Zagłada Żydów. Studia i Materiały"

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
https://creativecommons.org/licenses/by/4.0
Czasopismo publikowane jest w standardzie Diamond Open Access na licencji CC-BY-4.0 Deed - Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa - Creative Commons
Podobne artykuły
- Bella Gutterman, Na warcie – o Cywii Lubetkin po aryjskiej stronie Warszawy i w powstaniu warszawskim , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 8 (2012)
- Romuald Jakub Weksler-Waszkinel, Jak Pawłowski ukrywał Grinera [Sługa Mesjasza. Z ks. Grzegorzem Pawłowskim/Jakubem Herszem Grinerem rozmawia Lucyna Montusiewicz, Lublin, wyd. Gaudium 2005] , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Joanna Nalewajko-Kulikov, Gunnar S. Paulsson, Secret City: the Hidden Jews of Warsaw 1940-1945 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Irmina Gadowska, Warunki działalności artystycznej plastyków w getcie łódzkim 1940–1944 w świetle źródeł: dokumentacji administracyjnej, wspomnień i relacji świadków , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Piotr Litka, Zdzisław Lorek, Grzegorz Pawlikowski, Nieznane opracowanie: Waldemar Szulc, „Chełmno nad Nerem (Kulmhof). Hitlerowski obóz natychmiastowej zagłady” , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Jerzy Jedlicki, Jan Grabowski, Ja tego Żyda znam! Szantażowanie Żydów w Warszawie, 1939-1943 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Marta Janczewska, The Encyclopedia of the Righteous Among the Nations: Rescuers of Jews during the Holocaust – Poland, Yad-Vashem, Jerusalem 2005 , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 1 (2005)
- Aleksandra Kasznik-Christian, Sprawa Marty Puretz, domniemanej agentki Gestapo z krakowskiego getta , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Bartomiej Grzanka, Działalność SS-Sonderkommando Kulmhof w lutym i marcu 1942 r. w świetle dowodów księgowych Sonderkonto 12300 z zasobu Archiwum Państwowego w Łodzi , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 16 (2020)
- Boaz Tall, Sądzenie tych którzy nie mogą być sądzeni – procesy kolaborantów w Izraelu , Zagłada Żydów. Studia i Materiały: Nr 2 (2006)
<< < 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 > >>
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
English
Język Polski
https://orcid.org/0000-0001-8413-0061
