Ogłoszenie

ZAPOWIEDŹ 20. - jubileuszowego numer rocznika "Zagłada Żydów. Studia i Materiały"

2024-11-21

Trwają ostatnie prace nad najnowszym, jubileuszowym, 20. numerem rocznika "Zagłada Żydów. Studia i Materiały", który tradycyjnie ukaże się w ostatnich dniach roku. Już teraz chcemy jednak uchylić Państwu rąbka tajemnicy, zdradzając spis treści.

In memoriam
▪️ Aleks Dancyg [Robert Szuchta]

Studia
▪️ Monika Stolarczyk-Bilardie, „Skoro Stolica Apostolska w 1942 wiedziała o tych wszystkich rzeczach, to dlaczego nie wykrzyczała [tego] światu?” Watykan wobec Zagłady: informacje z okupowanej Polski i ich odbiór za Spiżową Bramą, 1941–1943
▪️ Aleksandra Bańkowska, Między odpowiedzialnością a bezsilnością, ofiarnością a pokusą. Pracownicy opieki społecznej w getcie warszawskim wobec podopiecznych i petentów
▪️ Justyna Kowalska-Leder, Trzy modele zaufania wobec nie-Żydów po aryjskiej stronie
▪️ Jan Olaszek, Żydzi i armia Andersa. Przypadek Romana Zimanda
 
Zagłada i psychologia
▪️ Stanley S. Seidner, W cieniu historii i patologii. Dylemat Dawida Wdowińskiego
▪️ Michał Bilewicz, Karolina Marcinkowska, Społeczna psychologia Holokaustu: od naiwnego sytuacjonizmu do zrozumienia roli ideologii
▪️ France Grenaudier-Klijn, Gniew jako opór, gniew jako jaźń w Le Sel et le Soufre oraz Les Bagages de Sable Anny Langfus
▪️ Anne-Christin Klotz, Jasmin Spiegel, „To nie jest czas, by śnić?” Eksploracyjna lektura psychoanalityczno-historyczna wybranych snów na podstawie pamiętników ofiar Holokaustu w okupowanej Polsce (1939–1945)
▪️ Victoria Van Orden Martinez, Emocje jako świadectwo. Aspekt psychologiczny składania przez ocalałych relacji przed komisją historyczną tuż po wojnie
▪️ Katarzyna Prot-Klinger, Krzysztof Szwajca, Psychoterapia ocalałych z Holokaustu w Polsce po trzydziestu latach

Materiały
▪️ Ks. Józef Kruszyński, O niemieckim terrorze wobec Żydów i Polaków w 1942 r. [oprac. Dariusz Libionka]
„Czy może być jakieś odszkodowanie moralne za zatarcie wszelkich śladów tysiącletniego istnienia Żydów w Polsce?” Nieznane pisma Emanuela Ringelbluma z 1943 r. [oprac. Aleksandra Bańkowska, Maria Ferenc]
▪️ Dziennik Pinkusa Blumenfelda [oprac. Barbara Engelking]
„Przygody niebezpieczne i męczarnie”. Relacje dwóch kobiet o tym, jak przeżyły Zagładę na terenie powiatu biłgorajskiego dystryktu lubelskiego [oprac. Alina Skibińska]
▪️ „Życie moje zacznie się od tego dnia, kiedy pisma od was otrzymam”. Korespondencja Żydów ocalałych z Zagłady na terenie ZSRR i poszukujących swoich bliskich w Polsce (1944–1945) [oprac. Karolina Ożóg]
 
Punkty widzenia
▪️ Anna Wylegała, Niezauważony potencjał? Historia mówiona w polskich badaniach nad Zagładą
▪️ Andrzej Leder, Nie da się ograniczyć przemocy
▪️ Marcin Kula, Na defiladę – czy na psychoterapię? Michał Bilewicz, Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości

Z warsztatów badawczych
▪️ Marcin Przegiętka, Co o Zagładzie wiedział Adolf Gerteis, prezes Kolei Wschodniej?
▪️ Stefan Michał Marcinkiewicz, Sammellager Bogusze (2 listopada 1942 – 3 stycznia 1943) jako przykład przejściowego obozu zbiorczego podczas akcji „Reinhardt” w okręgu białostockim
▪️ Jakub Chmielewski, Postawy Polaków wobec Żydów w świetle okupacyjnych dokumentów na przykładzie dystryktu lubelskiego w latach 1941–1944
▪️ Monika Polit, „O tym mógłby powiedzieć zastępca Starszego Gminy Żydowskiej Jakubowicz”. Postępowanie sądowe wobec Arona „Arka” Jakubowicza
▪️ Agnieszka Kajczyk, Iwona Kurz, „Obraz typowy”. Album Zagłada Żydostwa Polskiego (1945)
▪️ Klara Jackl, „Czy to ja…” Pamiętnik obrazkowy Henryka Becka z czasu wojny i Zagłady
▪️ Bożena Szaynok, Opowieść Kościoła o ratowaniu Żydów (1944–1987)

Upamiętnienia Zagłady
▪️ Zofia Wóycicka, W poszukiwaniu nowych sposobów na wyrażenie tego, co trudne do pojęcia. Muzea i miejsca pamięci poświęcone Zagładzie w XXI w.
▪️ Nawojka Cieślińska-Lobkowicz, Nowe Muzeum Holokaustu w Amsterdamie

Omówienia
▪️ Marta Tomczok, Literatura polska wobec Zagłady 2000–2024. Bilans subiektywny
▪️ Eleonora Bergman, Archiwum Ringelbluma w 36 tomach – refleksje

Recenzje
▪️ Natalia Judzińska, Lewa strona sali wykładowej. O instytucjonalizacji getta ławkowego w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie [Zofia Trębacz]
▪️ Historia rodzinna z Izbicy: Michał Rzeźnik, Piotr Rzeźnik – zdrajca z Izbicy [Anna Bikont]
▪️ Avinoam J. Patt, The Jewish Heroes of Warsaw: The Afterlife of the Revolt [Tom Navon]
▪️ Agnieszka Wierzcholska, Wspomnienia i kamienie. Życie i śmierć polsko-żydowskiego miasta Tarnów 1918–1956 [Karolina Panz]
▪️ Joanna Sliwa, Jewish Childhood in Kraków: A Microhistory of the Holocaust [Martyna Grądzka-Rejak]
▪️ „To nie monografia, a raczej popularnonaukowe opracowanie z rygorem warsztatu, podstawy źródłowej, stanu badań”: Ryszard Kotarba, Żydzi Krakowa w dobie zagłady (ZAL/KL Plaszow) [Jacek Chrobaczyński]
▪️ Andrew Kornbluth, The August Trials: The Holocaust and Postwar Justice in Poland [Justyna Koszarska-Szulc]
▪️ Dieter Schenk, Witold Kulesza, Arthur Greiser. Biografia i proces namiestnika III Rzeszy w Kraju Warty [Andrzej Grzegorczyk]
▪️ Magdalena Hułas (red.), współpraca Piotr Długołęcki, Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1942 [Adam Puławski]
▪️ Yorai Linenberg, Jewish Soldiers in Nazi Captivity: American and British Prisoners of War during the Second World War [Agnieszka Haska]
▪️ Krzysztof Rybak, Obrazowanie Zagłady. Narracje holokaustowe w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży [Katarzyna Tałuć]
▪️ Jennifer V. Evans, Erica Fagen, Meghan Lundrigan, Holocaust Memory in the Digital Mediascape [Agnieszka Haska]
▪️ Robert Szuchta, Piotr Trojański, Holokaust. (Nie)odrobiona lekcja historii [Mirosław Skrzypczyk]