ROK 2022

Ucieczki przed Zagładą

Numer 18 rocznika „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” (2022) chcemy poświęcić UCIECZKOM. Interesować nas będą zarówno ucieczki w sensie dosłownym, jak i metaforycznym. Po pierwsze chodzi o opuszczenie miejsca lub obszaru zagrożenia, zarówno spontaniczne jak i dokładnie przemyślane i starannie przygotowywane strategie przetrwania. Mogą to być ucieczki „w granicach”, kiedy uciekinier zmienia tylko miejsce, ale wciąż pozostaje w obrębie zagrożonej strefy (np. Warszawy, Generalnego Gubernatorstwa, innych okupowanych obszarów i krajów), a także poza granice okupacji, Zagłady. Przedmiotem naszego namysłu chcemy też uczynić ucieczki w znaczeniu szerszym, metaforycznym sensie”. Może to być osiągnięcie pewnego stanu psychicznego ofiary, wywołanego warunkami skrajnej opresji, zniewolenia, degradacji, nieustannej grozy śmierci i pragnieniem obrony siebie, własnego człowieczeństwa, wewnętrznej wolności, godności etc . Istotne jest tutaj rozróżnienie między oporem psychicznym a  ucieczką w sensie przenośnym oraz pytanie, jak tego dokonać i czy w ogóle jest to możliwe.  Mogą to być wreszcie akty ostateczne — odebranie sobie życia.

Oto proponowane zagadnienia do podjęcia:

• Ucieczki w wymiarze przestrzeni fizycznej:
• ucieczki na obszarach objętych Zagładą: w przededniu i w trakcie akcji eksterminacyjnych, z obszarów zamkniętych, transportów śmierci, z obozów pracy i obozów Zagłady. Interesują nas także przypadki jednostkowe, lecz przede wszystkim analizy dotyczące skali i uwarunkowań ucieczek z małych, a zwłaszcza dużych gett;
• ucieczki poza obszary objęte Zagładą: indywidualne i zorganizowane ucieczki poza obszar objęty działaniami eksterminacyjnymi;
•  ucieczki w wymiarze metaforycznym:
• ucieczka od żydowskiej tożsamości (aryjskie papiery, zmiana wyglądu, zmiana społecznego i obyczajowego kodu zachowań, zmiana wyznania etc); 
• różne formy psychicznej / emocjonalnej ucieczki od opresyjnej i groźnej rzeczywistości (lektura, uczestnictwo w życiu kulturalnym, spisywanie świadectw Zagłady, miłość etc.)
• samobójstwa

Kalendarz i procedura przyjmowania tekstów

30 listopada 2021 r. – ostateczny termin nadsyłania propozycji artykułu zawierającego:

• konspekt artykułu, na który się składają: tytuł, główne tezy, metodologia, źródła; objętość do 1800 znaków,
• krótka nota o autorze zawierająca informacje o karierze akademickiej, bieżącej afiliacji, zainteresowaniach i dokonaniach badawczych, wykaz najważniejszych publikacji.

15 grudnia 2021 r. – termin ostatecznej decyzji Redakcji o przyjęciu propozycji i zamawiania tekstów

1 lutego 2022 r. – nieprzekraczalny termin nadsyłania tekstów