@article{Kopciowski_2020, title={Szama Grajer – „żydowski król” z Lublina}, url={https://zagladazydow.pl/index.php/zz/article/view/682}, DOI={10.32927/ZZSiM.682}, abstractNote={<p>Celem artykułu jest przybliżenie życiorysu Szamy Grajera, głównego niemieckiego kolaboranta w lubelskim getcie. Omówiono w nim jego kryminalną przeszłość przed wojną (sutenerstwo, aktywność w półświatku, pobyt w więzieniu), szczegóły działalności podczas okupacji (w tym przede wszystkim mechanizmy współpracy z Niemcami: zbieranie poufnych informacji, szantaż, grabież mienia, szerzenie dezinformacji i propagandy, udział w akcjach wysiedleńczych w gettach w Lublinie i Warszawie), a także okoliczności śmierci w getcie na Majdanie Tatarskim jesienią 1942 r. Postać „żydowskiego króla” z Lublina ukazano w szerszym kontekście, odtwarzając i opisując m.in. skład, strukturę organizacyjną i specyfikę tamtejszej siatki żydowskich konfidentów. W końcowej części tekstu podjęto próbę wyjaśnienia motywacji kierujących Grajerem, w tym powodów podjęcia przez niego współpracy z Niemcami oraz oczekiwań i wymagań prowadzących ją stron. Przedstawiono tam też sposoby budowania narracji o Grajerze w relacjach świadków i dotychczasowej literaturze przedmiotu, jak również zawarte w nich oceny tej postaci</p>}, number={16}, journal={Zagłada Żydów. Studia i Materiały}, author={Kopciowski, Adam}, year={2020}, month={grudz.}, pages={160-199} }